Dmusy
Dmusy (niem. Dmussen, 1938–1945 Dimussen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
88[2] |
| Strefa numeracyjna |
87 |
| Kod pocztowy |
12-230[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NPI |
| SIMC |
0754779 |
Położenie na mapie gminy Biała Piska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu piskiego  | |
 53°38′33″N 22°11′30″E/53,642500 22,191667[1]
| |
Wieś powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w język staropolskim), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej). W XV i XVI w. wieś w dokumentach zapisywana jako: Demssen, Dimusse, Dmussen, Mussawisches, Tzwellin, Scwallin aus dem Rasintzischen, w tym czasie należała do parafii w Drygałach.
Wieś służebna lokowana w 1495 (lecz założona wcześniej) na 10 łanach (według innych źródeł na 20 łanach[4]) na prawie magdeburskim, przez komtura bałgijskiego Hieronima von Gebesattel, nadana krewnym: Michałowi Grabowskiemu, Stanisławowi Myszce, Jakubowi i Mikołajowi Dmusom oraz Mikołajowi Cwalinie, z obowiązkiem połowy służby zbrojnej. Uzupełnieniem nadania były 3 łany łąk, położonych między Lisami i Lipińskmi. Później z dóbr Dmusy powstały dwie osady Dmusy i Pełki. Pełki jeszcze w 1454 stanowiły część dóbr wsi Dmusy.
Szkoła została założona w 1737. W 1935 w szkole, do której uczęszczało 83 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1938, w ramach akcji germanizacyjnej, zmieniono urzędową nazwę wsi na Dimussen. Według spisu z 1939 we wsi mieszkało 266 osób.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24366
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 228 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Pisz. Z dziejów miasta i powiatu. Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1970 r., str. 168
Bibliografia
edytuj- Grzegorz Białuński: Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn, OBN, 2002, 237 str., ISBN 83-87643-97-1, ISSN 0585-3893
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu. Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1970 r.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dmusy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 44.