Entoloma longistriatum
Entoloma longistriatum (Peck) Noordel. – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Entoloma longistriatum |
| Nazwa systematyczna | |
| Entoloma longistriatum (Peck) Noordel. Cryptog. Stud. 2: 12 (1988) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1911 r. Charles Horton Peck, nadając mu nazwę Leptonia longistriata. Obecną nazwę nadał mu Machiel Evert Noordeloos w 1988 r.[1]
Ma 18 synonimów. Niektóre z nich:
- Entoloma sarcitulum (P.D. Orton) Arnolds 1982
- Leptonia majuscula (Kühner & Romagn.) P.D. Orton 1960
- Leptonia sarcitula P.D. Orton 1960
- Rhodophyllus majusculus Kühner & Romagn. 1954
- Rhodophyllus sarcitulus Kühner & Romagn. 1954[2].
Morfologia
edytujŚrednica 15–50 mm, początkowo stożkowaty, dzwonkowaty ze ściętym wierzchołkiem lub półkulisty z podwiniętym brzegiem, później wypłaszczający się i wyraźnie pępkowaty z odgiętym lub prostym brzegiem, higrofaniczny; w stanie wilgotnym przezroczyście prążkowany do połowy promienia lub więcej, ciemno żółtobrązowy z ciemniejszym szarobrązowym środkiem, w stanie suchym blednący. Powierzchnia drobno łuskowata lub pofałdowana na środku, promieniście włóknista w kierunku brzegu[3].
Od 12 do 40, l = 1–7, dość gęste, szeroko przyrośnięte lub zbiegające ząbkiem, brązowe do różowawo-brązowych. Ostrza całe lub postrzępione tej samej barwy[3].
Wysokość 20–80 mm, grubość 2,5 mm, cylindryczny lub spłaszczony z podłużnym rowkiem, zwężający się lub rozszerzający w kierunku podstawy. Powierzchnia żółtobrązowa u wierzchołka, bardziej szarobrązowa u podstawy, często z metalicznie szarym odcieniem, gładka, naga, błyszcząca, u podstawy z białą grzybnią[3].
Cienki, pod skórką tej samej barwy co skórka, wewnątrz jaśniejszy, bez zapachu lub ze słabym zapachem. Smak łagodny do lekko nieprzyjemnego, cierpki lub prawie mączny[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 4-zarodnikowe ze sprzążkami. Zarodniki 9–15 × 6–10 µm, Q = 1,3–1,9, w widoku z boku 6–9–kątne. Krawędź blaszek sterylna lub częściowo sterylna. Cheilocystydy 25–90 × 10–25 µm, cylindryczne do maczugowatych, czasem septowane, bardzo obfite, tworzące na brzegach gęste skupiska, często z brązowym pigmentem wewnątrzkomórkowym. Strzępki skórki w kapeluszu cylindryczne lub nieco napęczniałe, o szerokości 5–15 µm, typu przejściowego do trichoderma, złożone z nabrzmiałych elementów końcowych o wymiarach 15–90 × 10–25 um. W strzępkach skórki jasnobrązowy, wewnątrzkomórkowy pigment. Brak sprzążek[3].
Występowanie i siedlisko
edytujPodano występowanie Entoloma longistriatum w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Azji i Afryce, najwięcej stanowisk podano w Europie[4]. W północno-zachodniej Europie szeroko rozprzestrzeniony, ale rzadki[3]. Brak go w wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski Władysława Wojewody z 2003 r.[5] Po raz pierwszy w Polsce jego stanowiska podano w 2018 r.[6]
Grzyb naziemny występujący wśród traw i mchów na terenach trawiastych, często w pobliżu liściastych lasów. Preferuje gleby wapienne, rzadko spotykany także na glebach torfowych. Owocniki tworzy od lata do jesieni[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ a b c d e f g M.E. Noordeloos, Entoloma, s. 1, „Fungi Euroaei”, 5 (1), Mycobank, 1992, s. 1–760 [dostęp 2023-02-08].
- ↑ Występowanie Entoloma longistriatum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-02-11].