Gburzy, gburowie (st. wys. niem. giburo) – na Pomorzu w wiekach XV – XIX gospodarze, zamożni chłopi, posiadający własne duże gospodarstwa (tzw. gburstwa), od jednego do dwóch łanów, w większości wolni.

Chata gburska

Historia

edytuj

W wiekach XV – XIX gburami nazywano bogatych chłopów w Prusach Książęcych, Prusach Królewskich i na Pomorzu Zachodnim[brak potwierdzenia w źródle]. Mieli oni duże gospodarstwa o powierzchni około dwóch łanów, dobrze wyposażone. Zatrudniali najemną czeladź i osadzonych na ich ziemi zagrodników i komorników[1].

Termin gbur (kasz. gbùr) z języka staro­wysoko­niemieckiego przeszedł do języka kaszubskiego i jest używany w odniesieniu do rolników. W języku polskim, po XIX wieku słowo przybrało znaczenie pejoratywne[2].

Przypisy

edytuj
  1. Gburzy, [w:] M. Kamler, Encyklopedia Historii Gospodarczej Polski do 1945 roku, t. 1, A–N Warszawa, Wiedza Powszechna, 1981, s. 189, ISBN 83-214-0185-6.
  2. Słownik etymologiczny języka polskiego pod red. Aleksander Brücknera, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.