Thomas Reiter

Thomas Arthur Reiter (ur. 23 maja 1958 we Frankfurcie nad Menem) – pułkownik lotnictwa, astronauta niemiecki oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Thomas Arthur Reiter

Oberst
Data i miejsce urodzenia	23 maja 1958 Frankfurt nad Menem
Przebieg służby
Lata służby	od 1984
Siły zbrojne	Luftwaffe
Odznaczenia

Wykształcenie oraz służba wojskowa

• 1977 – w Neu-Isenburg ukończył szkołę średnią im. Johanna Wolfganga von Goethego.
• 1982 – został absolwentem Wojskowego Uniwersytetu w Neubibergu, gdzie otrzymał tytuł magistra w dziedzinie astronautyki.
• 1984 – w Monachium ukończył Uniwersytet Sił Zbrojnych (specjalność technologie kosmiczne).
  Służbę wojskową rozpoczął jako pilot samolotu Alpha-Jet w eskadrze myśliwców bombardujących stacjonujących w niemieckiej bazie lotniczej w Oldenburgu. Później szkolił się w amerykańskiej bazie im. Shepparda (Sheppard Air Force Base) w Teksasie oraz w 1990 w Centrum Lotniczo-Badawczym w Manching (Niemcy), gdzie zdobył kwalifikacje pilota doświadczalnego 2 klasy i został włączony do lotów testowych na samolocie typu Tornado.
• grudzień 1992 – ukończył Królewską Szkołę Pilotów Doświadczalnych (Empire Test Pilots School) w Boscombe Down (Wielka Brytania). Po odbytym przeszkoleniu został pilotem doświadczalnym 1 klasy.

Na 15 typach różnych samolotów wylatał ponad 2300 godzin.

Kariera astronauty

• 15 maja 1992 – został włączony do składu korpusu astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej (nabór ESA-2). Reiter był jednym z 5 kandydatów z Niemiec, którzy od 1991 ubiegali się o status astronauty i jedynym, który został wówczas wybrany. Astronauta został włączony do prac nad projektowanym wówczas europejskim wahadłowcem Hermes oraz i modułem Columbus będącym wkładem ESA w tworzenie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
• 1993 – w Europejskim Centrum Astronautów (European Astronauts Centre - EAC) w Kolonii (Niemcy) przeszedł trwające sześć miesięcy szkolenie podstawowe. Później trafił do Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina, gdzie rozpoczął przygotowania do lotu w kosmos w charakterze inżyniera pokładowego w ramach programu Euromir 95. Był przygotowywany do pracy na zewnątrz stacji orbitalnej.
• marzec 1995 – rozpoczął końcowe przygotowania do długotrwałego lotu na stację kosmiczną Mir. Razem z nim w skład podstawowej załogi weszli: Jurij Gidzenko oraz Siergiej Awdiejew.
• 3 września 1995 – 29 lutego 1996 – w charakterze drugiego inżyniera pokładowego uczestniczył w locie statku kosmicznego Sojuz TM-22 i przez blisko 177 dni pracował na pokładzie stacji kosmicznej Mir (misja Euromir 95).
• 1996-1997 – w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina przez kilka miesięcy opanowywał technikę odłączenia statku kosmicznego od stacji, wprowadzenia go w atmosferę Ziemi oraz samego lądowania. Dzięki odbytemu przeszkoleniu jako pierwszy zagraniczny astronauta, zdobył uprawnienia dowódcy trzyosobowej wersji statku Sojuz TMA na czas operacji powrotu z orbity okołoziemskiej.
• 1997–1999 – na mocy porozumienia pomiędzy ESA a Bundeswehrą Reiter został oddelegowany do lotnictwa, gdzie dowodził Grupą Operacyjną myśliwców szturmowych Tornado.
• 1999 – w kwietniu powrócił do ESA i współpracował z zespołem tworzącym Automatyczny Statek Transportowy (ATV). Później kontynuował szkolenie w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów w Gwiezdnym Miasteczku, podczas którego zapoznał się z rosyjskim modułem Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
• kwiecień 2001 - został wyznaczony jako pierwszy astronauta ESA do długotrwałego lotu na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
• styczeń – luty 2003 – w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina odbył staż dla dowódców statku Sojuz TMA w zakresie procedur lądowania.
• kwiecień 2005 – pomiędzy Rosją a Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) podpisano umowę o długotrwałym locie Thomasa Reitera na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej kosztem jednego miejsca w załodze, które było przewidziane dla Rosjan. W pierwotnej wersji astronauta miał pracować z 11 i 12 stałą załogą stacji. W kosmos miał wystartować na pokładzie wahadłowca we wrześniu 2005 (misja STS-121) i powrócić na Ziemię w marcu 2006 razem z załogą wyprawy STS-116. Po zmianie kalendarza startów wahadłowców, co miało miejsce w sierpniu 2005, lot przesunięto na lipiec 2006.
• 4 lipca 2006 – wystartował w kosmos do misji STS-121 na pokładzie wahadłowca Discovery.
• 22 grudnia 2006 – powrócił na Ziemię z misją STS-116, jego miejsce na ISS zajęła Sunita Williams.
• 2007 – w październiku opuścił korpus astronautów ESA i rozpoczął pracę w zarządzie Niemieckiego Centrum Aeronautyki (DLR - Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt).

Loty kosmiczne

• Sojuz TM-22

Swój pierwszy lot Reiter odbył w charakterze inżyniera pokładowego-2 na statku kosmicznym Sojuz TM-22 w składzie 20. podstawowej załogi stacji kosmicznej Mir. Dowódcą wyprawy był Jurij Gidzenko, a pierwszym inżynierem pokładowym Siergiej Awdiejew. Sojuz TM-22 wystartował w kosmos z kosmodromu Bajkonur 3 września 1995. Dwa dni później, 5 września, przycumował do stacji Mir. W tym czasie na jej pokładzie znajdowała się 19 podstawowa ekspedycja: Anatolij Sołowjow i Nikołaj Budarin, którzy po przekazaniu stacji 11 września 1995 opuścili kompleks orbitalny. 20 października Thomas Reiter razem z Siergiejem Awdiejewem przez ponad 5 godzin pracowali na zewnątrz Mira. W tym czasie zainstalowali na module Spiektr aparaturę naukową przygotowana przez ESA i wymienili kasety w zainstalowanej wcześniej aparaturze. Był to pierwszy kosmiczny spacer niemieckiego astronauty. 15 listopada z Mirem połączył się amerykański wahadłowiec Atlantis (misja STS-74) i przez kilka dni obie załogi wspólnie wykonały szereg eksperymentów. Z powodu opóźnień w przygotowaniu statku kosmicznego Sojuz TM-23 misja Sojuza TM-22 została przedłużona o 44 dni. 8 lutego Reiter drugi raz wyszedł w otwartą przestrzeń kosmiczną. Tym razem pracował poza stacją przez 3 godziny. Towarzyszył mu Jurij Gidzenko. Kosmonauci wymienili kasety w aparaturze, którą pozostawili podczas pierwszego wyjścia w kosmos. 23 lutego 1996 na pokładzie Sojuza TM-23 przybyli kosmonauci 21. stałej wyprawy: Jurij Onufrijenko oraz Jurij Usaczow. Gidzenko, Awdiejew i Reiter powrócili na Ziemię 29 lutego 1996. Ich lot trwał blisko 180 dni.

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (1996)
• Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2007)
• Order Zasługi Hesji
• Order Przyjaźni (1996, Rosja)
• Medal „Za zasługi w podboju kosmosu” (2011, Rosja)

Wykaz lotów

Loty kosmiczne, w których uczestniczył Thomas A. Reiter
№	Data startu	Statek kosmiczny	Data lądowania	Statek kosmiczny	Funkcja	Czas trwania
1	3 września 1995	«Sojuz TM-22»	22 lutego 1996	«Sojuz TM-22»	Inżynier pokładowy-2	179 dni 1 godzina 41 minut i 46 sekund
2	4 lipca 2006	«STS 121» Discovery F-32	22 grudnia 2006	«STS 116» Discovery F-33	Specjalista misji-5 (MS-5)	171 dni 3 godziny 54 minuty i 5 sekund
Łączny czas spędzony w kosmosie — 350 dni 5 godzin 35 minut i 51 sekund

Zobacz też

• alfabetyczna lista astronautów
• grupy i oddziały astronautów

Linki zewnętrzne

• Biografia na stronie NASA (ang.)
• Biogram na stronie Spacefacts (ang.)