Firma Oponiarska Dębica
Firma Oponiarska Dębica (Dębica, Tire Company Dębica) – przedsiębiorstwo przemysłu chemicznego z siedzibą w Dębicy, wytwarzające opony i prefabrykaty do produkcji opon. Od 1995 spółka wchodzi w skład amerykańskiego koncernu Goodyear, który ma w posiadaniu 87,25% kapitału akcyjnego[3][4].
| |
.jpg) Siedziba przedsiębiorstwa (2024) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. 1 Maja 1 |
| Data założenia |
1937 |
| Forma prawna | |
| Prezes |
Leszek Szafran[1] |
| Udziałowcy |
Goodyear Luksemburg |
| Nr KRS | |
| Zatrudnienie |
3239 (2004) |
| Giełda | |
| ISIN | |
| Symbol akcji |
DEBICA (DBC) |
| Dane finansowe | |
| Kapitał zakładowy |
110 422 000[2] zł |
Położenie na mapie Dębicy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu dębickiego  | |
 50°02′37,1″N 21°23′35,6″E/50,043639 21,393222
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujFabryka Gum Jezdnych w Dębicy powstała w 1937 w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego jako filia poznańskiego „Stomilu”. Jej współzałożycielem i pierwszym dyrektorem był mjr Stefan Dwornik[5][6][7].
30 marca 1939 w Dębicy wyprodukowano pierwsze opony, które zostały opracowane przez poznańskich konstruktorów na podstawie licencji współpracującego ze Stomilem amerykańskiego przedsiębiorstwa General Tire and Rubber Company. 4 kwietnia 1939 nastąpiło oficjalne otwarcie Fabryki Gum Jezdnych w Dębicy[8].
W 1940 podczas okupacji niemieckiej zakłady zostały zajęte przez koncern Continental Gummiwerke AG z Hanoweru, który przekształcił ją w warsztaty naprawcze, wywożąc linię produkcyjną w głąb Rzeszy[9].
W 1949 zakład został upaństwowiony i rozpoczął funkcjonowanie pod nazwą Zakłady Przemysłu Gumowego Dębica. Kilka lat później dodano do nazwy przedsiębiorstwa znak Degum i od tej chwili, aż do początku lat 70. XX w., używano nazw: ZPGum, ZPG Dębica lub Degum[10].
W 1964 uruchomiono produkcję opon rowerowych przeniesioną ze Stomil-Poznań[11]
W marcu 1970 podjęto decyzję o zmianie nazwy na Dębickie Zakłady Opon Samochodowych Stomil. W 1973 roku rozpoczęto produkcję dętkowych opon promieniowych o symbolu D-90 – uniwersalnych oraz S-16 błotno-śniegowe (zimowych)[12]. Na dębickich oponach Stomil 175 SR-13 D-90 w 1973 roku kierowcy Fiata 125p pobili pod Wrocławiem rekord prędkości w jeździe non stop. Z okazji tego wydarzenia oponie D-90 została nadana nazwa „Rekord”.
W czerwcu 1976 wyprodukowano pierwszą oponę radialną z rzeźbą bieżnika D-124 na licencji belgijskiej filii amerykańskiej firmy Uniroyal[13].
W 1988 oddano do użytku nową Wytwórnię Opon Ciężarowych i Rolniczych.
W 1991 przekształcono przedsiębiorstwo państwowe Dębickie Zakłady Opon Samochodowych „Stomil” w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa[14]. 12 listopada 1993 przedsiębiorstwo przyjęło nazwę Firma Oponiarska Dębica Spółka Akcyjna, w skrócie T.C. Dębica S.A.[15] 24 listopada 1994 akcje spółki wprowadzono na warszawską Giełdę Papierów Wartościowych[16].
2 grudnia 1995 roku Minister Przekształceń Własnościowych Wiesław Kaczmarek i prezes Goodyear Tire and Rubber Company Stanley C. Gault, podpisali umowę o sprzedaży 32,7 proc. akcji spółki T.C. Dębica[17]. Na przełomie 1995 i 1996 Goodyear Tire and Rubber Company objął większościowy pakiet akcji. Wiosną 1996 roku do oferty została włączona opona Dębica Quartet, powstała już we współpracy specjalistów z Dębicy i Goodyeara.
W 2006 przedsiębiorstwo zaprzestało produkcji opon i dętek rowerowych[18].
W maju 2007 ogłoszono plan inwestycji „w rozwój produkcji opon do samochodów o wysokich osiągach(HP)[19].
W nocy z 19 na 20 sierpnia 2023[20] w fabryce przedsiębiorstwa wybuchł pożar, który strawił jedną z hal produkcyjnych wraz ze znajdującymi się w niej maszynami[21]. Według wstępnych szacunków z października 2023 starty wyniosły od 230 do 270 milionów złotych[20].
Działalność
edytujAsortyment produktów
edytuj_Debica_Frigo_S-30_145-80_R_13_75_T_tire_at_Bahnhof_Traismauer.jpg)
Z linii produkcyjnych przedsiębiorstwa schodzą opony z logo Dębica, Goodyear, Dunlop, Fulda i Sava. W 2006 na eksport trafiło około trzy czwarte wartości produkcji – m.in. do Niemiec, Francji, Słowenii, Wlk. Brytanii, Turcji[22].
- 1952–1954 Tomasz Gorączniak,
- 1955–1966 Ignacy Lis,
- 1966–1971 Henryk Martyniuk,
- 1971–1981 Józef Stróżyk,
- 1981–1989 Andrzej Tarnowski,
- 1989–1990 Henryk Mitręga,
- 1990–2007 Zdzisław Chabowski,
- 2008-2014 Jacek Pryczek,
- 2014-2017 Stanisław Cieszkowski,
- 2017-2023 Leszek Szafran,
- od 2023 Ireneusz Maksymiuk.
Przypisy
edytuj- ↑ Zarząd. debica.com.pl. [dostęp 2014-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-17)].
- ↑ Kontakt [online], www.debica.com.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Akcjonariat. debica.com.pl. [dostęp 2014-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-17)].
- ↑ About [online], www.debica.com.pl [dostęp 2024-01-28].
- ↑ Brakuje miejsc na lekcjach katyńskich. radiomaryja.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2015-01-14].
- ↑ a b Ryszard Pajura: 150 najbardziej zasłużonych pracowników Firmy Oponiarskiej Dębica. Dębica: 2014, s. 20.
- ↑ Historia [online], www.debica.com.pl [dostęp 2017-12-02] (pol.).
- ↑ Wystawa Firmy Oponiarskiej Dębica S.A [online], www.debica.com.pl [dostęp 2017-12-02] (pol.).
- ↑ Autoarchiwum | Czytelnia: Jubileusz Dębicy I Foldery Degum [online], autoarchiwum.blogspot.com [dostęp 2017-12-02].
- ↑ www.jedz-bezpiecznie.pl [online], www.jedz-bezpiecznie.pl [dostęp 2017-12-02].
- ↑ http://sitpchem.org.pl/wp-content/uploads/2008/05/8.pdf
- ↑ www.jedz-bezpiecznie.pl [online], www.jedz-bezpiecznie.pl [dostęp 2017-12-02].
- ↑ FO Dębica w Centralnym Okręgu Przemysłowym. 6 kwietnia 2007.
- ↑ Raport z badania sprawozdania finansowego za rok obrotowy od 1 stycznia do 31 grudnia 2009 r.. [dostęp 2013-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 grudnia 2013)].
- ↑ Wystawa Firmy Oponiarskiej Dębica S.A.. debica.com.pl, 30 kwietnia 2007. [dostęp 2013-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 listopada 2013)].
- ↑ Grupa Wirtualna Polska, Dębica SA - O firmie [online], www.money.pl [dostęp 2024-01-28] (pol.).
- ↑ www.jedz-bezpiecznie.pl [online], www.jedz-bezpiecznie.pl [dostęp 2017-12-02].
- ↑ DEBICA: Likwidacja Centrum Ogumienia Rowerowego i Dętek [online], www.bankier.pl, 5 kwietnia 2006 [dostęp 2020-12-29].
- ↑ Duże inwestycje w Dębicy. debica.com.pl, 4 czerwca 2007.
- ↑ a b Dariusz Kapała, Wyższe straty po pożarze w Firmie Oponiarskiej Dębica [online], Polskie Radio Rzeszów, 3 października 2023 [dostęp 2024-06-10] (pol.).
- ↑ gaM, Odbudowa idzie szybciej, niż to było w planach, „Obserwator Lokalny” (23 (1239)), Agencja Wydawnicza AGARD, 8 czerwca 2024, s. 6, ISSN 1507-1049.
- ↑ „Goodyear stawia na polską Dębicę”, Andrzej Kublik, Gazeta Wyborcza, 11 maja 2007.