Garnizon Grudziądz
Garnizon Grudziądz – garnizon zajmowany kolejno przez instytucje i jednostki Armii Cesarstwa Niemieckiego (do 1919), Armii Wielkopolskiej (1919), Wojska Polskiego II RP (1920-1939 i w konspiracji), Wehrmachtu (1939-1945), ludowego Wojska Polskiego (1945-1989) i Sił Zbrojnych RP po 1989 roku.
Rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej z 10 sierpnia 2022 w sprawie utworzenia, przekształcenia i zniesienia garnizonów oraz określenia zadań, siedzib i terytorialnego zasięgu właściwości ich dowódców, określono terytorialny zasięg Garnizonu Grudziądz. Obejmuje on (2022) miasto Grudziądz oraz powiaty grudziądzki, kwidzyński, świecki (z wyłączeniem gminy Świecie)[1].
Wojsko Polskie II Rzeczypospolitej
edytujGarnizon grudziądzki w 1932
edytujW okresie międzywojennym był miastem liczącym ponad 50 tysięcy mieszkańców i jednocześnie dużym garnizonem wojskowym złożonym z kilku rodzajów broni, służb i instytucji wojskowych. Stan ten zmieniał się nieznacznie na przestrzeni lat.
- Dowództwo 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty
- 64 Grudziądzki Pułk Piechoty[2]
- 65 Starogardzki Pułk Piechoty[3]
- 66 Kaszubski Pułk Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego (I i III batalion)
- 16 Pomorski Pułk Artylerii Lekkiej
- kompania łączności 16 Dywizji Piechoty
- Grudziądzki Batalion Obrony Narodowej
- 18 Pułk Ułanów Pomorskich
- Centrum Wyszkolenia Kawalerii
- Centrum Wyszkolenia Żandarmerii
- Szkoła Podoficerów Piechoty dla Małoletnich
- Lotnicza Szkoła Strzelania i Bombardowania
- Pluton Żandarmerii Grudziądz
- Szefostwo Fortyfikacji
- Składnica Materiału Intendenckiego
- Wojskowy Sąd Okręgowy Nr VIII
- Wojskowy Sąd Rejonowy
- Wojskowe Więzienie Śledcze Nr 8
- Powiatowa Komenda Uzupełnień Grudziądz
- Rejonowy Inspektor Koni
- Administrator Rzymskokatolickiej Parafii Wojskowej (kościół garnizonowy)
Obsada personalna komendy placu
edytujObsada personalna komendy placu w marcu 1939[4][a]:
- komendant placu – mjr żand. Ney Teofil Michał
- kierownik referatu mobilizacyjnego i OPL – kpt. piech. Batorski Józef
Uwagi
edytuj- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Rozporządzenie MON z10 sierpnia 2022
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 125.
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 126.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 841.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
Bibliografia
edytuj- Jerzy Krzyś, 60 lat temu. Jednostki grudziądzkie w boju, "Kalendarz Grudziądzki", ISSN 1427-700X, [3], 1999
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2/III. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990. ISBN 83-211-1104-1.