Faith Ringgold

amerykańska artystka i działaczka na rzecz praw obywatelskich

Faith Ringgold, urodzona jako Faith Willie Jones[1] (ur. 8 października 1930 w Harlemie w Nowym Jorku[2], zm. 13 kwietnia 2024 w Englewood[3]) – amerykańska artystka, malarka, performerka, działaczka na rzecz praw obywatelskich[4]. Znana głównie z cyklu kołder narracyjnych[5]. W swojej twórczości badała związek patriarchatu, imperializmu i rasizmu[6].

Faith Ringgold
Ilustracja
Faith Ringgold w Brooklyn Museum, kwiecień 2017
Data i miejsce urodzenia

8 października 1930
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

13 kwietnia 2024
Englewood

Narodowość

amerykańska

Alma Mater

City College of New York

Dziedzina sztuki

malarstwo, sztuka tekstylna, performance

Strona internetowa

Życiorys edytuj

Faith Willie Jones przyszła na świat w nowojorskim Harlemie 8 października 1930 roku jako trzecie dziecko Andrew Louisa Jonesa oraz Willie Posey Jones. Faith znaczną część swojego wczesnego dzieciństwa spędziła przykuta do łóżka przewlekle chorując na astmę. Jej pocieszeniem w chorobie stały się rysunki, które tworzyła dzięki materiałom zapewnionym przez matkę. Willie Posey Jones, projektantka mody, nauczyła córkę szycia i kreatywnej pracy z tkaninami[7]; bardzo ceniła artystyczną ekspresję, tworząc tym samym dogodne warunki dla twórczego rozwoju przyszłej artystki[8]. Mimo że Ringgold urodziła się dziesięć lat po złotej dekadzie tzw. renesansu harlemskiego dorastała z jego dziedzictwem[8]. Historie o przodkach artystki – niewolnictwie jej praprababci – były bardzo bolesne, jednak stały się impulsem dla jej pracy twórczej[9]. Przez cały okres liceum interesowała się sztuką, wiążąc z nią swoją przyszłość[7].

W 1950 roku poślubiła muzyka Roberta Wallace’a. W 1952 roku urodziła dwie córki – jedną w styczniu, drugą zaś w grudniu. Kilka lat później artystka rozwiodła się ze swoim pierwszym mężem, z powodu uzależnienia Wallace’a od heroiny[7]. W połowie lat 50. zaczęła nauczać plastyki w nowojorskich szkołach publicznych, pracując w ten sposób do lat 70. XX wieku. W 1959 roku uzyskała tytuł magistra w dziedzinie sztuk wizualnych w City College w Nowym Jorku[4]. Na początku lat 60. XX wieku podróżowała po Europie czerpiąc inspiracje dla swojej sztuki[4]. W 1962 roku wyszła za Burdette'a Ringgold'a[2]. Na przełomie 1969–1970 roku brała udział w licznych demonstracjach i protestach przeciwko corocznej, nowojorskiej wystawie w Whitney Museum w grudniu 1969 roku, na której wystawiono prace 143 tylko białych artystów, a wśród nich zaledwie ośmiu kobiet[10]. Demonstracje doprowadziły do założenia przez Ringgold Women Students and Artists for Black Art Liberation[4] – organizacji przeciwko zinstytucjonalizowanemu rasizmowi i seksizmowi[11].

Twórczość edytuj

Lata 60. XX wieku edytuj

W latach 60. XX wieku tworzy cykl malarski Amerykanie (1963–1967)[10] – uproszczone, płaskie, silnie skontrastowane przedstawienia figuratywne, dla których inspiracje formalną mógł stanowić realizm lat 30. XX wieku w wydaniu Bena Shahna czy Jacoba Lawrence'a. Sama tematyka cyklu powstaje pod wpływem książek Jamesa Baldwina i Amiriego Baraki[10]. Cykl jest również komentarzem dla ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej, porusza także kwestie ruchu na rzecz praw obywatelskich. Okres lat 60. odzwierciedla dojrzałość twórczą artystki, jej świadomość polityczną oraz silne zainteresowanie afrykańską sztuką i historią. Najbardziej znanym elementem cyklu jest obraz Amerykanie #20: Umieranie (1967) – płótno ukazujące ówczesne zamieszki na tle rasowym, inspirowane Guernicą (1937) Picassa[2]. Artystka debiutuje w 1967 roku pierwszą, indywidualną wystawą w Spectrum Gallery w Nowym Jorku, na której prezentuje cykl Amerykanie[4][7].

Lata 70. XX wieku edytuj

Z początkiem lat 70. XX wieku poszukiwania artystyczne Ringgold zaczęły podążać w nowym kierunku. Znaczący wpływ wywarła na nią kolekcja malarstwa tybetańskiego, którą poznała podczas wizyty w Rijksmuseum w Amsterdamie. Wtedy przejęła zbliżone elementy formalne do swoich prac[7]. W tym czasie zainteresowała się realiami życia oraz pozycją kobiet[10]. Porzucenie pracy nauczycielki pozwala Ringgold na artystyczne poszukiwania i eksperymenty z nowymi dla niej mediami. Twórczyni odrzuciła klasyczne malarstwo sztalugowe na rzecz malowania na jedwabiu, rzeźb portretowych w cyklu zatytułowanym Harlem, masek inspirowanych sztuką afrykańską, performansu i rzeźby miękkiej[10]. Angażowała się również politycznie tworząc plakaty popierające Czarne Pantery i Angelę Davis[7]. W tym okresie często prowadziła wykłady na konferencjach dotyczących sztuce feministycznej[2].

Lata 80. XX wieku edytuj

W latach 80. XX wieku rozpoczęła pracę nad kultowym cyklem tzw. „kołder narracyjnych” (narrative quilts). W latach 1985–1986 stworzyła dzieło Przemiana: Kołdra opowiadająca o zrzuceniu 100 funtów wagi przez Faith Ringgold, na której przedstawiła około 20 lat przybierania oraz tracenia na wadzę, tworząc opowieść o swoim życiu i wizualny zapis zmian jakim uległo jej ciało - od dzieciństwa, przez macierzyństwo do czasów kariery artystycznej[5]. W pracy nad „kołdrami” często współpracowała ze swoją matką[2].

Lata 90. XX wieku edytuj

W 1990 zaczęła pracę nad cyklem kołder Kolekcja francuska. W cyklu Willia Marie Simone, alter ego Ringgold, podróżuje po Francji odwiedzając muzea, atelier oraz spotykając mistrzów i mistrzynie ówczesnej sztuki i literatury – takich jak Gertrude Stein czy Vincent van Gogh[5].

Wybrane wystawy edytuj

  • 1967: Wystawa indywidualna, Spectrum Gallery w Nowym Jorku

Linki zewnętrzne edytuj

Przypisy edytuj

  1. Ringgold, Faith, Oxford African American Studies Center, DOI10.1093/acref/9780195301731.001.0001/acref-9780195301731-e-37744 [dostęp 2021-03-19] (ang.).
  2. a b c d e Faith Ringgold, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  3. Margalit Fox, Faith Ringgold Dies at 93; Wove Black Life Into Quilts and Children’s Books [online], The New York Times, 13 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-13] (ang.).
  4. a b c d e About Faith [online], Faith Ringgold [dostęp 2021-03-19] (ang.).
  5. a b c Whitney Chadwick, Nowe kierunki: Przegląd wybiórczy, [w:] Katarzyna Raźniewska (red.), Kobiety, sztuka i społeczeństwo, 2015, s. 432.
  6. Whitney Chadwick, Płeć, rasa i modernizm po II wojnie światowej, [w:] Katarzyna Raźniewska (red.), Kobiety, sztuka i społeczeństwo, 2015, s. 357.
  7. a b c d e f Faith Ringgold [online], Biography [dostęp 2021-03-20] (ang.).
  8. a b Curlee Raven Holton, A view form the studio, Bauker Hill Publishing Inc., 2004, s. 24.
  9. Curlee Raven Holton, A view from the studio, Bauker Hill Publishing Inc, 2004, s. 27.
  10. a b c d e Whitney Chadwick, Płeć, rasa i modernizm po II wojnie światowej, [w:] Katarzyna Raźniewska (red.), Kobiety, sztuka i społeczeństwo, 2015, s. 359.
  11. Women Students and Artists for Black Art Liberation (WSABAL) | Repensar Guernica [online], guernica.museoreinasofia.es [dostęp 2021-03-19] (ang.).