Hałbów (alt. Chałbów[3]) – dawna wieś w Polsce, w gminie Nowy Żmigród, w powiecie jasielskim, w województwie podkarpackim. Stanowi wschodnie zabudowania wsi Desznica[4].

Hałbów
dawna wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

jasielski

Gmina

Nowy Żmigród

Część miejscowości

Desznica

Liczba ludności (1921)

230[1]

Strefa numeracyjna

13

SIMC

nie nadano[2]

Położenie na mapie gminy Nowy Żmigród
Mapa konturowa gminy Nowy Żmigród, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Hałbów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Hałbów”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Hałbów”
Położenie na mapie powiatu jasielskiego
Mapa konturowa powiatu jasielskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Hałbów”
Ziemia49°33′20,139″N 21°29′46,232″E/49,555594 21,496176

Historia

edytuj

Hałbów to dawna wieś. Do 1934 stanowił odrębną gminę jednostkową w powiecie jasielskim, a od sierpnia 1934 gromadę w nowo utworzoej zbiorowej gminie Żmigród Nowy w powiecie jasielskim w województwie krakowskim[5][6].

W lipcu 1942 r. hitlerowscy zamordowali tam ok. 1260 Polaków głównie żydowskiego pochodzenia z Nowego Żmigrodu i przywiezionych z Łodzi. O tym tragicznym wydarzeniu informuje tablica na pomniku w miejscu zbrodni. Część Żydów z Nowego Żmigrodu wymordowano na miejscu, około 500 wywieziono do obozu pracy w Płaszowie, część rozstrzelano w lesie pod Hałbowem na miejscowym kirkucie, a pozostałych deportowano do obozu zagłady w Bełżcu. Trzy dni później na polanie w Przeczycy Niemcy rozstrzelali większość Żydów z getta w Jodłowej[7]. Po epizodzie tym pozostał cmentarz z mogiłami ofiar niemieckiego terroru, w lesie przy drodze do Krempnej, opodal przystanku PKS Hałbów (między Kątami a Krempną), na południe od Nowego Żmigrodu w pobliżu przełęczy.

Po wojnie Hałbów przez pewien czas pozostawał jedną z 17 gromad gminy Żmigród Nowy[8], a w 1954 wszedł w skład gromady Kąty[3]. Obecnie zupełnie zintegrowany z Desznicą.

Przypisy

edytuj
  1. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 12 : Województwo Krakowskie, Śląsk Cieszyński
  2. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 40693
  3. a b Uchwała Nr 22/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu jasielskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
  4. Halbów na mapie austraickiej z XVIII w.
  5. Dz.U. 1934 nr 69 poz. 641
  6. Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 139
  7. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i Męczeństwa, Warszawa 1968,
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

Bibliografia

edytuj
  • Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i Męczeństwa, Warszawa, 1968.