Diopsyd

Diopsyd – minerał z grupy krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.

Diopsyd
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	CaMg[Si2O6] – krzemian wapnia i magnezu
Twardość w skali Mohsa	5-6
Przełam	chropowaty
Łupliwość	wyraźna/dobra na {110}
Pokrój kryształu	zazwyczaj krótkie graniaste kryształy
Układ krystalograficzny	jednoskośny, 2/m
Gęstość minerału	3,2 – 3,3 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	najczęściej od jasnego do ciemnego zielonego, rzadziej szary, bezbarwny, brązowy
Rysa	biała
Połysk	szklisty
Współczynnik załamania	nα= 1,663 - 1,699, nβ= 1,671 – 1,705, nγ= 1,693 – 1,728
Inne	dwójłomność δ = 0.030, dwuosiowy dodatni, pleochroizm (58° – 63°)
Dodatkowe dane
Szczególne własności	Zbliźniaczenia na {100} i {001}

Nazwa pochodzi od gr. dis = podwójnie, podwójny i òpsè = twarz, wygląd, w odniesieniu do dwóch sposobów orientowania się graniastosłupa.

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, o prawie kwadratowym przekroju. Często tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, skorupowych, pręcikowych, igiełkowych. Piękne kryształy spotykane są w druzach i szczelinach, gdzie tworzą szczotki krystaliczne. Jest kruchy, przezroczysty. Z hedenbergitem tworzy kryształy mieszane – szereg izomorficzny

Odmiany

• hedenbergit – odmiana bogata w żelazo.
• johannsenit – odmiana zawiera mangan.
• diallag – odmiana podobna z wyglądu do brązu, doskonale łupliwa.
• wiolan – bardzo rzadka odmiana barwy niebieskiej lub fioletowej.
• malacolit, diopsyd chromowy, mussit, alalit, diopsyd gwiaździsty – wykazuje efekt kociego oka, salit, lavrovit.

Występowanie

Jest to powszechny minerał skał metamorficznych bogatych w wapń. Występuje w niektórych amfibolitach i Eklogitach. W skałach magmowych jest rzadko spotykany. Współwystępuje z takimi minerałami jak: wezuwian, granat, wollastonit, tremolit, aktynolit, zoisyt, epidot, prehnit, beryl.

Miejsca występowania: Niemcy – w Rudawach, Austria – w Wysokich Taurach, Włochy – w Piemoncie oraz przy Wezuwiuszu, Rosja – na Uralu.

W Polsce – na Dolnym Śląsku, w Górach Izerskich i na Przedgórzu Sudeckim.

Zastosowanie

• diopsydem interesują się głównie kolekcjonerzy minerałów
• ma znaczenie naukowe
• przezroczyste kryształy używane są do wyrobu biżuterii.

Galeria

• 
• 
• 
• 

Zobacz też

• pirokseny.

Bibliografia

• Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 200, 224, 278. ISBN 83-7129-194-9.