Fritz Stiedry (ur. 11 października 1883 w Wiedniu, zm. 8 sierpnia 1968 w Zurychu[1][2]) – amerykański dyrygent pochodzenia austriackiego.

Fritz Stiedry
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 października 1883
Wiedeń

Pochodzenie

austriackie

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 1968
Zurych

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent

Życiorys edytuj

Studiował prawo na Uniwersytecie Wiedeńskim[3], był też uczniem Eusebiusa Mandyczewskiego w Konserwatorium Wiedeńskim[1][3]. W latach 1907–1908 był asystentem Ernsta von Schucha w Staatsoper w Dreźnie[1][2][3]. Od 1914 do 1923 roku był dyrygentem Staatsoper w Berlinie[1]. W latach 1924–1925 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Opery Wiedeńskiej[1]. W latach 1925–1928 występował w krajach skandynawskich, Włoszech i Hiszpanii[3]. Od 1929 do 1933 roku był pierwszym dyrygentem berlińskiej Städtische Oper[1][3], gdzie współpracował z Carlem Ebertem przy prapremierze Die Bürgschaft Kurta Weilla (1932)[1].

Po dojściu do władzy nazistów w 1933 roku wyemigrował z Niemiec[1][2][3]. Od 1933 do 1937 roku przebywał w ZSRR, gdzie był dyrygentem Filharmonii Leningradzkiej[1][2][3]. Dokonał prawykonania I Symfonii Gawriiła Popowa (1935)[2]. W 1938 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych[1][3]. Współpracował z nowojorską New Opera Company (1941), Civic Opera w Chicago (1945–1946) i Metropolitan Opera (1946–1958)[1]. W latach 1953–1954 wystawił w Covent Garden Theatre w Londynie kompletny cykl Pierścień Nibelunga[1].

Zasłynął przede wszystkim jako interpretator dzieł operowych Giuseppe Verdiego i Richarda Wagnera[1][3]. Popularyzował dorobek drugiej szkoły wiedeńskiej[3]. Przyjaźnił się z Arnoldem Schönbergiem, poprowadził prawykonania jego Die glückliche Hand (Wiedeń 1924) i II Symfonii kameralnej (Nowy Jork 1940)[1][3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 107. ISBN 978-83-224-0866-7.
  2. a b c d e Daniel Jaffé: Historical Dictionary of Russian Music. Lanham: Rowman & Littlefield, 2022, s. 385–386. ISBN 978-1-5381-3008-7.
  3. a b c d e f g h i j k Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3481. ISBN 0-02-865530-3.