HMS Meon (1943)
HMS Meon (K269) – brytyjska, a następnie kanadyjska fregata z okresu II wojny światowej, jedna ze 135 zbudowanych jednostek typu River. Okręt został zwodowany 4 sierpnia 1943 roku w stoczni Inglis w Glasgow, a do służby w Royal Navy wszedł 31 grudnia 1943 roku z numerem burtowym K269. 7 kwietnia 1944 roku fregata weszła w skład Royal Canadian Navy pod nazwą HMCS „Meon”, zachowując numer taktyczny. Po zakończeniu działań wojennych jednostka została zwrócona Brytyjczykom, po czym przebudowana na okręt dowodzenia. HMS „Meon” wziął udział w inwazji na Egipt w 1956 roku, po czym został wycofany ze służby w lipcu 1965 roku i sprzedany w celu złomowania w roku następnym.
 Bliźniacza fregata „Monnow” w 1944 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
31 grudnia 1942 |
| Wodowanie |
4 sierpnia 1943 |
 Royal Navy
| |
| Nazwa |
HMS „Meon” (K269) |
| Wejście do służby |
31 grudnia 1943 |
| Wycofanie ze służby |
luty 1944 |
 Royal Canadian Navy
| |
| Nazwa |
HMCS „Meon” (K269) |
| Wejście do służby |
7 kwietnia 1944 |
| Wycofanie ze służby |
22 kwietnia 1945 |
| Royal Navy
| |
| Nazwa |
HMS „Meon” (K269) |
| Wycofanie ze służby |
7 lipca 1965 |
| Los okrętu |
sprzedany 14 maja 1966 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 1398–1460 ton |
| Długość |
całkowita: 91,8 metra |
| Szerokość |
11,2 m |
| Zanurzenie |
3,61–3,89 m |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM 2 kotły, 2 śruby | |
| Prędkość |
20 węzłów |
| Zasięg |
7200 Mm przy prędkości 12 węzłów |
| Sensory | |
| radary Typ 271 lub 272, 291 sonary | |
| Uzbrojenie | |
| 2 działa kal. 102 mm (2 x I) 4–6 działek plot. kal. 20 mm (4–6 x I) 1 miotacz Hedgehog 8 mbg, 2 zrzutnie bg | |
| Załoga |
140 |
Projekt i budowa
edytujProjekt okrętu powstał na skutek konieczności budowy jednostek eskortowych przeznaczonych do ochrony konwojów o lepszych parametrach od korwet typu Flower, budowanych masowo w początkowym okresie II wojny światowej[1]. Bazując na rozwiązaniach konstrukcyjnych tych ostatnich, inżynier William Reed zaprojektował jednostki znacznie dłuższe, szersze, wyposażone w siłownię o większej mocy z dwiema śrubami (lecz nadal była to maszyna parowa, znacznie tańsza od nowocześniejszych turbin parowych), co w konsekwencji spowodowało wzrost zasięgu, dzielności morskiej, prędkości i ilości przenoszonego uzbrojenia[1][2]. Wykorzystanie cywilnych metod budowy i podzespołów dało możliwość masowej i taniej produkcji okrętów nawet w małych stoczniach, w wyniku czego powstało aż 135 fregat typu River[1]. Nowy typ jednostki zwalczania okrętów podwodnych był pierwszym, który został sklasyfikowany jako fregata[2].
HMS[a] „Meon” zbudowany został w stoczni Inglis w Glasgow[3][4]. Stępkę okrętu położono 31 grudnia 1942 roku, został zwodowany 4 sierpnia 1943 roku, a ukończono go w grudniu 1943 roku[5][6].
Dane taktyczno-techniczne
edytujOkręt był oceaniczną fregatą, przeznaczoną głównie do zwalczania okrętów podwodnych[7]. Długość całkowita wynosiła 91,8 metra (86,3 metra między pionami), szerokość 11,2 metra i zanurzenie maksymalne 3,89 metra[7][6]. Wyporność standardowa wynosiła pomiędzy 1398 a 1460 ton, a pełna 1865–2180 ton[7][5]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM, do których parę dostarczały dwa trójwalczakowe kotły Admiralicji[7][6]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 20 węzłów[7][5]. Okręt zabierał maksymalnie zapas 646 ton mazutu, co zapewniało zasięg wynoszący 7200 Mm przy prędkości 12 węzłów (lub 5400 Mm przy prędkości 15 węzłów)[6][8].
Uzbrojenie artyleryjskie jednostki składało się z dwóch pojedynczych dział uniwersalnych kal. 102 mm (4 cale) QF HA Mark XIX L/40[7][6]. Uzbrojenie przeciwlotnicze składało się z 4–6 pojedynczych działek automatycznych Oerlikon kal. 20 mm Mark II/IV L/70[6]. Broń ZOP stanowiły: miotacz Hedgehog oraz osiem miotaczy i dwie zrzutnie bomb głębinowych (z łącznym zapasem do 150 bg)[6]. Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radary Typ 271 lub 272, 291 oraz sonary[6].
Załoga okrętu składała się z 140 oficerów, podoficerów i marynarzy[7][5][b].
Służba
edytujRoyal Navy
edytujOkręt wszedł do służby w Royal Navy 31 grudnia 1943 roku, otrzymując numer taktyczny K269[6][4]. Podczas kilkumiesięcznej służby w marynarce brytyjskiej jednostka uczestniczyła na przełomie stycznia i lutego 1944 roku w eskorcie konwoju ON-220[9].
Royal Canadian Navy
edytuj7 kwietnia 1944 roku fregata została ona przekazana Kanadzie, wchodząc w skład Royal Canadian Navy pod nazwą HMCS[c] „Meon”, zachowując numer taktyczny K269[10][11]. W barwach kanadyjskich „Meon” eskortował osiem konwojów: HX-289 (maj 1944 roku), ON-258 (październik), SC-163 (grudzień), ON-271 (grudzień), ON-274 (styczeń 1945 roku), ONS-41 (luty), ON-284 (luty) i HX-347 (marzec – kwiecień)[9]. W 1944 roku wzmocniono uzbrojenie przeciwlotnicze jednostki, instalując dodatkowe działka kal. 20 mm (od tego momentu fregata była uzbrojona w 10 działek Oerlikon kal. 20 mm Mark II/IV L/70 (cztery podwójne i dwa pojedyncze)[12]. Na przełomie 1944 i 1945 roku dokonano kolejnej modyfikacji uzbrojenia przeciwlotniczego: w miejsce trzech podwójnych działek kal. 20 mm zamontowano trzy pojedyncze działka Bofors kal. 40 mm L/56 Mark I/III[3][12]. Okręt został zwrócony Brytyjczykom 22 kwietnia 1945 roku[11].
Royal Navy
edytujW 2. połowie lat 40. fregatę poddano konwersji na okręt dowodzenia, demontując uzbrojenie artyleryjskie i miotacz Hedgehog (zainstalowano natomiast trzy nowe działka Bofors kal. 40 mm Mark 7 L/60 i cztery pojedyncze działka Oerlikon kal. 20 mm Mark 7 L/70, pozostawiając też zapas 54 bomb głębinowych) oraz powiększając nadbudówkę w celu uzyskania dodatkowej przestrzeni dla żołnierzy[12][13]. Następnie okręt trafił do rezerwy w Harwich, po czym ponownie przywrócono go do służby 3 kwietnia 1951 roku[11]. Okręt pełnił służbę w siłach desantowych w latach 1952-1965, uczestnicząc m.in. w inwazji na Egipt w listopadzie 1956 roku[11]. W okresie powojennym okręt nosił numer taktyczny F369[12][14].
Jednostka została wycofana ze służby 7 lipca 1965 roku i następnie sprzedana w celu złomowania 14 maja 1966 roku firmie Hughes Bolckow w Blyth[10][11].
Uwagi
edytuj- ↑ HMS – His/Her Majesty’s Ship – Okręt Jego/Jej Królewskiej Mości.
- ↑ Borowiak 2013 ↓, s. 341 podaje, że załoga liczyła między 114 a 141 osób.
- ↑ HMCS – His/Her Majesty’s Canadian Ship – Kanadyjski Okręt Jego/Jej Królewskiej Mości.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Borowiak 2013 ↓, s. 340.
- ↑ a b Jackson 2001 ↓, s. 276.
- ↑ a b Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 59.
- ↑ a b Lenton 1974 ↓, s. 44.
- ↑ a b c d Blackman 1953 ↓, s. 71.
- ↑ a b c d e f g h i Gogin 2018C ↓.
- ↑ a b c d e f g Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 58.
- ↑ Borowiak 2013 ↓, s. 341.
- ↑ a b Kindell 2011 ↓.
- ↑ a b Colledge i Warlow 2006 ↓, s. 223.
- ↑ a b c d e Friedman 2012 ↓, s. 565.
- ↑ a b c d Gogin 2018B ↓.
- ↑ Friedman 2012 ↓, s. 227-228.
- ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 492.
Bibliografia
edytuj- Raymond Blackman (red.): Jane’s Fighting Ships 1953-1954. London: Sampson Low, Marston & Co., 1953. (ang.).
- Mariusz Borowiak: Zabójcy U-Bootów. Bitwa o Atlantyk 1939-1945. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2013. ISBN 978-83-7020-471-6.
- J.J. Colledge, Ben Warlow: Ships of the Royal Navy: The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-281-8. (ang.).
- Norman Friedman: British Destroyers and Frigates: The Second World War and After. Barnsley: Seaforth Publishing, 2012. ISBN 978-184832-015-4. (ang.).
- Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Ivan Gogin: early River frigates (1943, 1943-1944/1944). Navypedia. [dostęp 2018-07-16]. (ang.).
- Ivan Gogin: "RIVER" (British- and early Canadian-built) frigates (1942 - 1944). Navypedia. [dostęp 2018-07-16]. (ang.).
- Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
- Don Kindell: Convoy Escort Movements of Royal and Dominion Navy Vessels - RIVER-CLASS FRIGATES, Part 2 of 6, Royal Navy (ii). Naval History Homepage, 2011. [dostęp 2018-07-16]. (ang.).
- H.T. Lenton: British Escort Ships. New York: Arco Publishing Company, Inc., 1974. ISBN 0-668-03507-2. (ang.).