Wikipedia

Chlewiska (powiat szydłowiecki)

wieś w województwie mazowieckim

Chlewiska – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, w gminie Chlewiska[4][5]. Przez wieś przebiega Droga wojewódzka nr 727. Najbliższe miasto - Szydłowiec.

Artykuł

51°15′0″N 20°46′1″E

- błąd

38 m

WD

51°13'59.9"N, 20°45'0.0"E, 51°14'N, 20°48'E

- błąd

14 m

Odległość

2321 m

Chlewiska
wieś
Ilustracja
Kościół św. Stanisława, ul. Kościelna 2a
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

szydłowiecki

Gmina

Chlewiska

Wysokość

211 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

1084[1][2]

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

26-510[3]

Tablice rejestracyjne

WSZ

SIMC

0615799[4]

Położenie na mapie gminy Chlewiska
Mapa konturowa gminy Chlewiska, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Chlewiska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Chlewiska”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chlewiska”
Położenie na mapie powiatu szydłowieckiego
Mapa konturowa powiatu szydłowieckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Chlewiska”
Ziemia51°15′00″N 20°46′01″E/51,250000 20,766944
Multimedia w Wikimedia Commons
Integralne części wsi Chlewiska[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0615807 Stawki część wsi

Miejscowość jest siedzibą gminy Chlewiska oraz rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława[6]. W Chlewiskach znajduje się zabytkowa huta żelaza z instalacją gichtociągową i zabytkowy dwór.

Na początku XVI wieku wieś Chlewyska była własnością Chlewickich herbu Odrowąż[7]. Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego[8].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chlewiska. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.

Urodził się tu Tadeusz Ignacy Topór-Wąsowski – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

ZabytkiEdytuj

 
Rysunek ks. Jana Wiśniewskiego Kościół św. Stanisława w Chlewiskach
 
Pałac obronny Chlewickich
  • Kościół św. Stanisława Bp Męczennika – kościół wzniesiony został w latach 1511-1512 w stylu późnogotyckim z wykorzystaniem murów poprzedniego romańskiego kościoła z połowy XIII wieku. Fundatorem budowy był Mikołaj Chlewicki. Świątynia była kilkakrotnie przebudowywana, a w latach 20. XX wieku zamieniono ją na bazylikę. Wewnątrz znajdują się XVI-wieczne gotyckie rzeźby: Matki Boskiej z Dzieciątkiem, św. Anny Samotrzeciej i Chrystusa Zmartwychwstałego. W prezbiterium można obejrzeć nagrobek jednego z właścicieli pałacu, Wawrzyńca Chlewickiego (zm. 1613 r.), epitafium księdza Szydłowskiego z I połowy XVII wieku i klasycystyczny nagrobek Katarzyny z Sapiehów Sołtykowej (zm. 1814 r.). Obok kościoła stoi dzwonnica z XVIII wieku.
  • Zamek w Chlewiskach (obecnie pałac) - wzniesiony w późnym średniowieczu w miejscu XII - wiecznego grodziska. Pierwszy dwór powstał w tym miejscu na ruinach średniowiecznego zamku, który od XII wieku należał do rodu Duninów. Przebudowano go na początku XVII wieku, a następnie w XIX w. Klasycystyczny pałac wznosi się na wzgórzu przy drodze do Pawłowa. Budowla składa się z dwóch oszkarpowanych skrzydeł stykających się pod kątem prostym.
  • Huta żelaza, wybudowana przez Francuskie Towarzystwo Metalurgiczne w latach 1882−1892, oddział Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie
  • Kapliczka brogowa na środku stawu o historii sięgającej połowy XIX w., z figurą św. Jana Nepomucena[9] .
  • zegar wieżowy z XX wieku

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Wieś Chlewiska w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-02-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 141 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  7. ↑ Jacek Pielas, Drobna własność szlachecka w rejonie Szydłowca w XVI–XVII wieku, w: Z dziejów powiatu szydłowieckiego, red. M. Przeniosło, Szydłowiec 2009, s. 63.
  8. ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  9. ↑ Brogowa kapliczka św. Jana Nepomucena w Chlewiskach. kapliczki.org.pl. [dostęp 2019-12-31].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chlewiska_(powiat_szydłowiecki)&oldid=70482746”