H.R. Haldeman

amerykański polityk, szef personelu Białego Domu (1969-1973)
(Przekierowano z H. R. Haldeman)

Harry Robbins Haldeman (ur. 27 października 1926 w Los Angeles, zm. 12 listopada 1993 w Santa Barbara) – amerykański polityk, szef personelu Białego Domu (1969–1973), znany z udziału w aferze Watergate.

Harry Robbins Haldeman
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 października 1926
Los Angeles

Data i miejsce śmierci

12 listopada 1993
Santa Barbara

szef personelu Białego Domu
Okres

od 1969
do 1973

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

James R. Jones

Następca

Alexander Haig

Życiorys edytuj

Jego ojciec był dostawcą sprzętu hydraulicznego, grzewczego i klimatyzacji oraz zwolennikiem Partii Republikańskiej. W młodości Haldeman był zaangażowany w ruch skautów. Podczas drugiej wojny światowej służył jako rezerwista w marynarce wojennej[1].

W 1948 ukończył zarządzanie na Uniwersytecie Kalifornijskim, później pracował w agencji reklamowej, w której był referentem rachunków, a od 1959 wiceprezesem biura firmy w Los Angeles[2].

Był zaangażowany w wiele kampanii Richarda Nixona, m.in. podczas wyborów na gubernatora Kalifornii w 1962 i wyborów prezydenckich w 1968[2]. Uważano go za twórcę odświeżonego wizerunku i innowacyjnej strategii Nixona w zwycięskiej kampanii w 1968[1]. Po objęciu urzędu przez Nixona w 1969 został szefem personelu Białego Domu, decydując o dostępie do prezydenta i zarządzając Białym Domem w sposób, który przyniósł mu przydomek „Żelaznego Kanclerza”[2].

Po włamaniu do siedziby Partii Demokratycznej 17 czerwca 1972 uczestniczył w próbach zatuszowania tej sprawy i stosowaniu innych „nieczystych zagrywek” podczas kampanii prezydenckiej w 1972[2]. Po wybuchu afery Watergate śledczy domagali się udostępnienia taśm z nagraniami rozmów prowadzonych przez Nixona w Gabinecie Owalnym. Biały Dom udostępnił niechętnie część z nich. Na jednej z taśm odkryto tajemniczą 18,5-minutową przerwę. Gdy Sąd Najwyższy nakazał udostępnienie śledczym całości nagrań, okazało się, że chodziło o nagranie rozmowy prezydenta z Haldemanem. Rozmowa ta stanowiła rozstrzygający dowód, że prezydent Nixon osobiście uczestniczył w próbach tuszowania afery[1].

30 kwietnia 1973[1] Haldeman zrezygnował z funkcji i powrócił do Kalifornii. W 1975 został uznany za winnego spisku, krzywoprzysięstwa i utrudniania postępowania sądowego w związku ze swoją rolą w aferze i skazany na karę od 2,5 do 8 lat więzienia, z których faktycznie odsiedział 18 miesięcy. Zwolniono go w 1978[2].

Po wyjściu z więzienia opublikował autobiografię The Ends of Power (1978). Zajął się działalnością biznesową w branży nieruchomości i restauracyjnej[2]. Zmarł na raka w wieku 67 lat. Miał żonę i czwórkę dzieci[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e J.Y. Smith: H.R. Haldeman Dies. washingtonpost.com, 13 listopada 1993. [dostęp 2017-09-14]. (ang.).
  2. a b c d e f H.R. Haldeman, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-09-14] (ang.).