Górnicza (gmina)
Górnicza – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1874–1909 w guberni piotrkowskiej. Siedzibą władz gminy była Dąbrowa Górnicza.
| gmina wiejska | |
| 1874–1909 | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Gubernia | |
| Powiat | |
| Data powstania |
1874 |
| Data likwidacji |
1909 |
| Siedziba | |
| Populacja (1877) • liczba ludności |
|
Historia
edytujGmina powstała w 1874 roku w powiecie będzińskim (bendińskim) w guberni piotrkowskiej w związku z połączeniem gminy Osad Górniczych z gminą Zagórze Olkuskie oraz częścią gminy Olkusko-Siewierskiej (Starej Dąbrowy). Gmina obejmowała odtąd Starą Dąbrowę z koloniami, Zagórze, Sielec, Niwkę, Klimontów, Konstantynów, Bobrek, Środulę, Dańdówkę, Józefów i Niepiekło oraz osadę miejską Modrzejów (dawne miasto, zdegradowane w 1870)[1][2][3]. Gmina obejmowała 152 mórg i liczyła około 3000 stałych mieszkańców (4000 niestałych); podlegała pod sąd gminny okręgu I w Dąbrowie Górniczej[4]. W 1877 roku gmina liczyła już 8975 mieszkańców[2].
23 czerwca 1902 z gminy Górniczej wyłączono Sielec z byłą wsią Kuźnicą i Środulką[5], które weszły w skład nowo utworzonego miasta Sosnowice (Sosnowiec)[6][7].
Gminę Górniczą zniesiono w 1909 roku:
- w jej zachodniej części reaktywowano gminę Zagórze (Zagórze, Klimontów, Józefów, Bobrek, Niwka, Dańdówka, Konstantynów, Środula i Modrzejów).
- z pozostałej części wydzielono nową gmina Dąbrowa Górnicza (Stara Dąbrowa, Niepiekło, Huta Bankowa, Łabęcka, Reden, Ksawera, Mydlice, Niepiekło, Huty Cynkowe i Koszelew)[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Zygmunt Woźniczka: Sztygarka z tradycji Staszica
- ↑ a b Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
- ↑ Powiat będziński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 119.
- ↑ Gmina Górnicza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 721.
- ↑ Sosnowiec
- ↑ Strona Urzędu Miasta w Sosnowcu
- ↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005.
- ↑ Śląski Instytut Naukowy w Katowicach (1976): Dąbrowa Górnicza – Zarys rozwoju miasta