Hubert z Liège

biskup Maastricht i Leodium (ob. Liege), święty Kościoła katolickiego, patron myśliwych

Święty Hubert, Hubertus (ur. 655, zm. 30 maja 727) – biskup Liège (ok. 701–727) w Belgii (przeniósł jej stolicę z Maastricht), święty Kościoła katolickiego, apostoł Ardenów.

Święty
Hubert z Liège
Hubertus
biskup
Apostoł Ardenów
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

655
Gaskonia

Data śmierci

30 maja 727

Czczony przez

Kościół katolicki

Wspomnienie

3 listopada

Atrybuty

jeleń byk z jarzącym się krzyżem pomiędzy tykami wieńca

Patron

myśliwych, leśników, jeźdźców, matematyków, sportowców

Żywot świętego edytuj

Hubert urodził się w 655 roku w Gaskonii, był potomkiem królewskiego rodu Merowingów. Zamiłowanie do polowania odziedziczył po swoim ojcu. Towarzyszył mu często na łowach. Ponoć w wieku 14 lat uratował mu życie podczas polowania na niedźwiedzia w Pirenejach.

Pełnoletni Hubert udał się na dwór króla Frankonii, gdzie poślubił córkę Pepina z Heristal. Miał z nią syna Floriberta, późniejszego następcę na biskupstwie Liège.

Młody Hubert najwięcej czasu spędzał w lasach, gdzie nieustannie polował; łowiectwo było jego pasją. Niektóre źródła wskazują, że prowadził swobodne, wręcz hulaszcze życie. Tak było do roku 695, kiedy polując w Ardenach, nie bacząc na nic, w sam Wielki Piątek napotkał białego jelenia z promieniejącym krzyżem w wieńcu. Miał wtedy usłyszeć głos Stwórcy ostrzegający go przed jego niepohamowaną pasją i nakazujący mu udanie się do Lamberta biskupa Maastricht i Tongeren. Przejęty objawieniem, tak też uczynił. Udał się na służbę bożą do biskupa Lamberta. Rozpoczął studia teologiczne i działalność misjonarską w Ardenach i Brabancji. Po śmierci biskupa Lamberta (zm. ok. 700), z rąk papieża Sergiusza otrzymał sakrę biskupią[1].

Jako biskup, nieustannie przemierzał pogańskie jeszcze wioski i miasta. Odniósł wiele sukcesów w zjednywaniu ludzi dla wiary w Chrystusa. Około roku 717 przeniósł stolicę biskupstwa do Leodium (Liège). Przed śmiercią miał wygłosić wzruszającą mowę, w której – schorowany już i słaby – prosił swoje owieczki, aby żyjąc po chrześcijańsku, pozwoliły swojemu pasterzowi zasnąć w pokoju. Zmarł 30 maja 727 roku, w swojej rezydencji w Tervuren (Teruneren). Został pochowany w kościele św. Piotra w Liège. Za doczesne zasługi w krzewieniu chrześcijaństwa wkrótce został ogłoszony świętym[2].

Legenda edytuj

Według legendy z XI wieku Hubert nawrócił się na chrześcijaństwo zobaczywszy jelenia z krzyżem jaśniejącym pośród poroża.

Kult edytuj

3 listopada 743 roku przeniesiono ciało Huberta (już świętego) do głównego ołtarza. Okazało się wtedy, że mimo upływu czasu nie zostało dotknięte rozkładem, a z grobu rozchodziła się ponoć przyjemna woń. W roku 825 doczesne szczątki św. Huberta przeniesione zostały do Andange i złożone w głównym ołtarzu kościoła. Miejscowość ta od tego momentu nosi nazwę Saint-Hubert (Prowincja Luksemburg), a kościół otrzymał miano bazyliki św. Huberta.

Również w Kanadzie istniało miasto Saint-Hubert (do 1 stycznia 2002), obecnie jest to jedna z trzech dzielnic miasta Longueuil w Quebecu.

W 1444 roku, książę Gerhard V ustanowił ku czci św. Huberta Order Rycerski Świętego Huberta. Odnowiony w 1708 i nadawany jako odznaczenie domowe przez władców Królestwa Bawarii; od 1808 tylko dla książąt i wysoko urodzonej szlachty[3].

Patronat edytuj

Dzień przeniesienia relikwii Św. Huberta – 3 listopada – stał się świętem myśliwych, leśników, strzelców, sportowców, kuśnierzy, matematyków i jeźdźców, zwanym Hubertusem. Święto to dawniej czczono uroczystymi łowami, poprzedzanymi mszą w intencji myśliwych. Współcześnie urządza się w tym dniu gonitwę.

W tradycji ludowej św. Hubert czczony jest także jako patron lunatyków i chorych na epilepsję. Przypisuje mu się też szczególne orędownictwo w wypadkach wścieklizny psów. Kult św. Huberta szybko rozprzestrzenił się w sąsiednich krajach, by niebawem objąć całą Europę z Hiszpanią i Anglią. W XI wieku wchłonął w siebie legendę o Św. Eustachym, drugim patronie myśliwych[4].

Ikonografia edytuj

Ikonografia przedstawia św. Huberta najczęściej w czasie polowania, gdy objawił mu się jeleń z krzyżem między tykami. W Polsce klasyką w tym zakresie są prace Jerzego Kossaka, który w 1937 roku na Światowej Wystawie Łowieckiej w Berlinie otrzymał złoty medal za obraz przedstawiający widzenie św. Huberta. Imię św. Huberta nosi wiele kół i towarzystw łowieckich. Znak wieńca z krzyżem jest też oficjalną (od 1946 roku), odznaką Polskiego Związku Łowieckiego (od roku 1953 ze względów politycznych nieużywany).

Atrybuty

Atrybutem św. Huberta jest jeleń byk (często albinos) z jarzącym się krzyżem pomiędzy tykami wieńca. Według legendy Hubert ujrzał takiego jelenia podczas polowania w lesie. Po tym zdarzeniu zaniechał łowiectwa i oddał się służbie Bogu. Dziś atrybut św. Huberta jest symbolem Polskiego Związku Łowieckiego.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Niektóre źródła podają datę śmierci bp. Lamberta ok. 705, ale wówczas Hubert z Liège, nie mógłby otrzymać sakry biskupiej z rąk papieża Sergiusza, który zmarł w 701 roku.
  2. Św. Hubert - Patron myśliwych - Życiorys i ciekawostki, Zyciorysy.info [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  3. Huberta Świętego, Rycerski i Domowy Order, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-11-09].
  4. Konsensus św. Patronów Myśliwych i Leśników na stronie Lasów Państwowych, Nadleśnictwo Krynki.

Bibliografia edytuj

  • Patron myśliwych i leśników Św. HUBERT – opracowano na podstawie źródeł encyklopedycznych, wielu artykułów prasowych, szczególnie artykułu Marka P. Krzemienia – „Łowiec Polski” 11/1998 (Autor: Kazimierz Suchy)

Linki zewnętrzne edytuj