Harpagus
Harpagus – rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae) w rodzinie jastrzębiowatych (Accipitridae).
| Harpagus[1] | |||
| Vigors, 1824[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – cykadojad rdzawopierśny (H. bidentatus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Harpagus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Falco bidentatus Latham, 1790 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania edytuj
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce (Meksyk, Belize, Gwatemala, Honduras, Nikaragua, Kostaryka, Panama, Kolumbia, Wenezuela, Trynidad i Tobago, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Brazylia, Ekwador, Peru, Boliwia, Paragwaj i Argentyna)[6].
Morfologia edytuj
Długość ciała 60–104 cm, rozpiętość skrzydeł 159–234 cm; masa ciała 1600–7200 g; samice są większe i cięższe od samców[6].
Systematyka edytuj
Etymologia edytuj
- Harpagus: łac. harpago „drapieżna osoba, harpia”, od gr. ἁρπαζω harpazō „chwytać lub nosić z przemocą” (por. Harpagus (VI wiek p.n.e.), perski generał, który został zmuszony do zjedzenia mięsa z własnego syna)[7].
- Bidens: łac. bidens, bidentis „mieć dwa zęby, dwuzębny”, od bi- „dwu-, podwójny”, od bis „dwukrotny”; dens, dentis „ząb”[8]. Gatunek typowy: Falco bidentatus Latham, 1790; młodszy homonim Bidens Fischer, 1814 (Mammalia).
- Diodon: epitet gatunkowy Falco diodon Temminck, 1823; gr. δι- di- „podwójny”, od δις dis „dwukrotny”, od δυο duo „dwa”; οδων odōn, οδοντος odontos „ząb”[9]. Gatunek typowy: Diodon brasiliensis Lesson, 1830 (= Falco diodon Temminck, 1823).
- Diplodon: gr. διπλος diplos „podwójny”; οδων odōn, οδοντος odontos „ząb”[10]. Gatunek typowy: Falco bidentatus Latham, 1790.
Podział systematyczny edytuj
Do rodzaju należą następujące gatunki[11]:
- Harpagus bidentatus Latham, 1790 – cykadojad rdzawopierśny
- Harpagus diodon (Temminck, 1823) – cykadojad białopierśny
Przypisy edytuj
- ↑ Harpagus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ N.A. Vigors. Sketches in Ornithology; or, Observations on the leading Affinities of some of the more extensive groups of Birds. „The Zoological Journal”. 1, s. 338, 1824. (ang.).
- ↑ J.B. von Spix: Avium species novae, quas in itinere per Brasiliam annis MDCCCXVII-MDCCCXX. T. 1. Monachii: Typis Franc. Seraph. Hübschmanni, 1824, s. 14. (łac.).
- ↑ R.-P. Lesson: Traité d’ornithologie, ou, Tableau méthodique des ordres, sous-ordres, familles, tribus, genres, sous-genres et races d’oiseaux: ouvrage entièrement neuf, formant le catalogue le plus complet des espèces réunies dans les collections publiques de la France. Bruxelles: Chez F.G. Levrault, 1831, s. 95. (fr.).
- ↑ Ch.L. Nitzsch: System der Pterylographie. Nach seinen handschriftlich aufbewahrten Untersuchungen verfasst. Halle: E. Anton, 1840, s. 93. (niem.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.accipi1.01. [dostęp 2020-06-01]. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Harpagus [dostęp 2022-02-02].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Bidens [dostęp 2022-02-02].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Diodon [dostęp 2022-02-02].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Diplodon [dostęp 2022-02-02].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2021-10-27). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-02-02].
Bibliografia edytuj
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).