Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego

Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kultury (niem. Stiftung Preußischer Kulturbesitz), tłumaczona także jako Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego i Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kulturalnegoniemiecka fundacja z siedzibą w Berlinie mająca na celu zachowanie, pielęgnację i uzupełnianie zbiorów i archiwów rozwiązanego po II wojnie światowej państwa pruskiego[1][2].

Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kultury
ilustracja
Państwo

 Niemcy

Siedziba

Berlin

Data założenia

25 lipca 1957 roku

brak współrzędnych
Strona internetowa

Historia

edytuj

Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kultury założona została 25 lipca 1957 w Berlinie Zachodnim na mocy ustawy fundacyjnej jako ogólnoniemiecki powiernik dziedzictwa kulturalnego do czasu zjednoczenia Niemiec. 1 stycznia 1963 roku Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kulturalnego przejęła na własność Berlińskie Archiwum Główne (dawne Tajne Archiwum Państwowe w Berlinie-Dahlem) stając się według prawa niemieckiego elementem ciągłości państwowej Rzeszy Niemieckiej. W latach 1965–1967 fundacja przejęła księgi metrykalne z Pomorza Zachodniego oraz Śląska. W 1968 roku otrzymała od rządu krajowego w Hanowerze zbiory dawnego Archiwum Państwowego w Królewcu, przechowywane dotychczas w Państwowym Magazynie Archiwalnym w Getyndze. W rok później stała się właścicielem także Archiwum Techniki w Berlinie Zachodnim[3].

Działalność

edytuj

Fundacja zalicza się do największych instytucji kulturalnych na świecie i obejmuje:

Co roku, na drodze konkursu fundacja przyznaje nagrodę im. Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego dla najlepszych młodych muzyków studiujących w Niemczech[5]. Co pięć lat fundacja im. Ernsta Waldschmidta przy Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultury przyznaje nagrodę im. Ernsta Waldschmidta dla młodych niemieckich indologów za najlepszą publikację naukową[6].

Zbiory

edytuj

W zbiorach muzeów podlegających fundacji znajdują się m.in.: popiersie Nefertiti, oryginał partytury IX Symfonii Ludwiga van Beethovena, kolekcja dzieł Caspara Davida Friedricha, Wielki Ołtarz Zeusa (pergameński ołtarz), organy teatralne i kinowe Mighty Wurlitzer.

W zbiorach fundacji znajdują się także dzieła sztuki wywiezione z okupowanej Polski jak obraz Matka Boska szafkowa z przełomu XIV i XV w., 73 dokumenty Zakonu Krzyżackiego zrabowane z Archiwum Głównego Akt Dawnych[7], Księgi metrykalne terenów diecezji polskich włączonych w 1939 r. do III Rzeszy[8], a także XV-wieczny obraz „Tron Łaski” z bazyliki Mariackiej w Gdańsku.

Fundacja finansowana jest w 75% przez rząd federalny i w 25% przez rządy krajów związkowych[9].

Przypisy

edytuj
  1. Konsulat Generalny Niemiec we Wrocławiu: 10 atrakcji Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego. [dostęp 2009-08-29]. (niem. • pol.).
  2. Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kultury: Gesetz zur Errichtung einer Stiftung „Preußischer Kulturbesitz” und zur Übertragung von Vermögenswerten des ehemaligen Landes Preußen auf die Stiftung. [dostęp 2009-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 grudnia 2009)]. (niem.).
  3. Dariusz Matelski: Spór o restytucję dóbr Kultury między RFN a Polską. [dostęp 2011-04-14]. (pol.).
  4. Tajne Archiwum Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturalnego: Informacje o Tajnym Archiwum Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturalnego dla polskich użytkowników. [dostęp 2009-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 grudnia 2009)]. (pol.).
  5. Felix-Mendelssohn-Bartholdy-Preis: Strona oficjalna. [dostęp 2009-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 czerwca 2009)]. (niem.).
  6. Muzea Państwowe w Berlinie: Stiftung Ernst Waldschmidt. [dostęp 2009-08-29]. (niem.).
  7. A. Stebelski, Dzieje zniszczenia Archiwum Głównego Akt Dawnych, s. 14–28 [w] Straty archiwów i bibliotek warszawskich w zakresie rękopiśmiennych źródeł historycznych, t. 1, Warszawa 1957.
  8. https://web.archive.org/web/20080609054458/http://www.izalewek.art.pl/ Rewindykacja dzieł sztuki.
  9. Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kultury: Trägerschaft und Finanzierung. [dostęp 2009-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 grudnia 2009)]. (niem.).

Bibliografia

edytuj
  • Georg Andreas: Probleme der Stiftung Preußischer Kulturbesitz, w: „Jahrbuch Preußischer Kulturbesitz” 1963, Bd. I.
  • Carl Gussone: Der Weg zur Stiftung Preußischer Kulturbesitz, w: „Jahrbuch Preußischer Kulturbesitz” 1963, Bd. I.
  • Stanisław Nawrocki: Archiwa i zbiory archiwalne w Berlinie Zachodnim, w: „Archeion” 1982, t. LXXIII
  • Dariusz Matelski: Polityka Niemiec wobec polskich dóbr kultury w XX wieku, Toruń 2005, wyd. II popr., Toruń 2007
  • Straty archiwów i bibliotek warszawskich w zakresie rękopiśmiennych źródeł historycznych, red. A. Stebelski, Warszawa 1957

Linki zewnętrzne

edytuj