Henryk z Uppsali
Henryk z Uppsali (ur. w Anglii, zm. 19 lub 20 stycznia ok. 1160 na jez. Köyliönjärvi w Finlandii) – biskup, męczennik i święty Kościoła katolickiego nazywany apostołem Finlandii.
| apostoł Finlandii biskup męczennik | |
 Bp Henryk udziela chrztu. | |
| Miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty | |
| Patron | |
| Data konsekracji |
1153 |
|---|---|
| Konsekrator |
Życiorys
edytujJedynym źródłem wiedzy o tej historycznej postaci są późne i dość skąpe prace hagiograficzne. Na podstawie tych przekazów przypuszcza się, że Henryk z Uppsali pochodził z Anglii, a w Szwecji znalazł się w 1153 roku w świcie legata papieskiego późniejszego papieża Hadriana IV. Już jako biskup Uppsali miał towarzyszyć królowi Erykowi IX (późniejszemu św. Erykowi) w wyprawie mającej na celu chrystianizację Finlandii[1]. Henryk podjął działania w celu zorganizowania lokalnego Kościoła i pozostał na miejscu po powrocie Eryka Jedvardssona do Szwecji wypełniając dalej misję ewangelizacyjną.
Zemsta chłopa o imieniu Lalli obłożonego przez Henryka kanoniczną karą za zabójstwo położyła kres jego działalności. Zamordowany został na zamarzniętym jeziorze Köyliönjärvi 19 stycznia około 1160 roku.
Uznany za męczennika, pochowany został w Nousiainen, które stało się miejscem pielgrzymkowym. Pierwszej translacji pod koniec XIII wieku dokonano do katedry w Turku, a w czasie trwania III wojny północnej relikwie wywieźli Rosjanie (1720 r.).
Kult
edytujHenryk był otoczony kultem w całej Skandynawii, a od XVII wieku pojawił się także w polskich kalendarzach liturgicznych. Jest patronem Finlandii.
W ikonografii artyści przedstawiają Henryka jako biskupa w mitrze i z pastorałem, a wizerunkowi świętego czasami towarzyszy postać zabójcy[2].
Wspomnienie liturgiczne przypada na 19. i 20. stycznia[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Współcześni historycy skandynawscy kwestionują udział króla w tej wyprawie, która gdzie indziej określana jest mianem „wyprawy krzyżowej” (za Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 2: D-G. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 190. ISBN 83-7097-374-4.).
- ↑ Święty Henryk, biskup i męczennik. 12.01.2010. [dostęp 2010-07-08].
- ↑ Fabio Arduino: Sant' Enrico di Uppsala. [dostęp 2010-07-08]. (wł.).
Bibliografia
edytuj- Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 29. ISBN 83-7097-464-3.