Delta Cygni

gwiazda w gwiazdozbiorze Łabędzia

Delta Cygni (δ Cyg, Fawaris) – gwiazda w gwiazdozbiorze Łabędzia, znajdująca się w odległości około 165 lat świetlnych od Słońca.

Delta Cygni
δ Cyg
Ilustracja
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze Łabędzia
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Łabędź

Rektascensja

19h 44m 58,479s

Deklinacja

+45° 07′ 50,92″

Paralaksa (π)

0,01977 ± 0,00048[1]

Odległość

165,0 ± 4,1 ly
50,6 ± 1,3 pc

Wielkość obserwowana

2,86m[2]

Ruch własny (RA)

−35,81 ± 0,12 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−10,36 ± 0,12 mas/rok[1]

Prędkość radialna

22,2 ± 2,0 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

podolbrzym

Typ widmowy

B9,5 IV[1]

Masa

3,0–3,3 M[3]

Promień

4,7 R[3]

Wielkość absolutna

−0,74m[2]

Jasność

180 L[3]

Prędkość obrotu

135 km/s[3]

Temperatura

9800 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

7090[2]

Mimośród

0,553[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 18 Cyg
2MASS: J19445845+4507507
Bonner Durchmusterung: BD+44 3234
Boss General Catalogue: GC 27347
Katalog Henry’ego Drapera: HD 186882
Katalog Hipparcosa: HIP 97165
Katalog jasnych gwiazd: HR 7528
SAO Star Catalog: SAO 48796
Fawaris

Nazwa gwiazdy pochodzi od arabskiego arab. ‏الفوارس‎ al-Fawāris, „jeźdźcy”, które pierwotnie odnosiło się do asteryzmu tworzonego przez ζ, ε, γ i δ Cyg[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2018 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Fawaris dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka

edytuj

Delta Cygni znajduje się na wschodnim skrzydle Łabędzia. Jest to podolbrzym należący do późnego typu widmowego B, który kończy syntezę wodoru w hel w jądrze[3].

Delta Cygni jest składnikiem układu potrójnego. W odległości 2,4 sekundy kątowej na niebie znajduje się bliższy towarzysz, żółto-biały karzeł szóstej wielkości gwiazdowej należący do typu widmowego F1. Gwiazdy fizycznie dzieli średnia odległość 157 au, ale poruszając się po ekscentrycznych orbitach wokół środka masy zbliżają się na 84 au i oddalają na 230 au, okrążając go co 780 lat. Tę parę okrąża w dużej odległości trzeci składnik, pomarańczowy karzeł dwunastej wielkości, należący do typu widmowego K5[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Delta Cygni w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d Anderson E., Francis C..: HIP 97165. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-07-09]. (ang.).
  3. a b c d e f g Jim Kaler: Delta Cygni. STARS. [dostęp 2016-08-10]. (ang.).
  4. Cygnus, the Swan. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 195. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-07-09].