Pustułka prążkowana

Pustułka prążkowana
	Falco zoniventris
	W. Peters, 1854
	; Pustułka prążkowana u góry ilustracji
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	sokołowe
Rodzina	sokołowate
Podrodzina	sokoły
Plemię	Falconini
Rodzaj	Falco
Gatunek	pustułka prążkowana
Synonimy
	Falco (Hypotriorchis) zoniventris W. Peters, 1854;
	Falco (Hypotriorchis) zoniventris W. Peters, 1854;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pustułka prążkowana^[3] (Falco zoniventris) – gatunek ptaka drapieżnego z rodziny sokołowatych (Falconidae). To endemiczny gatunek Madagaskaru. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka edytuj

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał Wilhelm Peters, nadając mu nazwę Falco (Hypotriorchis) zoniventris. Opis ukazał się w 1854 roku. Jako miejsce typowe autor wskazał zatokę St. Augustin na Madagaskarze^[4]^[5].

Najbliższymi krewnymi pustułki prążkowanej są pustułka ciemna i pustułka białorzytna żyjące na stałym lądzie Afryki. Podane 3 gatunki umieszcza się czasem w podrodzaju Dissodectes. Nie wyróżnia się podgatunków^[6]^[7].

Charakterystyka edytuj

Ma 27–30 cm długości i 60–68 cm rozpiętości skrzydeł. Górna część ciała jest szara, a ogon ma ciemne upierzenie. Górne partie są białawe z ciemnoszarymi pręgami na podgardlu i w górnej części piersi. Ciemnoszare paskowanie widać w dolnej części piersi i na brzuchu. Nogi, oczy i woskówka są żółte. Wokół oczu zaznacza się naga żółta obwódka. Osobniki młodociane są bardziej brązowe niż ptaki dorosłe, mają ciemniejsze oczy i mniej nagą skórę wokół oczu.

Pustułki prążkowane wydają przenikliwy, przerywany szczebiot i ostry wrzaskliwy okrzyk. Poza okresem lęgowym ptaki te jednak nie odzywają się.

Występowanie edytuj

To dość pospolity gatunek w południowej i zachodniej części Madagaskaru, ale na północy i wschodzie wyspy występuje tylko lokalnie. Na centralnym płaskowyżu go nie ma. Występuje od poziomu morza po 2000 metrów n.p.m. Zasiedla polany i skraje lasów oraz obszarów zalesionych.

Zachowanie edytuj

Rzadko pustułki prążkowane zawisają w powietrzu i wypatrują z tej pozycji zdobyczy. Zwykle poluje z zasiadki. Żywi się małymi gadami, jak kameleony i gekony z rodzaju Phelsuma, duże owady, np. koniki polne i chrząszcze, a wyjątkowo ptaki. Ofiary są łapane z ziemi lub chwytane z gałęzi i pni drzew.

Okres lęgowy edytuj

Trwa od września do grudnia. Gniazdo jest prostym, wyskrobanym zagłębieniem, często stanowi je stare gniazdo po innym ptaku, a zwłaszcza po wandze sierpodziobej. Usytuowane jest w dziupli drzewa lub wśród epifitycznych zarośli. Samica składa 3 żółtawe jaja.

Status edytuj

IUCN uznaje pustułkę prążkowaną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji szacuje się na 670–6700 dorosłych osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie stabilny^[2].

Przypisy edytuj

↑ Falco zoniventris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Falco zoniventris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Falconini Leach, 1820 (Wersja: 2019-04-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-18].
↑ D. Lepage: Banded Kestrel Falco zoniventris. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-20]. (ang.).
↑ W.W. Peters W.W., „Bericht ueber der zum Bekanntmachung geeigneten Verhandlungen der Königlichen Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”, 1854 [„1853”], s. 783 (niem. • łac.).
↑ Kemp, A.C. & Kirwan, G.M.: Banded Kestrel (Falco zoniventris). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-12-20]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Ferguson-Lees, James & Christie, David A. (2001) Raptors of the World, Christopher Helm, London.
Global Raptor Information Network (2011) Species account: Banded Kestrel Falco zoniventris. Pobrano z http://www.globalraptors.org 20 grudnia 2022.
Sinclair, Ian & Langrand, Olivier (1998) Birds of the Indian Ocean Islands, Struik, Cape Town.

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Banded Kestrel (Falco zoniventris) pictures – galeria zdjęć. kestreling.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-13)].

[itis-1] Falco zoniventris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Falco zoniventris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Falconini Leach, 1820 (Wersja: 2019-04-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-18].

[avibase-4] D. Lepage: Banded Kestrel Falco zoniventris. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-20]. (ang.).

[oryg-5] W.W. Peters W.W., „Bericht ueber der zum Bekanntmachung geeigneten Verhandlungen der Königlichen Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”, 1854 [„1853”], s. 783 (niem. • łac.).

[hbwa-6] Kemp, A.C. & Kirwan, G.M.: Banded Kestrel (Falco zoniventris). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-12-20]. (ang.).

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]