Hełmówka grzybówkowa

Hełmówka grzybówkowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	podziemniczkowate
Rodzaj	hełmówka
Gatunek	hełmówka grzybówkowa
	Nazwa systematyczna
	Galerina pumila (Pers.) Lange; Persoonia 2(1): 41 (1961)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hełmówka grzybówkowa (Galerina pumila (Pers.) Singer) – gatunek grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Galerina, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 roku Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus pumilus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1961 roku Rolf Singer^[1].

Synonimy^[2]:

Agaricus mycenopsis Fr. 1818
Agaricus pumilus Pers. 1801
Derminus pumilus (Pers.) J. Schröt. 1889
Galera mycenopsis (Fr.) Quél. 1872
Galera pumila (Pers.) J. Favre 1955
Galera pumila f. oreina J. Favre 1955
Galerina moelleri var. oreina (J. Favre) A.H. Sm. & Singe 1964
Galerina mycenopsis (Fr.) Kühner 1935
Galerina pumila var. subalpina A.H. Sm. 1964
Pholiota pumila (Pers.) Gillet 1876
Pholiota pumila var. subferruginea F.H. Møller & J.E. Lange 1938

Nazwę polską nadał Stanisław Domański w 1955 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 0,8–2 cm, u młodych owocników stożkowy, potem rozszerzający się, w końcu łukowaty z garbkiem. Jest prążkowany do połowy promienia, o barwie od żółtobrązowej do rdzawobrązowej, przy brzegu jaśniejszy. Na brzegu młodych owocników czasami widoczne są białe pozostałości osłony^[4].

Blaszki

Rzadkie lub średniogęte, początkowo bladożółte, potem rdzawe lub żółtobrązowe^[4].

Trzon

Wysokość 2–8 cm, grubość 1–3 mm, walcowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia żółtobrązowa i nieco szorstka od pozostałości osłony, zwłaszcza w górnej części. Brak pierścienia^[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników blado-ochrowo-beżowy. Podstawki 4-sterygmowe. Cheilocystydy prawie cylindryczne, wąskie i długie, często pogięte, o końcach w różnym stopniu nabrzmiałych. Zarodniki elipsoidalne do migdałowatych, prawie idealnie gładkie, o rozmiarach 10–13,5 × 5–7 μm^[4].

Występowanie i siedlisko

Hełmówka grzybówkowa w Europie jest szeroko rozprzestrzeniona. Podano także jej stanowiska w dwóch rejonach Kanady^[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano liczne stanowiska^[3].

Saprotrof. Siedlisko: lasy iglaste, liściaste i mieszane. Rośnie na ziemi wśród mchów i porostów^[3], często także na wrzosowiskach i porośniętych mchami kwaśnych łąkach, zwłaszcza wśród mchów Hylocomium, Dicranum, Ptilidium, Polytrichumi Racomitrium^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-03-12] .
↑ Species Fungorum. [dostęp 2019-03-14]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
↑ ^a ^b ^c ^d ^e First Nature. Galerina pumila (Pers.) Singer - Dwarf Bell. [dostęp 2019-03-12]. (ang.).
↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-01-12] .

[if-1] Index Fungorum [online] [dostęp 2019-03-12] .

[2] Species Fungorum. [dostęp 2019-03-14]. (ang.).

[checklist-3] Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1

[first-4] First Nature. Galerina pumila (Pers.) Singer - Dwarf Bell. [dostęp 2019-03-12]. (ang.).

[discover-5] Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-01-12] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]