Zagórze (Sosnowiec)

Dzielnica Sosnowca, Polska

Zagórze – północna, wielka dzielnica Sosnowca, przeobrażona zupełnie z budową Huty Katowice (rozbudowa sięgnęła terenów Klimontowa). W latach 1967–1975 samodzielne miasto w powiecie będzińskim.

Zagórze
— Dzielnica Sosnowca —
Herb
Herb
Państwo  Polska
Województwo  śląskie
Miasto Sosnowiec
Data założenia 1228 (pierwsza pisemna wzmianka)
Prawa miejskie 1967–1975
W granicach Sosnowca 1975
Populacja 
• liczba ludności
61 000
Strefa numeracyjna 32
Kod pocztowy 41-219,41-220,41-221
Położenie na mapie Sosnowca
Mapa konturowa Sosnowca, u góry znajduje się punkt z opisem „Zagórze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Zagórze”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zagórze”
Ziemia50°18′10″N 19°11′15″E/50,302778 19,187500
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Portal Polska
Kościół pw. św. Joachima

Graniczy od północy z Dąbrową Górniczą, od wschodu z Kazimierzem i Porąbką, od południa z Klimontowem i Sielcem, od zachodu ze Środulą, a od północnego zachodu z Będzinem (wąska droga, która można dojechać do ul. Zagórskiej w Będzinie).

Ma tutaj swoje źródła Potok Zagórski a północno-zachodnią częścią przebiega droga krajowa nr 94, zwana w tym fragmencie Trasą K-D (Katowice-Dąbrowa Górnicza) i posiadająca na granicy z Dąbrową Górniczą węzeł, z którego odchodzi droga wojewódzka nr 910.

PodziałEdytuj

Części dzielnicy i osiedla:

  • Józefów (do 1954 odrębna wieś, 1954-1975 w graniacach Zagórza), często traktowany jako odrębna dzielnica, ale będący integralną częścią Zagórza
  • Kępa
  • Kolonia Mec, dawniej pisana Kolonia Metz
  • Pekin
  • Małe Zagórze
  • os. Bohaterów Monte Cassino
  • os. Kisielewskiego
  • część zwaną nieoficjalnie Stare Zagórze (od Mecu do granic z Dąbrową Górniczą)
  • Zagórze Wschodnie
    • os. Koszalińska,
    • Lubelska,
    • Radomska itp.,
    • os. Lenartowicza
  • os. 11 Listopada
  • os. Gwiezdna

Pochodzenie nazwyEdytuj

Nazwa pochodzi od rzeczownika zagórze, oznaczającego „miejsce położone za górą”[1]. W XIV i XV wieku nazwa wykazywała nieustaloną formę. Świadczą o tym zapisy: de Zagoricz (1379), Zagorze (1389), Zagorzicze (1437) i Zagorze (1470–1480).

HistoriaEdytuj

  • XII–XIII w. – pierwsze wzmianki o osadzie w miejscu Zagórza.
  • 2 poł. XIV w. – właścicielami wsi byli bracia Mikołaj i Czader z rodu Gryfitów.
  • XV w. – osada stała się własnością Jana Zagórskiego.
  • 1666 – własność rodziny Mieroszewskich, nabyte przez starostę siewierskiego Krzysztofa Mieroszewskiego.
  • 1869 – Zagórze stało się własnością kapitału francuskiego tworzącego Sosnowieckie Towarzystwo Kopalń i Hut.
  • 1 czerwca 1939 – uruchomiono pierwsze połączenie autobusowe na trasie Śródmieście Sosnowca–Dąbrowa Górnicza.
  • 15 lipca 1959 – nieudana próba zamachu na I sekretarza KC KPZR Nikitę Chruszczowa.
  • 3 grudnia 1961 – nieudana próba zamachu na I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę przy ówczesnej ul. Krakowskiej (później PKWN, dziś Szymanowskiego). Obydwa zamachy przygotował Stanisław Jaros umieszczając bombę zegarową przy trasie przejazdu dygnitarzy.
  • 1 stycznia 1967 – uzyskanie praw miejskich.
  • 1 czerwca 1975 – utrata statusu miasta, przyłączenie do Sosnowca.
  • 1978 – uruchomienie zajezdni autobusowej WPK Katowice zakład nr 8 (obecnie PKM Sosnowiec).
  • 28 października 1982 – uruchomienie połączenia tramwajowego ze Śródmieściem Sosnowca i Katowicami.
  • 14 czerwca 1999 – przejazd papieża Jana Pawła II zagórskimi ulicami (ks. Blachnickiego, gen. Bora-Komorowskiego, gen. Zaruskiego, gen. Rydza-Śmigłego) na pobliski plac przy ul. Gwiezdnej, na którym odbyła się msza zorganizowana w ramach VII pielgrzymki papieża do Polski.
  • 10 stycznia 2008 – uroczyste otwarcie Centrum Targowo-Wystawienniczego Expo Silesia.

ZabytkiEdytuj

 
Kapliczka rycerska
  • Dwór Mieroszewskich
  • Kościół św. Joachima
  • Grodzisko stożkowate z XIV-XV w. w miejscu rycerskiej siedziby należącej do rycerzy z rodu Gryfitów. Jego średnica to ok. 25 metrów, a wysokość ok. 7 m. Gródek powstał być może po 1228 roku gdy okoliczne tereny otrzymał Klemens z Ruszczy. W 2 poł. XIV wieku właścicielami wsi i gródka byli bracia Mikołaj i Czader także z rodu Gryfitów[2].

ParkiEdytuj

 
Skatepark w Parku Kępa

Parki i tereny zielone

Szkoły podstawowe i średnieEdytuj

  • SP nr 9
  • SP nr 23
  • SP nr 38 im. Tadeusza Kościuszki
  • SP nr 39 im. Kornela Makuszyńskiego
  • SP nr 40
  • SP nr 46 im. Jana Kiepury
  • SP nr 47
  • IX Liceum Ogólnokształcące im. Wisławy Szymborskiej
  • LO nr 5 imienia Roberta Schumana
  • Centrum Kształcenia Ustawicznego
  • Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5
  • Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 7
  • Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 14
  • Zespół Szkół Architektoniczno-Budowlanych

Wspólnoty wyznanioweEdytuj

SportEdytuj

  • Górnik Zagórze – klub powstał w 1945 r. Obecnie występuje jako Górnik Sosnowiec.
  • Naprzód Zagórze – klub powstał w 1917 r. Obecnie nie istnieje.
  • Sosnowiecki Klub Motocrossowy Moto Sosnowiec[4]
  • stadion i hala sportowa
  • skate park
  • strzelnica sportowa
  • klub sportowy JAS-FBG Sosnowiec

Urodzeni w ZagórzuEdytuj

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ K. Rymut, Nazwy miast Polski, Ossolineum 1987, s. 274.
  2. ↑ Stanisław Kołodizejski „Rezydencje obronne Gryfitów” s. 84.
  3. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-18].
  4. ↑ „MOTO Sosnowiec”.

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zagórze_(Sosnowiec)&oldid=64379745”