Emil Wiktor Schuller lub Schüller (ur. 14 września 1891[a], zm. w maju 1941 w Królewcu) – major piechoty Wojska Polskiego, magister praw[2].

Emil Schuller
major piechoty major piechoty
Data urodzenia

14 września 1891

Data i miejsce śmierci

maj 1941
Królewiec

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

33 Pułk Piechoty Obrony Krajowej
78 Pułk Piechoty
50 Pułk Piechoty
KRU Łuków
KRU Pińsk

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Życiorys edytuj

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej. Jego oddziałem macierzystym był 33 Pułk Piechoty Obrony Krajowej (w 1917 przemianowany na Pułk Strzelców Nr 33). Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1916[3][4].

Służył w 20 Pułku Piechoty[5][6][7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 494. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8], a 3 maja 1926 mianowany majorem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 49. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. W listopadzie 1927 został przeniesiony do 78 Pułku Piechoty w Baranowiczach na stanowisko kwatermistrza[10][11][12]. W marcu 1930 został przeniesiony do 50 Pułku Piechoty w Kowlu na stanowisko dowódcy III batalionu, detaszowanego w Sarnach[13]. W marcu 1932 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Łuków na stanowisko komendanta[14][15]. Z dniem 15 lipca tego roku został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu nad Bugiem[16]. W kwietniu 1933 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Pińsk na stanowisko komendanta[17]. W marcu 1934 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX[18], a z dniem 31 lipca tego roku przeniesiony w stan spoczynku[19].

Po zwolnieniu z wojska został oficjalnie zatrudniony w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, w charakterze pracownika kontraktowego. Od 1 kwietnia 1935 wykonywał obowiązki służbowe w Konsulacie Generalnym RP we Frankfurcie, a od 1 kwietnia 1936 w Konsulacie Generalnym RP w Królewcu[20][21][2], jako referent paszportowy[22]. W Królewcu, z poruczenia Referatu „Zachód” Oddziału II Sztabu Głównego kierował placówką wywiadowczą o kryptonimie „Toro”[23][22].

Z relacji mjr. dypl. Tadeusza Szumowskiego wynika, że Szef Sztabu Głównego gen. bryg. Wacław Stachiewicz „zakwestionował sprawdzoną wiadomość (meldunek z obserwacji własnej) z terenu Prus Wschodnich, pochodzącą od wybitnego oficera wywiadu mjr. Emila Schullera o wyładowaniu w rejonie Königsberg (Królewiec) dywizji pancerno-motorowej, określanej od nazwiska dowódcy – Kempf[24].

Zatrzymany przez Niemców popełnił samobójstwo w maju 1941, w więzieniu w Królewcu, by ocalić swych współpracowników przed dekonspiracją[25].

Uwagi edytuj

  1. W styczniu 1934 ogłoszono sprostowanie daty urodzenia i imion majora Emila Schüllera z „Emil ur. 16 września 1891” na „Emil Wiktor ur. 14 września 1891”[1].

Przypisy edytuj

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 25.
  2. a b Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 267.
  3. Ranglisten 1916 ↓, s. 64.
  4. Ranglisten 1918 ↓, s. 113, 349.
  5. Spis oficerów 1921 ↓, s. 79, 863.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 182, 408.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 171, 353.
  8. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 45.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 125.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 298, tu ogłoszono przeniesienie z 20 do 22 pp na stanowisko dowódcy II batalionu.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 29 listopada 1927 roku, s. 355, tu sprostowano przeniesienie do 78 pp na stanowisko kwatermistrza.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 92, 178.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 104.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 234.
  15. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. XI, 28, 518.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 431.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 82.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 133.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 281.
  20. Rocznik Służby Zagranicznej 1936 ↓, s. 109, 289.
  21. Rocznik Służby Zagranicznej 1937 ↓, s. 256.
  22. a b Gelles 1993 ↓, s. 113.
  23. Skóra 2015 ↓, s. 109.
  24. Woźny 2013 ↓, s. 996.
  25. Skóra 2011 ↓, s. 454.

Bibliografia edytuj

  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916.
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1936. Warszawa: Koło Rodziny Urzędniczej przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych, 1936.
  • Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1937. Warszawa: Koło Rodziny Urzędniczej przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych, 1937.
  • Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa: Stowarzyszenie „Samopomoc Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej”, 1938.
  • Romuald Gelles. Konsulaty polskie w Prusach Wschodnich. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. 1, 1993. Olsztyn. 
  • Wojciech Skóra: Polskie placówki konsularne w Niemczech we wrześniu 1939 roku. W: Z morza i pomorza spojrzenie na wrzesień 1939. Polityka i wojna. Andrzej Drzewiecki (red.) Bartłomiej Siek (red.). Toruń: Adam Marszałek, 2011. ISBN 978-83-7780-024-9.
  • Wojciech Skóra: Organizacja i główne kierunki działalności Ekspozytury nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Bydgoszczy (1930-1939). W: Bydgoszcz jako ośrodek działań wywiadowczych w przededniu i w trakcie II wojny światowej. Stefan Pastuszewski (red.). Bydgoszcz: Instytut Wydawniczy Świadectwo, 2015. ISBN 978-83-7456-153-2.
  • Aleksander Woźny. Strategia „równowagi” II RP i dymisja mjr. dypl. Tadeusza Szumowskiego za ostrzeżenia o zagrożeniu wojennym w 1939 r. „Zeszyty Historyczne, Si vis pacem, para bellum: bezpieczeństwo i polityka Polski”. 12, 2013. Częstochowa, Włocławek.