Ernst Barczewski

mazurski pastor ewangelicki, działacz mniejszości niemieckiej w Polsce

Ernst Barczewski (ur. 1 marca 1861 w Zawadach Ełckich[1], zm. 11 września 1937 w Brodnicy) – mazurski pastor ewangelicki, działacz niemieckiej mniejszości narodowej w II RP, poseł na Sejm (1920–1922) i senator RP (1928–1930).

Ernst Barczewski
Ernst Hermann Barczewski
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

1 marca 1861
Zawady Ełckie

Data i miejsce śmierci

11 września 1937
Brodnica

Superintendent Okręgu Kościelnego Działdowo
Okres sprawowania

1910–1936

Wyznanie

ewangelicyzm

Kościół

Ewangelicki Kościół Unijny w Polsce

Ordynacja

23 października 1887

Życiorys

edytuj

W 1882 ukończył Królewskie Kolegium Friedricha w Królewcu, a pięć lat później teologię ewangelicką na tamtejszym uniwersytecie. Został ordynowany na księdza ewangelickiego w Prusach Wschodnich. W latach 1910–1936 był superintendentem Diecezji Działdowo-Brodnica Ewangelickiego Kościoła Unijnego w Polsce. Odprawiał nabożeństwa w języku polskim na Mazurach[2].

W 1903 roku założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową Raiffeisena w Działdowie[2]. Podczas plebiscytu na Mazurach w 1920 domagał się jego przeprowadzenia również w Działdowie.

10 marca 1923 roku został powołany na kapelana pomocniczego wyznania ewangelicko-unijnego dla Okręgu Korpusu Nr I ze specjalnym uwzględnieniem osób wojskowych wyznania ewangelicko-unijnego garnizonu warszawskiego. Niezależnie od tego powierzono mu opiekę duszpasterską nad wszystkimi ewangelikami garnizonów Ciechanów i Działdowo[3][4]. 20 czerwca tego samego roku odszedł z wojska. Nie znamy przyczyny. Wydział Wyznań Niekatolickich podał kilka miesięcy później, że jest zbyt mało żołnierzy innych wyznań i nie ma potrzeby powoływania kapelana wyznania ewangelickiego. Badacze przypuszczają, że chodziło raczej o to, aby opieki nad żołnierzami nie sprawowali niemieccy duchowni[5]. 2 maja 1920 został wybrany posłem niemieckim do Sejmu RP z okręgu Grudziądz. Reprezentował w parlamencie Partię Niemiecką (Deutsche Partei)[6].

W II RP sprawował mandat radnego sejmiku powiatowego w Działdowie. W latach 1928–1930 był senatorem II kadencji z listy Bloku Mniejszości Narodowych wybranym w okręgu pomorskim[7]. Po 1933 odsunął się od aktywnej działalności politycznej ze względu na wzrost znaczenia opcji prohitlerowskiej wśród Niemców w Polsce.

W 1927 podarował Muzeum Mazurskiemu w Działdowie dwa polskie kancjonały z XVIII wieku. Pisywał w prasie niemieckiej w Polsce, m.in. „Deutsche Rundschau in Polen” i „Raiffeisenbote für Pommerellen”[2].

Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Działdowie.

Przypisy

edytuj
  1. Deutsches Kirchliches Adressbuch. Berlin: Verlag des Evang. Preßverbandes für Deutschland, 1929, s. 1828.
  2. a b c Barczewski Ernst Hermann [online], EPDZ, 3 lipca 2019 [dostęp 2021-06-28] (pol.).
  3. Powołanie kapelana pomocniczego. „Rozkazy Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I”. 34, s. 2, 1923-04-20. Warszawa. .
  4. Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe – Kapelani ewangeliccy [online], edw.wp.mil.pl [dostęp 2021-06-28].
  5. W służbie Wojsku Polskiemu na przestrzeni dziejów: Tradycje i współczesność Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe, 1 lutego 2014 [dostęp 2021-06-28] (pol.).
  6. Piotr Szubarczyk, Senator ludu pomorskiego”. Ksiądz Feliks Bolt (7 I 1864 – 7 IV 1940)., 2020, s. 7–8, ISBN 978-83-8098-881-1 [dostęp 2021-06-28].
  7. Krzysztof Jan Rej, Ewangelicka służba duszpasterska w Wojsku Polskim 1919-1950, Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe, 1 grudnia 2000 [dostęp 2021-06-28] (pol.).