Graniczna Placówka Kontrolna Krościenko
Graniczna Placówka Kontrolna Krościenko – zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza wykonujący kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio przejściach granicznych na granicy z ZSRR.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1951; nn |
| Rozformowanie |
po grudniu 1973; 2005 (przekształcenia) |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
26 Brygada WOP |
Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Krościenku – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej wykonująca kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych na granicy z Ukrainą
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujW 1951, w związku z wymianą odcinków granicznych między Polską a ZSRR, w strukturach 26 Brygady WOP sformowano nową graniczną placówkę kontrolną GPK Krościenko (kolejowe) na granicy polsko-radzieckiej[1] według etatu nr 7/57[a]. W 1952, graniczna placówka kontrolna została włączona w etat 19 B WOP nr 352/12[b].
Graniczna Placówka Kontrolna w Krościenku, 24 kwietnia 1957 była w strukturach Samodzielnego Oddziału Zwiadowczego WOP Przemyśl, od 15 lipca 1957 26 Oddziału WOP, a od 27 listopada 1959 i jeszcze 13 grudnia 1973 funkcjonowała w strukturach 26 Przemyskiego Oddziału WOP[2].
- Straż Graniczna:
W 2000 począwszy od Komendy Głównej SG, Oddziałów SG i na końcu strażnic SG oraz GPK SG, rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym, tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego nastąpiło zniesienie Strażnicy SG w Ustrzykach Dolnych, a ochraniany odcinek przejęła wraz z obiektami i obsadą etatową Graniczna Placówka Kontrolna SG w Krościenku[c][3].
Jako Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Dorohusku funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005, Ustawą z 22 kwietnia 2005 O zmianie ustawy o Straży Granicznej...[d], została przekształcona na jako Placówka Straży Granicznej w Krościenku (PSG w Krościenku) w strukturach Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej[4].
Ochrona granicy
edytuj- Straż Graniczna:
2 stycznia 2003 GPK SG w Krościenku przejęła pod ochronę odcinek granicy państwowej z Ukrainą, po rozformowanej strażnicy SG w Ustrzykach Dolnych[3].
Podległe przejście graniczne
edytuj- Krościenko-Chyrów – kolejowe (od 1951)
- Straż Graniczna:
- Krościenko-Chyrów – kolejowe (od 29.05.1994)[4]
- Krościenko-Smolnica – drogowe (od 20.11.2002)[4][3].
Sąsiednie strażnice
edytuj- Strażnica SG w Wojtkowej – Strażnica SG w Lutowiskach – od 2.01.2003
- Strażnica SG w Wojtkowej – Strażnica SG w Czarnej Górnej – od 23.03.2004.
Dowódcy/komendanci granicznej placówki kontrolnej
edytuj- por. Longin Derlatko (do 1954)
- mjr Czesław Kłos (24.04.1957–13.12.1973)[2].
Uwagi
edytuj- ↑ Rozkaz Ministra Bezpieczeństwa Publicznego nr 012/ww z 6.09.1951 (ASGran., sygn. 2825/1 ↓, s. 102).
- ↑ Rozkaz Ministra Bezpieczeństwa Publicznego nr 024/WW z 10.04.1952 (ASGran., sygn. 2825/1 ↓, s. 106).
- ↑ Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 13.12.2002 zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk.
- ↑ W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).
Przypisy
edytuj- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 118.
- ↑ a b Czesław Kłos. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2019-12-27]. (pol.).
- ↑ a b c Kozłowski 2011 ↓, s. 257.
- ↑ a b c muzeumsg ↓.
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
- Piotr Kozłowski: Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej im. płk. Jana Tomasza Gorzechowskiego w Przemyślu. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Straż Graniczna od 1991 – Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2024-02-28]. (pol.).
- Rejestr główny jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza. Archiwum Straży Granicznej, Zespół DWOP, sygn. 2825/1.