Dwuskrzydla
rodzaj roślin
(Przekierowano z Dipterocarpus)
Dwuskrzydla[5], dipterokarpus, dwuskrzydłowiec, dwuskrzydlec[6] (Dipterocarpus) – rodzaj roślin z rodziny dwuskrzydłowatych (Dipterocarpaceae Blume). Obejmuje co najmniej 66 gatunków[7]. Występują one w południowo-wschodniej Azji na obszarze między Indiami, Chinami, Filipinami i zachodnią Indonezją[8]. Są to drzewa stanowiące istotne źródło drewna egzotycznego dla międzynarodowego rynku drzewnego. Z powodu nadmiernej eksploatacji i niszczenia siedlisk wiele gatunków dramatycznie zmniejsza swoje zasoby i staje się zagrożona. Poza drewnem wiele gatunków jest istotnym źródłem także innych produktów takich jak żywice (damara), kamfora, olejki eteryczne[9].
_(6430634733).jpg) Dipterocarpus zeylanicus | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
dwuskrzydla | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Dipterocarpus C. F. Gaertner Suppl. Carp. 50. 24-26 Jun 1805[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
D. costatus C. F. Gaertner[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia edytuj
- Pokrój
- Okazałe, wysokie drzewa, często z wydatnymi korzeniami szkarpowymi. Kora łuszcząca się płatkami, szarobrązowa do pomarańczowej[8].
- Liście
- U nasady z okazałymi przylistkami. Liście skórzaste, całobrzegie lub falisto wcinane[8].
- Kwiaty
- Okazałe, słodko pachnące, skupione po 3–9 w grona. Kielich urnowaty lub kubeczkowaty, z nierównymi działkami. Płatki korony białe, czasem z czerwonym paskiem, omszone. Pręciki z równowąskimi, żółtymi pylnikami. Zalążnia omszona, wąsko jajowata, z cienką szyjką słupka, na końcu z płytko podzielonym znamieniem[8].
- Owoce
- Orzechopodobne, zamknięte w trwałym kielichu, którego dwie, powiększone, proste działki działają jako aparat lotny[8].
Systematyka edytuj
- Wykaz gatunków[7]
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-02-28] (ang.).
- ↑ a b Dipterocarpus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-28].
- ↑ Genus: Dipterocarpus C. F. Gaertn.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. [dostęp 2017-02-28].
- ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 830. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Encyklopedia Powszechna, tom 7. PWN, 2009.
- ↑ a b Dipterocarpus. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-02-28].
- ↑ a b c d e Dipterocarpus C. F. Gaertner. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-28].
- ↑ Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 130-131. ISBN 1-55407-206-9.