Depresja (geografia)

część ziemskiej skorupy obniżona ruchami tektonicznymi, ograniczona uskokami

Depresja – obszar lądu położony poniżej poziomu morza[1].

Depresja (Morze Martwe)

W Polsce największa depresja znajduje się na terenie wsi Marzęcino, położona 2,2 m p.p.m.[2] Najniższy punkt na lądzie na kuli ziemskiej stanowi depresja Morza Martwego (ok. 438 m p.p.m.[3]) w Izraelu i Jordanii[1]. Na mapach z hipsometrią barwną obszar depresji oznacza się zwykle kolorem ciemnozielonym.

Depresje zalane przez wody jeziora lub pokryte lodowcem nazywane są kryptodepresjami[1]. Przykładem kryptodepresji jest jezioro Bajkał, w Polsce największą kryptodepresję (30 m) ma Jezioro Miedwie[1].

Obszary depresyjne na świecie edytuj

  1. Morze Martwe (Izrael/Palestyna/Jordania) – 438,5 m p.p.m. (stan na grudzień 2023 r.)[3]
  2. Jezioro Tyberiadzkie (Izrael/Syria) – 213,2 m p.p.m.[4]
  3. Kotlina Turfańska (Chiny) – 154 m p.p.m.[5]
  4. Jezioro Asal (Dżibuti) – 150 m p.p.m.[6]
  5. Kattara (Egipt) – 133 m p.p.m.[7]
  6. Karakija (Kazachstan) – 132 m p.p.m.[8]
  7. Kotlina Danakilska (Erytrea/Etiopia) – 125 m p.p.m.[9]
  8. Laguna del Carbón (Argentyna) – 105 m p.p.m.[10]
  9. Dolina Śmierci (USA) – 86 m p.p.m.[11]
  10. Akjagaýa (Turkmenistan) – 81 m p.p.m.[12]
  11. Kulul (Erytrea) – 75 m p.p.m.[13]
  12. Salton Sea (USA) – 72 m p.p.m.[14]
  13. Karynżaryk (Kazachstan) – 70 m p.p.m.[15]
  14. Kauyndy (Kazachstan) – 57 m p.p.m.[15]
  15. Sabcha Tah (Maroko) – 55 m p.p.m.[16]
  16. Sabchat Ghuzajjil (Libia) – 47 m p.p.m.[17]
  17. Enriquillo (Dominikana) – 46 m p.p.m.[18]
  18. Szatt Malghigh (Algieria) – 40 m p.p.m.[19]
  19. Nizina Nadkaspijska (Rosja/Kazachstan) – 28 m p.p.m.[20]
  20. Szatt al-Gharsa (Tunezja) – 17 m p.p.m.[21]
  21. Jezioro Eyre (Australia) – 16 m p.p.m.[22]
  22. Laguna Salada (Meksyk) – 10 m p.p.m.[23]
  23. Zuidplaspolder (Holandia) – 7 m p.p.m.[24]
  24. Lammefjord (Dania) – 7 m p.p.m.[25]
  25. Sabchat Ndaghamsza (Mauretania) – 5 m p.p.m.[26]
  26. The Fens (Wielka Brytania) – 4 m p.p.m.[27]
  27. Hachiro-gata (Japonia) – 4 m p.p.m.[28]
  28. Neuendorf (Niemcy) – 3,5 m p.p.m.[29]
  29. Marzęcino (Polska) – 2,2 m p.p.m.[2]
  30. delta Rodanu (Francja) – 2 m p.p.m.[30]
  31. na wybrzeżu Surinamu – 2 m p.p.m.[31]

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d depresja, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-04-29].
  2. a b Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022, 13 lipca 2022, Cytat: najniżej położony punkt — na terenie wsi Marzęcino –2,2.
  3. a b מפלס ים המלח משנת 1976. [dostęp 2023-12-10]. (hebr.).
  4. Tyberiadzkie, Jezioro, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  5. Turfańska, Kotlina, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  6. Asal, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  7. Kattara, Al-, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  8. Karakija, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  9. J.L. Melvin, Evaporites, Petroleum and Mineral Resources, Elsevier, 5 kwietnia 1991, s. 44, ISBN 978-0-08-086964-3 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  10. Lowest Land Points Below Sea Level Map | Depression Elevations, geology.com [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  11. Śmierci, Dolina, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  12. Akjagaýa, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  13. Eritrea, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  14. Salton, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  15. a b Roman Biesiada, Tadeusz Lenczowski, Lech Ratajski, Słownik geografii ZSRR, Wiedza Powszechna, 1974, s. 65 [dostęp 2023-07-15] (pol.).
  16. The World Factbook, Central Intelligence Agency, 2004, s. 367, ISBN 978-1-57488-837-9 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  17. Libya, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  18. Dominican Republic, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  19. Algeria, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  20. Russia, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  21. Tunisia, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  22. Eyre, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-07-15].
  23. Mexico, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  24. Netherlands, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  25. Denmark, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  26. Mauritania, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  27. United Kingdom, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  28. Japan, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  29. Germany, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  30. France, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).
  31. Suriname, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-15] (ang.).