Garncarz rdzawy

(Przekierowano z Furnarius rufus)

Garncarz rdzawy[4] (Furnarius rufus) – gatunek ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Zamieszkuje Amerykę Południową.

Garncarz rdzawy
Furnarius rufus[1]
(J. F. Gmelin, 1788)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

garncarzowate

Podrodzina

garncarze

Rodzaj

Furnarius

Gatunek

garncarz rdzawy

Synonimy
  • Merops rufus J. F. Gmelin, 1788[2]
Podgatunki
  • F. r. commersoni Pelzeln, 1868
  • F. r. paraguayae Cherrie & Reichenberger, 1921
  • F. r. rufus (J. F. Gmelin, 1788)
  • F. r. albogularis (Spix, 1824)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Charakterystyka edytuj

Morfologia edytuj

Wygląd zewnętrzny: Obie płci ubarwione podobnie. Brązowy grzbiet, głowa i skrzydła. Spód ciała beżowy. Oczy i nogi czarne. Dziób ciemny.

Rozmiary: Długość ciała – 16–23 cm[5]

Masa ciała: 31–65 g[5].

Głos edytuj

Jasny, dźwięczny śpiew.

Występowanie edytuj

Środowisko edytuj

Zamieszkuje pastwiska, obszary uprawne i inne otwarte siedliska z gołą glebą, zarośla wtórne itp.[5] Spotykany także w pobliżu ludzkich siedzib, a nawet w miastach (w parkach i ogrodach). Często spaceruje po trawnikach miejskich. Często występuje w pobliżu wód, takich jak rzeki, jeziora czy stawy[5].

Zasięg występowania edytuj

Zamieszkuje Brazylię, Boliwię, Paragwaj, Urugwaj oraz Argentynę.

Pożywienie edytuj

Żyjące na ziemi owady i ich larwy, różne pająki i robaki.

Wydziobuje pożywienie z ziemi.

Tryb życia i zachowanie edytuj

Aktywny jest w dzień. Większość czasu spędza na ziemi, poszukując i zbierając pożywienie lub wysiadując na drzewach, a jego melodyjny głos niesie się po okolicy. W nocy odpoczywa i śpi ukryty w gałęziach drzew. Woli chodzić niż latać i dlatego biega po ziemi, często zatrzymując się z wysoko uniesioną nogą.

Rozród edytuj

 
Garncarz rdzawy przy gnieździe

Okres godowy edytuj

Środowisko: Dogodne miejsce na drzewie lub płocie.

Gniazdo: Ptaki rozpoczynają budowę głębokiej miski z gliny, którą umacniają oraz usztywniają źdźbłami traw i innymi włóknami roślinnymi. Kiedy ta część gniazda jest gotowa i wyschnie na słońcu, ptaki zaczynają budować ścianki, dopóki nie zamkną całego sklepienia. Na samym końcu robią wąski, okrągły otwór wejściowy. Wewnątrz gniazdo samiczka wyściela trawą i pierzem.

Okres lęgowy edytuj

Jaja: Samiczka składa 3–5 białych jaj.

Wysiadywanie: Dzięki temu, że w gnieździe jest ciepło, pisklęta wykluwają się po 18–20 dniach.

Pisklęta: Rodzice karmią je troskliwie i po kolejnych 18 dniach pisklęta potrafią już latać.

Podgatunki edytuj

Zwykle wyróżnia się cztery podgatunki F. rufus[6][2]:

  • F. r. commersoni Pelzeln, 1868 – środkowa i wschodnia Boliwia, południowo-zachodnia Brazylia i północno-zachodnia Argentyna. Proponowany podgatunek schuhmacheri (Boliwia) uznany za jego synonim.
  • F. r. paraguayae Cherrie & Reichenberger, 1921 – Paragwaj i północna Argentyna
  • F. r. rufus (J. F. Gmelin, 1788) – południowo-wschodnia Brazylia, Urugwaj do środkowej Argentyny
  • F. r. albogularis (Spix, 1824) – wschodnia Brazylia

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje garncarza rdzawego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[3].

Przypisy edytuj

  1. Furnarius rufus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Rufous Hornero (Furnarius rufus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2011-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  3. a b Furnarius rufus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Furnariinae Gray,GR, 1840 - garncarze (wersja: 2020-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-28].
  5. a b c d N. Bouglouan: Rufous Hornero. [dostęp 2020-12-28]. (ang.).
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-28]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj