GJ 1061
GJ 1061 – gwiazda w gwiazdozbiorze Zegara. Znajduje się w odległości ok. 12 lat świetlnych od Słońca i jest jedną z gwiazd najbliższych Układowi Słonecznemu. Okrążają ją trzy znane planety, dwie z nich są planetami ziemiopodobnymi.
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
03h 35m 59,700s[1] | ||||||
| Deklinacja |
−44° 30′ 45,73″[1] | ||||||
| Paralaksa (π) | |||||||
| Odległość | |||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||
| Ruch własny (DEC) |
−373,67 ± 0,14 mas/rok[1] | ||||||
| Prędkość radialna |
−20,0 km/s[1] | ||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||
| Typ widmowy |
M5,5 V[1] | ||||||
| Masa | |||||||
| Promień | |||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,08 ± 0,08[2] | ||||||
| Wielkość absolutna |
15,26m | ||||||
| Jasność | |||||||
| Wiek |
>7,0 ± 0,5[2] mld lat | ||||||
| Temperatura |
2953 ± 98 K[3] | ||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||
| |||||||
Charakterystyka fizyczna edytuj
GJ 1061 jest czerwonym karłem; należy do typu widmowego M5,5V[1]. Ma temperaturę ok. 2950 K[3], a jej jasność to zaledwie ok. 0,00007 jasności Słońca[4]. Masa tej gwiazdy to 12% masy Słońca, a ma ona promień równy około 16% promienia Słońca[3]. Pomimo małej odległości nie jest widoczna nawet przez lornetkę, wielkość obserwowana GJ 1061 to zaledwie 13m[1].
Wiek GJ 1061 jest oceniany na ponad 7 miliardów lat. Emituje ona bardzo mało promieniowania rentgenowskiego. Chociaż gwiazda jest podobna do bliższej Proximy Centauri, charakteryzuje ją niższa aktywność[2].
Układ planetarny edytuj
W 2019 roku doniesiono o odkryciu trzech planet okrążających tę gwiazdę[3][5][6]. Są to niewielkie planety o masach minimalnych od 1,4 do 1,7 masy Ziemi[2].
| Towarzysz |
Masa (MJ) |
Okres orbitalny (dni) |
Półoś wielka (au) |
Ekscentryczność |
|---|---|---|---|---|
| b[3] | 0,00453 ± 0,00053 | 3,204 ± 0,001 | 0,021 ± 0,001 | 0,31 +0,0−0,31 |
| c[5] | 0,00547 ± 0,0006 | 6,689 ± 0,005 | 0,035 ± 0,001 | 0,29 +0,0−0,29 |
| d[6] | 0,00494 +0,00085−0,00079 | 12,434 +0,031−0,023 | 0,052 ± 0,001 | 0,54 +0,0−0,54 |
Planeta GJ 1061 b krąży poza ekosferą układu[7]. Dwie dalsze planety układu otrzymują strumień promieniowania równy odpowiednio 1,45 (c) i 0,69 (d) strumienia dochodzącego do Ziemi[8]. Wskaźnik podobieństwa do Ziemi dla obu tych planet ma bardzo wysoką wartość, równą 0,86[8], jednak tylko planeta GJ 1061 d orbituje w „zachowawczo” definiowanej ekosferze, zatem szansa na warunki klimatyczne umożliwiające istnienia ciekłej wody na powierzchni jest większa w jej przypadku[7].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j GJ 1061 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g S. Dreizler i inni, Red Dots: A temperate 1.5 Earth-mass planet in a compact multi-terrestrial planet system around GJ1061, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, 1, 493, 2020, s. 536–550, DOI: 10.1093/mnras/staa248, arXiv:1908.04717 (ang.).
- ↑ a b c d e GJ 1061 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ LHS 1565 / GJ 1061. SolStation. [dostęp 2019-08-21]. (ang.).
- ↑ a b GJ 1061 c w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b GJ 1061 d w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b Andrew LePage: Habitable Planet Reality Check: The Nearby GJ 1061. Drew Ex Machina, 2019-08-21. [dostęp 2020-11-30]. (ang.).
- ↑ a b The Habitable Exoplanets Catalog. [w:] Planetary Habitability Laboratory [on-line]. University of Puerto Rico at Arecibo, 2020-10-05. [dostęp 2020-11-30]. (ang.).