Elizabeth Diller
Elizabeth Diller (ur. 17 czerwca 1954[1] w Łodzi[2]) – amerykańska architekt żydowskiego pochodzenia, współzałożycielka studia Diller Scofidio + Renfro.
 Elizabeth Diller (2013) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość | |
| Alma mater | |
| Uczelnia | |
| Nagrody | |
| Praca | |
| Biuro | |
Życiorys
edytujUrodziła się w Łodzi w rodzinie żydowskiej, doświadczonej przez Holokaust[2] (jej rodzice, Anna – Polka i Edmund – Czech[3], przeżyli Zagładę[4], matka ukrywała swoją żydowską tożsamość w Wiedniu[3]). Jej ojciec prowadził kilka fabryk tekstylnych[3]. Przeprowadziła się z rodzicami do Nowego Jorku[2] w 1959[3] lub 1960 roku[1]. Dillerowie osiedlili się w Nowym Jorku na Bronksie[3], następnie w Inwood i finalnie w dzielnicy Greenwich Village[3]. Uzyskała stopień Bachelor of Architecture na prywatnej uczelni Cooper Union w 1979 roku[2]. Początkowo studiowała tamże sztukę (film i instalacje multimedialne)[2], ale zainteresowała ją architektura, która figurowała w katalogu kursów[2]. Na studiach rozpoczęła współpracę z architektem Ricardem Scofidiem, z którym założyła studio projektowe Diller + Scofidio w 1981 roku[2], a ostatecznie wyszła za niego za mąż[2]. Działalność studia w latach 80. i 90. XX wieku była głównie pracami eksperymentalnymi i teoretycznymi[2]. Elizabeth Diller uczyła w Irwin S. Chanin School of Architecture na uczelni Cooper Union od 1981 do 1990 roku[5]. Od 1990 roku[6] pracuje na wydziale architektury Uniwersytetu Princeton[5]. W 2018 roku czasopismo „The Time” umieściło ją jako jedynego architekta na liścieTime 100 najbardziej wpływowych ludzi[5][7]. Studio zmieniło nazwę na Diller Scofidio + Renfro w 2004 roku[2], po dołączeniu Charlesa Renfro[2][8]. Pierwsza większa wystawa retrospektywna prac studia to wystawa pt. Scanning: The Aberrant Architecture of Diller + Scofidio Whitney Museum w 2003 roku[9]. Czuje się kulturowo Europejką i Żydówką[3], zna język polski, w którym rozmawiała ze swoją matką[3].
Należy do: Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich[10], Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk, Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury[10].
Nagrody
edytuj- MacArthur Fellowship – „Genius Grant” z Ricardem Scofidiem[8] (1999)[2]
- Nagroda Jane Drew (2019)[7]
- Nagroda Wolfa w dziedzinie architektury (2022)[11]
Działalność artystyczna
edytujW 1989 roku w Museum of Modern Art zaprezentowano instalację autorstwa jej studia pt. Para-Site[12][11]. San Francisco Museum of Modern Art ma od 2010 roku w swojej kolekcji instalację His/Hers (1993/2010), autorstwa Ricarda Scofidia i Elizabeth Diller[13]. W parku High Line odbył się performance The Mile-Long Opera jej autorstwa oraz Davida Langa, podczas którego zaśpiewało 1000 osób[14].
Realizacje studia
edytuj- Slow House, Long Island (nieukończony projekt domu z 1989 roku)[2]
- park High Line w Nowym Jorku (powstawał etapami od 2000 do 2019 roku)[5]
- Blur Building – pawilon na Expo.02 w Yverdon-les-Bains w Szwajcarii w 2002 roku[2]
- rozbudowa budynku Lincoln Center for the Performing Arts[9] (2002[15])
- budynek Institute of Contemporary Art w Bostonie (2006)[5]
- siedziba muzeum The Broad (budowa ukończona w 2015 roku)[16]
- Roy and Diana Vagelos Education Center, Nowy Jork (2016)[17]
- Park Zariadje w Moskwie (2017)[18]
- powiększenie budynku Museum of Modern Art we współpracy z Artem Genslerem (ponowne otwarcie w 2019 roku)[5]
- centrum sztuki The Shed w Nowym Jorku (2019)[5]
- budynek Museu da Imagem e do Som do Rio de Janeiro (w budowie od 2014 roku)[19]
Galeria
edytuj-
Pawilon Blur Building (2002) -
Siedziba Institute of Contemporary Art w Bostonie (2006) -
Budowa Museu da Imagem e do Som do Rio de Janeiro (2014) -
Park High Line (2015) -
Park High Line (2017) -
Muzeum The Broad (2015) -
The Shed (2019) -
Alice Tully Hall – Lincoln Center (2019) -
Park Zariadje (2019)
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ a b ARCHITECTURE: Elizabeth Diller – dreamideamachine ART VIEW [online] [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Flynn 2022 ↓, s. 196.
- ↑ a b c d e f g h Celia McGee, Elizabeth Diller Is Retelling Edmund de Waal’s Story — and Her Own, [w:] lootedart.com [online], HumanMag.pl, 17 października 2021 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ Archiemigrantki: Olga Krell, Denise Scott Brown I Elizabeth Diller [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2023-03-12] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Flynn 2022 ↓, s. 198.
- ↑ Archiweb - Elizabeth Diller [online], www.archiweb.cz [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ a b Ella Jessel, Liz Diller wins 2019 Jane Drew Prize [online], The Architects’ Journal, 28 stycznia 2019 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ a b The 6 Architects Who Have Won MacArthur "Genius" Grants [online], ArchDaily, 22 września 2016 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ a b Elizabeth Diller, [w:] MacArthur Foundation [online], www.macfound.org [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ a b Elizabeth Diller | Princeton University School of Architecture [online], soa.princeton.edu [dostęp 2023-03-12].
- ↑ a b Elizabeth Diller [online], Wolf Foundation, 8 lutego 2022 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ Para-Site | MOMA, New York | 1989 [online], THE [RADICAL] PROJECT, 2 sierpnia 2020 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ His/Hers [online], SFMOMA [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ Joshua Barone, In ‘The Mile-Long Opera,’ All the High Line’s a Stage, „The New York Times”, 28 września 2018, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ Andrea Chin, diller scofidio + renfro (DS+R): lincoln center inside out [online], designboom | architecture & design magazine, 1 października 2013 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ The Broad "doesn't feel like a traditional museum" says Elizabeth Diller [online], Dezeen, 24 listopada 2022 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ Flynn 2022 ↓, s. 197.
- ↑ Marcus Fairs, People having sex in Putin's park a "sign of success" says Elizabeth Diller [online], Dezeen, 5 marca 2021 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- ↑ Kat Barandy, diller scofidio and renfro's museum in rio, brazil may resume construction after five year hold [online], designboom | architecture & design magazine, 8 sierpnia 2021 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Katherine Flynn, Elizabeth Diller, [w:] Jan Cigliano Hartman i inni, The women who changed architecture, New York 2022, ISBN 978-1-61689-871-7, OCLC 1288320381 [dostęp 2023-03-12].