Diopsyd
Diopsyd – minerał z grupy krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.
| |||||
| |||||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||||
Skład chemiczny | CaMg[Si2O6] – krzemian wapnia i magnezu | ||||
Twardość w skali Mohsa | 5-6 | ||||
Przełam | chropowaty | ||||
Łupliwość | wyraźna/dobra na {110} | ||||
Pokrój kryształu | zazwyczaj krótkie graniaste kryształy | ||||
Układ krystalograficzny | jednoskośny, 2/m | ||||
Gęstość minerału | 3,2 — 3,3 g/cm³ | ||||
Właściwości optyczne | |||||
Barwa | najczęściej od jasnego do ciemnego zielonego, radziej szary, bezbarwny, brązowy | ||||
Rysa | biała | ||||
Połysk | szklisty | ||||
Współczynnik załamania | nα= 1,663 - 1,699, nβ= 1,671 - 1,705, nγ= 1,693 - 1,728 | ||||
Inne | dwójłomność δ = 0.030, dwuosiowy dodatni, pleochroizm (58° — 63°) | ||||
Dodatkowe dane | |||||
Szczególne własności | Zbliźniaczenia na {100} i {001} |
Nazwa pochodzi od gr. dis = podwójnie, podwójny i òpsè = twarz, wygląd, w odniesieniu do dwóch sposobów orientowania się graniastosłupa.
WłaściwościEdytuj
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, o prawie kwadratowym przekroju. Często tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, skorupowych, pręcikowych, igiełkowych. Piękne kryształy spotykane są w druzach i szczelinach, gdzie tworzą szczotki krystaliczne. Jest kruchy, przezroczysty. Z hedenbergitem tworzy kryształy mieszane – szereg izomorficzny
OdmianyEdytuj
- hedenbergit – odmiana bogata w żelazo.
- johannsenit – odmiana zawiera mangan.
- diallag – odmiana podobna z wyglądu do brązu, doskonale łupliwa.
- wiolan – bardzo rzadka odmiana barwy niebieskiej lub fioletowej.
- malacolit, diopsyd chromowy, mussit, alalit, diopsyd gwiaździsty – wykazuje efekt kociego oka, salit, lavrovit.
WystępowanieEdytuj
Jest to powszechny minerał skał metamorficznych bogatych w wapń. Występuje w niektórych amfibolitach i ekologitach. W skałach magmowych jest rzadko spotykany. Współwystępuje z takimi minerałami jak: wezuwian, granat, wollastonit, tremolit, aktynolit, zoisyt, epidot, prehnit, beryl.
Miejsca występowania: Niemcy – w Rudawach, Austria – w Wysokich Taurach, Włochy – w Piemoncie oraz przy Wezuwiuszu, Rosja – na Uralu.
W Polsce – na Dolnym Śląsku, w Górach Izerskich i na Przedgórzu Sudeckim.
ZastosowanieEdytuj
- diopsydem interesują się głównie kolekcjonerzy minerałów
- ma znaczenie naukowe
- przezroczyste kryształy używane są do wyrobu biżuterii.
GaleriaEdytuj
BibliografiaEdytuj
- Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 200, 224, 278. ISBN 83-7129-194-9.