Geografia Burkiny Faso
Burkina Faso jest państwem położonym w Afryce Zachodniej, w strefie Sahelu. Państwo nie ma dostępu do morza i pokryte jest suchymi sawannami. Burkina Faso uzyskała niepodległość w 1960 roku jako Górna Wolta. Wcześniej była francuską kolonią – wchodziła w skład Francuskiej Afryki Zachodniej.
Granice
edytujBurkina Faso graniczy z następującymi państwami (podano długość granic):
- Benin – 306 km
- Ghana – 548 km
- Mali – 1000 km
- Niger – 628 km
- Togo – 126 km
- Wybrzeże Kości Słoniowej – 584 km
Brak dostępu do morza.
Budowa geologiczna i rzeźba
edytujBurkina Faso w większości swojego terytorium leży na krystalicznym cokole platformy saharyjskiej. Podłoże zbudowane jest głównie z granitów i gnejsów. Zachodnia część terytorium państwa to paleozoiczne piaskowce, zwane progiem Banfora. Kraj jest stosunkowo nizinny, tylko zachodnia cześć przechodzi w niewielką wyżynę o średniej wysokości 300 m n.p.m. Wyżyna na progu Banfora urozmaicona jest licznymi wzgórzami. Najwyższy szczyt Nakourou wznosi się na 749 m n.p.m.
Klimat
edytujBurkina Faso leży w strefie klimatu podrównikowego suchego na północy i wilgotnego na południu. Klimat wilgotny na południu charakteryzuje się dużymi opadami deszczu do 1200 mm rocznie. Im dalej na północ, tym klimat jest suchszy – na północnych krańcach kraju opady wynoszą jedynie 500 mm. Środkowy pas kraju otrzymuje średnio 800 mm deszczu. Pora deszczowa na południu trwa pół roku od kwietnia do października. Na północy jest o połowę krótsza.
W Burkinie Faso występują wysokie temperatury powietrza. W porze suchej (koniec zimy) wynoszą od 30 do 35 °C, na południu jest o kilka stopni chłodniej. Najchłodniejszym miesiącem jest styczeń, najcieplejszym kwiecień (koniec pory suchej), kiedy to wieją pasaty. W południowej części kraju izotermy mają przebieg zbliżony do równikowego.
Wody
edytujSieć rzeczna jest uboga z powodu okresowości rzek. Na północy kraju rzeki wysychają w czasie upałów w porze suchej. Sprawia to, że nawet największe z nich, takie jak Wolta Biała, są suche przez prawie pół roku. Sama sieć rzeczna jest gęsta, jednak wiele rzek jest krótkich i okresowych. Tylko dwie rzeki stałe – Wolta Czarna i Komoé – odgrywają dużą rolę w gospodarce państwa. Reszta rzek jest nieżeglowna przez pół roku lub wcale.
Gleby
edytujCała powierzchnia kraju jest pokryta luwisolami. Tylko w dolinach rzek występują gleby aluwialne. Luwisole, które zajmują niemal cały kraj poza dolinami rzek, są jałowe, przez co rolnictwo w kraju jest słabo rozwinięte. Główną przyczyną słabej żyzności gleb jest wysoki stopień ich laterytyzacji, wynikający ze zmienności pór deszczowych.
Flora
edytujW krajobrazie całego terytorium Burkiny Faso dominują sawanny. Występuje strefowość szaty roślinnej. Na południu kraju występują sawanny lesiste, a na północy suche i cierniste. Skład gatunkowy drzew także jest strefowy. Na południu wzdłuż rzek występują zamahonie. Na pozostałych obszarach dominują drzewa masłowe i kapokowe oraz baobaby. Im dalej na północ, tym drzew jest mniej. W strefie sahelskiej rzadko rosną akacje i kolczaste krzewy.
Fauna
edytujLiczebność zwierząt w Burkinie Faso jest niska z powodu działalności rolniczej i urbanizacyjnej człowieka. Wciąż jednak można spotkać wielkie afrykańskie ssaki, takie jak słonie, bawoły, czy też lwy. Gatunki te bytują głównie w obszarach chronionych, takich jak Park Narodowy Arly i rezerwaty w dorzeczu Wolty Czarnej.
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Encyklopedia Geograficzna Świata: Afryka., Wydawnictwo OPRESS, Kraków 1997 ISBN 83-85909-21-4