Goryńskie Jezioro
Goryńskie Jezioro – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim w gminie Kisielice, leżące na terenie Pojezierza Brodnickiego. Niedaleko północno-wschodniego brzegu jeziora znajduje się wieś Goryń, a do południowego przylega osada Wałdowo.
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Wysokość lustra |
88,3 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
191,0–200,1 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
12500 m |
| Objętość |
7942,4 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa czystości wody |
III (2001)[2] |
Położenie na mapie gminy Kisielice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu iławskiego  | |
 53°32′53″N 19°14′39″E/53,548056 19,244167
| |
Hydronimia edytuj
Jezioro pojawia się w źródłach w 1294 jako Gorin, a następnie Gorynsche See (1374), Gornische See (1387), Großer Guhringer See (1910), Jeź. Goryńskie (1921), Grosser Guhringer See (1927), Guhringrer See (1940)[3]. Państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę urzędową akwenu podaje Goryńskie Jezioro, wymieniając nazwy oboczne Jezioro Goryńskie oraz Goryń[4].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 200,1 ha[5], natomiast A. Choiński, poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000, określił wielkość jeziora na 191,0 ha[2]. Jeziorna jednolita część wód powierzchniowych ma powierzchnię 183 ha[6].
Średnia głębokość zbiornika wodnego to 3,9 m, a maksymalna – 9,9 m. Objętość jeziora wynosi 7942,4 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 3700 m, a szerokość 1300 m. Długość linii brzegowej wynosi 12500 m[5].
Według Atlasu jezior Polski (red. J. Jańczak, 1997) lustro wody znajduje się na wysokości 88,3 m n.p.m., natomiast według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 86,7 m n.p.m.[7][5]
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni szóstego poziomu Zlewnia jez. Goryńskiego[8]. Identyfikator MPHP to 296541[8].
Zagospodarowanie edytuj
W systemie gospodarki wodnej jezioro tworzy jednolitą część wód o kodzie PLLW20583[8]. Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje między innymi wody jeziora Goryńskiego wraz z wodami jego odpływu, aż do ujścia do rzeki Osa (Obwód rybacki jeziora Goryńskie na cieku bez nazwy w zlewni rzeki Osa)[9]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi PZW Toruń. W 2021 roku w odłowach dominowały płoć, okoń i leszcz[10].
Ochrona środowiska edytuj
Akwen znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie Jeziora Goryńskiego. Powyższy obszar został ustanowiony w celu ochrony krajobrazu pojeziernego skupiającego jeziora Trupel, Goryńskie i Dłużek z uwagi na ich duże walory wypoczynkowe, turystyczne, rekreacyjne i wędkarskie[11].
Przypisy edytuj
- ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski : praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 187, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2024-02-25].
- ↑ a b Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 385. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Instytut Języka Polskiego PAN, Elektroniczny słownik hydronimów Polski – Goryńskie Jezioro [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2024-02-25].
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 35084
- ↑ a b c Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. II, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1997, s. 56–57, ISBN 83-86001-43-7.
- ↑ Goryńskie. Karta charakterystyki jcwp [online], Hydroportal. Warstwa: Plany gospodarowania wodami.
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2024-02-25].
- ↑ a b c Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2024-02-21].
- ↑ Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Ujednolicony wykaz obwodów rybackich 2023 [online], dane.gov.pl [dostęp 2024-02-25].
- ↑ Mapa Wód PZW Toruń [online], okon29.pl [dostęp 2024-02-25] (pol.).
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Jeziora Goryńskiego [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2024-02-19].