Elektronystagmografia

Elektronystagmografia – badanie diagnostyczne narządu równowagi, polegające na rejestracji ruchów gałek ocznych dzięki wykorzystaniu pomiaru potencjału rogówkowo-siatkówkowego.

Historia

Zjawisko potencjału rogówkowo-siatkówkowego zostało odkryte w 1849 roku przez Dubois Reymonda^[1].

Technika badania

Do rejestracji ruchów gałek ocznych wykorzystywane jest zjawisko różnicy potencjałów pomiędzy dodatnio naładowaną rogówką a ujemnie naładowaną siatkówką, czyli tzw. potencjał rogówkowo-siatkówkowy. Różnica potencjałów jest stała, wynosi 10-30 mV^[2] i nadaje oku cechy dipola, którego oś elektryczna pokrywa się z osią optyczną. Linie pola elektrostatycznego przesuwają się podczas ruchów oka. Zmiany te są odbierane przez układ elektrod umieszczonych na zewnętrznych kątach oczu, wzmacniane i zapisywane w postaci wykresu. Krzywa oczopląsu przypomina zęby piły, ponieważ rejestruje się naprzemienna impulsacja dodatnich i ujemnych wartości w okolicy bocznych brzegów oczu. Oczopląs z fazą szybką skierowaną w prawo powoduje wychylenia krzywej („zęby piły”) ku górze, a z fazą szybką w lewo – ku dołowi.

Dzięki wykorzystaniu pola elektrostatycznego ruchy gałek ocznych są rejestrowane nawet przy zamkniętych powiekach.

Badanie składa się z 4 podstawowych etapów^[3]:

kalibracja – ocena szybkich ruchów gałek ocznych
badanie oczu śledzących poruszający się cel
próby położeniowe – ocena zawrotów głowy związanych z pozycją głowy
próby kaloryczne – pomiar oczopląsu wywołanego podrażnieniem błony bębenkowej wodą o różnej temperaturze

Porównanie uzyskanych wyników z różnych etapów badania pomaga określić, czy zaburzenia równowagi mają charakter obwodowy czy centralny.

Wskazania do badania

ostre lub przewlekłe zaburzenia równowagi
choroba Ménière’a
oczopląs samoistny
niedosłuch odbiorczy (niektóre przypadki)^[4]

Wady i zalety elektronystygmografii

Zalety:

wysoka wykrywalność reakcji oczopląsowych w porównaniu z bezpośrednią obserwacją
możliwość rejestracji oczopląsu przy zamkniętych powiekach
duża uniwersalność uzyskanych danych (ocena ilościowa i jakościowa)
monitorowanie przebiegu choroby
badanie jest dość obiektywne

Wady:

wynik badania nie jest bezpośrednim odzwierciedleniem zjawisk zachodzących w błędniku
obiektywność zależy od sposobu przeprowadzania
nie stanowi rozpoznania
ograniczony zakres ruchów wykrywanych w badaniu (nie wykrywa obrotowych ruchów gałek ocznych)
możliwe powikłanie w postaci wymiotów

Zobacz też

wideonystagmografia

Przypisy

↑ Piotr Augustyniak. Mikrokomputerowy system analizy elektronystagmogramów. „Elektrotechnika”, 1992.
↑ Piotr Augustyniak. Mikrokomputerowy system analizy elektronystagmogramów. „Elektrotechnika”. 11 (4), 1992.
↑ Timothy C. Hain: Vestibular testing. [dostęp 2010-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-05)]. (ang.).
↑ ENG / Elektronystagmografia / – Badania diagnostyczne – Usługi medyczne i ubezpieczeniowe – Prywatne Zdrowie. [dostęp 2010-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-25)].

Bibliografia

Maria Zalesska-Kręcicka: Zarys otolaryngologii : podręcznik dla studentów i lekarzy. Wrocław: Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich, 2008, s. 56-58. ISBN 978-83-7055-552-8.
Władysław Traczyk: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 133. ISBN 83-200-2826-4.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[elektrotechnika-1] Piotr Augustyniak. Mikrokomputerowy system analizy elektronystagmogramów. „Elektrotechnika”, 1992.

[autonazwa1-2] Piotr Augustyniak. Mikrokomputerowy system analizy elektronystagmogramów. „Elektrotechnika”. 11 (4), 1992.

[3] Timothy C. Hain: Vestibular testing. [dostęp 2010-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-05)]. (ang.).

[4] ENG / Elektronystagmografia / – Badania diagnostyczne – Usługi medyczne i ubezpieczeniowe – Prywatne Zdrowie. [dostęp 2010-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-25)].

[1]

[2]

[3]

[4]