Europejski wkład w Międzynarodową Stację Kosmiczną
Europejski wkład w Międzynarodową Stację Kosmiczną pochodzi od 10 członków Europejskiej Agencji Kosmicznej. Składa się on z szeregu modułów (głównie laboratorium Columbus) w amerykańskim segmencie orbitalnym, Automatycznych Statków Transferowych i oprogramowania.
Moduły Międzynarodowej Stacji Kosmicznej edytuj
Największym fizycznym wkładem Europejskiej Agencji Kosmicznej w rozwój Międzynarodowej Stacji Kosmicznej było laboratorium Columbus, które zostało przyłączone do stacji w 2008 roku.[1] Moduł Columbus został zbudowany we Włoszech przez Thales Alenia Space, a oprogramowanie do niego zostało zaprojektowane przez Airbus Group w Niemczech. W przeciwieństwie do innych modułów zbudowanych przez Europejską Agencję Kosmiczną laboratorium Columbus jest obsługiwane przez Europejską Agencję Kosmiczną, a nie NASA i jest kontrolowane przez Centrum Kontroli Columbus znajdujące się w Niemczech. Budowa laboratorium Columbus kosztowała 1,4 miliarda euro, łącznie z eksperymentami, które będą na nim przeprowadzane, oraz infrastrukturą kontroli naziemnej niezbędną do jego obsługi.[2]
Europejska Agencja Kosmiczna przyczyniła się do powstania dwóch modułów (Harmony i Tranquility), które łącza moduły stacji i posiadały porty dokowania dla odwiedzających statków kosmicznych. Oba zostały zostały zbudowane przez Europejską Agencję Kosmiczną we Włoszech dla NASA i wystrzelone w latach 2007 i 2010.[3][4] Włoska Agencja Kosmiczna, niezależnie od udziału w programach Europejskiej Agencji Kosmicznej, zbudowała także dla NASA Wielozadaniowy Moduł Logistyczny.[5] Podobnie Europejska Agencja Kosmiczna zbudowała moduł Cupola dla NASA, który został wystrzelony w 2009 roku, a obecnie jest używany do obsługi ramienia Canadarm2.[6]
W 2021 roku uruchomiono European Robotic Arm, które zostało dołączone do rosyjskiego modułu Nauka. Ramię to umożliwia obsługę rosyjskiego segmentu stacji, do którego nie dociera ramie Canadarm2.[7]
Europejska Agencja Kosmiczna dostarcza także system zarządzania danymi o nazwie DMS-R, który jest przeznaczony dla rosyjskiego segmentu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Zapewnia on kontrolę, nawigację, zarządzanie misją i zarządzanie awariami. DMS-R jest zainstalowany na module Zwiezda.[8]
Automatyczny Statek Transportowy edytuj
Europejska Agencja Kosmiczna opracowała bezzałogowy Automatyczny Statek Transportowy, którego zadaniem było zaopatrywanie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Statek ten był w stanie dostarczyć na Międzynarodową Stację Kosmiczną 6,6 ton zaopatrzenia i automatycznie dokować do stacji. W drodze powrotnej statek ten był wypełniany odpadami i śmieciami, po czym spalał się w ziemskiej atmosferze.[9] Stację odwiedziło pięć Automatycznych Statków Transportowych nazwanych: Jules Verne, Johannes Kepler, Edoardo Amaldi, Albert Einstein i Georges Lemaître. Większa ilość Automatycznych Statków Transportowych nigdy nie została stworzona.[10]
Wykonawcą Automatycznego Statku Transportowego była firma EADS Astrium. Prace rozwojowe rozpoczęto w Les Mureaux we Francji, a później przeniesiono je do Bremy w Niemczech, gdy projekt przeszedł z fazy rozwojowej do etapu produkcyjnego. Aby ułatwić relacje między wykonawcą a Europejską Agencją Kosmiczną, na czas realizacji projektu utworzono zintegrowany zespół Europejskiej Agencji Kosmicznej w ośrodku w Les Mureaux. Koszt opracowania Automatycznego Statku Transportowego wyniósł około 1,35 miliardów euro[11], a każdy statek kosmiczny Automatycznego Statku Transportowego kosztuje około 300 milionów dolarów, nie licząc kosztów wystrzelenia.
Astronauci edytuj
Pierwszym astronautą Europejskiej Agencji Kosmicznej, który znalazł się na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, był Umberto Guidoni. Pierwszym astronautą Europejskiej Agencji Kosmicznej, który uczestniczył w stałej załodze Ekspedycji, był Thomas Reiter, a w 2009 roku Frank De Winne został pierwszym Europejczykiem, który służył jako dowódca Ekspedycji na Międzynarodową Stację Kosmiczną.[12]
Uczestnicy i koszty edytuj
Wnoszący wkład w Międzynarodową Stację Kosmiczną reprezentuje jedynie 10 państw członkowskich Europejskiej Agencji Kosmicznej: Belgia, Dania, Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Norwegia, Hiszpania, Szwecja i Szwajcaria. Austria, Finlandia i Irlandia zdecydowały się nie uczestniczyć w projekcie ze względu na brak zainteresowania lub obawy dotyczące kosztów projektu. Wielka Brytania wycofała się ze wstępnego porozumienia z powodu obaw o koszty projektu. Pozostałe państwa dołączyły do Europejskiej Agencji Kosmicznej po podpisaniu umowy.[13]
Obecne szacunki kosztów Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zbliżają się do 135 miliardów euro (wliczając w to rozwój, budowę i 10 lat utrzymywania stacji), z czego Europejska Agencja Kosmiczna zobowiązała się zapłacić 8 miliardów euro.[14]
Przypisy edytuj
- ↑ Columbus laboratory [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ Spaceflight Now | STS-122 Shuttle Report | Station arm pulls Columbus module from cargo bay [online], spaceflightnow.com [dostęp 2024-03-28] .
- ↑ Node 2: Connecting Module [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ Node 3: Connecting Module [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ Multi-Purpose Logistics Modules [online], nasa.gov [dostęp 2024-03-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-27] .
- ↑ Cupola [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ Robert Z. Pearlman: European Robotic Arm moves for first time during 250th spacewalk at space station. Space.com, 2022-04-28. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).
- ↑ DMS-R: ESA's Data Management System [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ Mission concept and the role of ATV [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ Breaking News | ATV production terminated as decision on follow-on nears. 2012-04-02. [dostęp 2012-09-04].
- ↑ Internationale Raumstation ISS [online], www.dlr.de [dostęp 2024-03-28] (niem.).
- ↑ Frank De Winne [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ Participating States [online], www.esa.int [dostęp 2024-03-28] (ang.).
- ↑ International Space Station: How much does it cost?. 9 August 2005.