Chloryt
Chloryt – minerał, będący mieszaniną glinokrzemianów, magnezu i żelaza, o barwie ciemnozielonej, połysku perłowym, tworzącym łuseczkowate skupienia. Minerał ten należy do krzemianów warstwowych i bywa zaliczany do minerałów ilastych.
Chloryt | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
((Fe,Mg,Al)6[(OH)2(Si,Al)4O10]) |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
2–3 |
Przełam |
blaszkowy |
Łupliwość |
doskonała |
Pokrój kryształu |
tabliczkowy, słupkowy |
Układ krystalograficzny |
jednoskośny |
Gęstość minerału |
2,6–3,3 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
zielona w odcieniach czasami brązowa, fioletowa, biała |
Rysa |
zielona do brązowej |
Połysk |
szklisty |
Nazwa pochodzi od gr. chloros = jasnozielony (A.G. Werner, 1789 r.).
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujZazwyczaj tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, słupkowym o sześciobocznym zarysie. Tworzy zbliźniaczenia i pseudomorfozy. Występuje w skupieniach łuskowych, włóknistych, ziarnistych, zbitych, nerkowatych. Tworzy też naloty. Jest giętki, lecz nie sprężysty. Buduje szereg izomorficzny z minerałami o podobnym składzie.
Występowanie
edytujMinerał utworów hydrotermalnych i pegmatytowych, także skał osadowych i gleb. Spotykany w skałach metamorficznych i żyłach kruszcowych. Współwystępuje z takimi minerałami jak: granat, rutyl, tytanit, diopsyd, wezuwian, kwarc, skalenie.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Niemcy – Saksonia, Nadrenia, Austria – Taury, Szwajcaria – Valais, Wielka Brytania, USA, RPA, Rosja.
- W Polsce: znaleziony został w okolicach Częstochowy, Łęczycy.
Zastosowanie
edytujNiektóre chloryty (szamozyt, turyngit) wykorzystywane są jako rudy żelaza.
Z chlorytu wykonana została kamienna bransoleta, której dwa fragmenty zostały znalezione w 2008 w Denisowej Jaskini na Syberii. Badania tego artefaktu i jego kontekstu archeologicznego pozwoliły w 2015 oszacować jego wiek na 40 000 lat. Tym samym ta ozdoba była w momencie opublikowania datowania najstarszą znaną bransoletą kamienną świata, a jej wiek wskazywał na to, że została wykonana przez denisowian. Zabytek jest przechowywany w muzeum historii i kultury ludów Syberii w Nowosybirsku[1].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wojciech Pastuszka: Bransoleta z jaskini Denisowa. Archeowieści. [dostęp 2015-05-13].
Bibliografia
edytuj- W. Schumann: Minerały świata. Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2003.