Drakula (postać literacka)
Drakula (oryg. Dracula) – wampir-arystokrata, hrabia, tytułowy bohater książki Drakula autorstwa irlandzkiego pisarza Brama Stokera.
Narodziny Draculi
edytujW 1897 roku ukazała się powieść Brama Stokera, zatytułowana Drakula. Jej tytułowym bohaterem był hrabia, transylwański arystokrata mieszkający na swoim zamku, będący jednocześnie wampirem. Nie był to pierwszy krwiopijca w literaturze, w roku 1819 bowiem powstało opowiadanie o wampirach autorstwa Johna Polidoriego, The Vampyre (Wampir)[1] zainspirowana ideą George’a Byrona. Jej głównym bohaterem jest lord Ruthven – wampir.
Stoker, tworząc postać wampirycznego hrabiego, nadał jej imię „Dracula”, napotkane w jednej z historycznych ksiąg. Był to przydomek władcy Wołoszczyzny Włada Drakuli zwanego też Palownikiem (zob. nabicie na pal) – syna Włada Diabła. Być może Stoker użył również fragmentów biografii wołoskiego władcy, o czym mogą świadczyć wzmianki o wyprawach wojennych na terytorium Imperium Osmańskiego dokonywanych przez jednego z wielkich przodków hrabiego, czy też o tegoż przodka zdradzieckim bracie. Znajdują one bowiem pokrycie w faktach z życiorysu Tepesa. Niemniej, na ogół przyjmuje się, że Stoker ograniczył się jedynie do zapożyczenia imienia.
Dracula w popkulturze
edytujPostać Draculi stała się jednym z bardziej znanych symboli w kulturze popularnej. Wizerunek Draculi stworzony przez Stokera i spopularyzowany następnie przez film stał się utrwalonym typowym wizerunkiem wampira. Oprócz kilkunastu filmów i seriali ekranizujących powieść do Draculi nawiązywano w wielu innych dziełach, w tym filmach animowanych (np. Hotel Transylwania) i grach komputerowych. Do najbardziej znanych odtwórców roli Draculi należą Niemcy Max Schreck i Klaus Kinski, Węgier Bela Lugosi oraz Anglicy Christopher Lee i Gary Oldman.
Postać Draculi w niektórych ekranizacjach książki nie zawsze jednak była zgodna z opisem Brama Stokera. W filmie Dracula Teda Browinga z 1931 roku, przez długi czas najsłynniejszej ekranizacji książki Stokera, hrabia Dracula grany przez Bélę Lugosiego był dość młodym, zwyczajnym mężczyzną, który już po przybyciu do Anglii kilkukrotnie rozmawiał towarzysko z pozostałymi bohaterami (np. z doktorem Sewardem i Abrahamem Van Helsingiem), co nie miało miejsca w książce. Takie przedstawienie Draculi kłóci się z opisem demonicznego starca, który stworzył Stoker. Zdaniem wielu najbliższą opisowi Stokera była kreacja Maxa Schrecka z filmu Nosferatu – symfonia grozy z 1922 roku.
Postać Draculi spowodowała też pojawienie się licznych wątków wampirycznych w literaturze, czego przykładem jest najnowsza powieść Elisabeth Kostovej, Historyk, w której motorem całej fabuły są poczynania najsłynniejszego z wampirów.
Ważniejsze filmy z tą postacią
edytuj- 1921: Drakula halála (wyk. Erik Vanko)
- 1922: Nosferatu – symfonia grozy (wyk. Max Schreck)
- 1931: Książę Dracula (wyk. Béla Lugosi)
- 1931: Dracula (wyk. Carlos Villarías) – wersja hiszpańska
- 1958: Dracula (wyk. Christopher Lee)
- 1966: Dracula: Książę Ciemności (wyk. Christopher Lee)
- 1970: Książę Dracula (wyk. Christopher Lee)
- 1974: Dracula (wyk. Jack Palance)
- 1974: Krew dla Draculi (wyk. Udo Kier)
- 1979: Nosferatu wampir (wyk. Klaus Kinski)
- 1979: Dracula (wyk. Frank Langella)
- 1992: Dracula (wyk. Gary Oldman)
- 1995: Dracula – wampiry bez zębów (parodia) (wyk. Leslie Nielsen)
- 2000: Dracula 2000 (wyk. Gerard Butler)
- 2001: Drakula: stronice z pamiętnika dziewicy (wyk. Wei-Qiang Zhang)
- 2004: Van Helsing (wyk. Richard Roxburgh)
- 2006: Dracula (wyk. Marc Warren)
- 2012: Dracula l’amour plus fort que la mort (francuski musical) (wyk. Golan Yosef)
- 2013: Dracula (serial telewizyjny) (wyk. Jonathan Rhys Meyers)
- 2014: Dracula: Historia nieznana (wyk. Luke Evans)
- 2022: Dracula: The Original Living Vampire (wyk. Jake Herbert)
Przypisy
edytuj- ↑ Zob. B. Stoker, Drakula, przeł. D. Ściepuro; J.W. Polidori, Wampir, przeł. M. Pawlina, Jelenia Góra 1990.