Edward Sobolewski

niemiecki kompozytor

Jan Fryderyk Edward Sobolewski[1], niem. Johann Friedrich Eduard Sobolewski[2][3] (ur. 1 października 1804[a] w Królewcu, zm. 17 maja 1872 w Saint Louis w stanie Missouri[1][2][3][4]) – niemiecki kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny pochodzenia polskiego[1][2].

Edward Sobolewski
Imię i nazwisko

Jan Fryderyk Edward Sobolewski

Pseudonim

J. Feski

Data i miejsce urodzenia

1 października 1804
Królewiec

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

17 maja 1872
Saint Louis

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna, muzyka romantyczna

Zawód

kompozytor, dyrygent, pedagog

Życiorys edytuj

Syn oboisty[3]. Studiował w Berlinie u Carla Friedricha Zeltera, następnie w latach 1821–1824 przebywał w Dreźnie, gdzie był uczniem Carla Marii von Webera[1][2]. Od 1830 roku przebywał w Królewcu, gdzie występował jako skrzypek, a także był dyrektorem i dyrygentem teatru miejskiego[1]. Założył Polskie Towarzystwo Śpiewacze (1834), był współorganizatorem Ostpreussisches Musikfest (1835) oraz organistą i kantorem Altstädtische Kirche[1]. W 1838 roku zorganizował Philharmonische Gesselschaft, którego był później dyrygentem[1][2][4]. Pod pseudonimem J. Feski współpracował z czasopismem „Neue Zeitschrift für Musik”, na łamach którego polemizował z ideałami artystycznymi Richarda Wagnera[1]. Od 1854 do 1858 roku pełnił funkcję dyrektora i dyrygenta teatru miejskiego w Bremie[1][4]. W 1859 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[1][2][3]. Osiadł w Milwaukee, gdzie w 1860 roku zorganizował Milwaukee Philharmonic Society Orchestra[1][2]. W 1860 roku przeprowadził się do Saint Louis, gdzie dyrygował Philharmonic Society (1860–1866) oraz wykładał w Bonham’s Female Seminary[2].

Twórczość edytuj

Był autorem oper Imogen (wyst. Królewiec 1833), Velleda (wyst. Królewiec 1836), Salvator Rosa (wyst. Królewiec 1848), Komala (wyst. Weimar 1858), Mohega, die Blume des Waldes (wyst. Milwaukee 1859) i An die Freude (wyst. Milwaukee 1859)[2]. Szczególną popularność w Stanach Zjednoczonych zdobyła sobie napisana przez kompozytora do własnego libretta opera o narodowym charakterze Mohega, die Blume des Waldes, w której pojawia się postać Kazimierza Pułaskiego i indiańskiej dziewczyny[1][2]. Ponadto komponował oratoria, poematy symfoniczne, pieśni[2]. W utworach wokalnych nawiązywał do form barokowych i klasycystycznych[1].

Uwagi edytuj

  1. Podawany jest też rok 1808[3][4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 21–22. ISBN 978-83-224-0866-7.
  2. a b c d e f g h i j k Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3391. ISBN 0-02-865530-3.
  3. a b c d e Deutsche biographische Enzyklopädie (DBE). T. Band 9 Schlumberger – Thiersch. München: K.G. Saur, 2008, s. 491. ISBN 978-3-598-25039-2.
  4. a b c d Deutsches Theater-Lexikon. T. Band 4 Singer – Tzschoppe. München: K.G. Saur, 1998, s. 2221. ISBN 3-907820-30-4.

Linki zewnętrzne edytuj