Gorgone (Q104)francuski oceaniczny okręt podwodny z czasów I wojny światowej i okresu międzywojennego, trzecia zamówiona jednostka typu Bellone. Została zwodowana 23 grudnia 1915 roku w stoczni Arsenal de Toulon, a do służby w Marine nationale weszła w lipcu 1916 roku. Jednostka służyła podczas wojny na Adriatyku, a następnie na Morzu Śródziemnym. Okręt został skreślony z listy floty w lipcu 1935 roku.

Gorgone (Q104)
Ilustracja
Niezidentyfikowana jednostka typu Bellone w okresie I wojny światowej
Klasa

okręt podwodny

Typ

Bellone

Historia
Stocznia

Arsenal de Toulon

Położenie stępki

grudzień 1912

Wodowanie

23 grudnia 1915

 Marine nationale
Wejście do służby

lipiec 1916

Wycofanie ze służby

lipiec 1935

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


523 tony
788 t

Długość

60,6 m

Szerokość

5,4 m

Zanurzenie

3,5 m

Zanurzenie testowe

50 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1640 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 800 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


14,7 węzła
9 w.

Zasięg

powierzchnia: 2300 Mm przy 10 w.
zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.

Uzbrojenie
8 torped; 1 działo kal. 75 mm
Wyrzutnie torpedowe

8 × 450 mm

Załoga

38

Projekt i budowa edytuj

„Gorgone” zamówiona została na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1912 roku[1][2]. Jednostkę zaprojektował inż. Julien Hutter, ulepszając i powiększając swój projekt okrętów typu Clorinde[1][3].

„Gorgone” zbudowana została w Arsenale w Tulonie[1][4]. Stępkę okrętu położono w grudniu 1912 roku[4][5], został zwodowany 23 grudnia 1915 roku[1][4], a do służby przyjęto go w lipcu 1916 roku[4][5]. Nazwa nawiązywała do mitologicznych postaci – Gorgon[6]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q104[1].

Dane taktyczno–techniczne edytuj

„Gorgone” była średniej wielkości oceanicznym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[1][7]. Długość całkowita wynosiła 60,6 metra, szerokość 5,4 metra i zanurzenie 3,5 metra[1][4]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 523 tony, a w zanurzeniu 788 ton[1][4]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa dwusuwowe silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 1640 koni mechanicznych (KM)[1][4][a]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 800 KM[1][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 14,7 węzła na powierzchni i 9 węzłów w zanurzeniu[1][3][b]. Zasięg wynosił 2300 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[1][4]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[5].

Okręt wyposażony był w osiem zewnętrznych wyrzutni torped kalibru 450 mm: dwie na dziobie jednostki oraz systemu Drzewieckiego, z łącznym zapasem 8 torped[1][5][c]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 75 mm L/35 M1897[3][5].

Załoga okrętu składała się z 4 oficerów oraz 34 podoficerów i marynarzy[4].

Służba edytuj

„Gorgone” podczas wojny pełniła służbę na Adriatyku[3][4]. Na początku lat 20. okręt poddano przebudowie: zgrupowano wloty do zbiorników balastowych, co znacznie skróciło czas zanurzania; otrzymał też nowy peryskop o długości 7,5 m, zamontowane w kiosku[1][2]. Jednostka służyła na Morzu Śródziemnym do lipca 1935 roku[1][5][d].

Uwagi edytuj

  1. Projektowana moc silników Diesla miała wynosić 1800 KM[1][5].
  2. Według J. Gozdawy-Gołębiowskiego i T. Wywerki Prekurata prędkość na powierzchni wynosiła 15,8 węzła[8]; projektowana prędkość miała wynosić 17 w. na powierzchni i 9,5 w. w zanurzeniu[1].
  3. Według P.E. Fontenoya okręt posiadał dwie wyrzutnie dziobowe, dwie rufowe i cztery zewnętrzne[3].
  4. Według P.E. Fontenoya okręt skreślono z listy floty 27 sierpnia 1935 roku[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 211.
  2. a b Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 155.
  3. a b c d e f g Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 87.
  4. a b c d e f g h i j Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 154.
  5. a b c d e f g Ivan Gogin: BELLONE submarines (1916-1917). Navypedia. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  6. Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  7. John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 199.
  8. J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 537.

Bibliografia edytuj

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: BELLONE submarines (1916-1917). Navypedia. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).