Toppserien
Toppserien – najwyższa w hierarchii klasa kobiecych ligowych rozgrywek piłkarskich w Norwegii, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1984 roku i zarządzana przez Norges Fotballforbund (NFF). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 10 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Norwegii, zaś najsłabsza drużyna jest relegowana do 1. divisjon (II ligi norweskiej), a z przedostatniego miejsca walczy w barażach z wicemistrzem 1.dywizji o uniknięcie spadku do niższej klasy rozgrywkowej. Tak jak Norwegia w rankingu UEFA zajmuje pozycję od 7 do 16 najlepszych kobiecych związków, to mistrz oraz drużyna z drugiego miejsca grają w Lidze Mistrzyń UEFA.
 2024
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek |
Norges Fotballforbund (NFF) |
| Data założenia | |
| Założyciel |
Norges Fotballforbund |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn |
10 |
| Zwycięzca |
Mistrz Norwegii |
| Niższy poziom ligowy | |
| Puchary | |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca |
SK Sprint-Jeløy (1984) |
| Obecny zwycięzca |
Vålerenga Fotball Damer (2023) |
| Najwięcej zwycięstw | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPierwsze oficjalne rozgrywki piłki nożnej kobiet na poziomie regionalnym odbyły się w sezonie 1977, w którym drużyny walczyły w lokalnych ligach na południu kraju, nie organizowano meczu finałowego. W 1979 ligi te pełniły funkcję kwalifikacji do ligi regionalnej z Południa ("Sør"). Regionalne ligi kobiet rozgrywano do 1984 roku, a w 1983 nawet odbyła się dogrywka o mistrzostwo pomiędzy zwycięzcami środkowej i wschodniej Norwegii (Trondheims-ørn pokonało Setskog 2:1), ale mistrzostwa te zostały uznane przez władze Norweskiego Związku Piłki Nożnej za nieoficjalne. W 1984 roku powstała 1. divisjon, która została podzielona na trzy regiony: Grupa Wschodnia Norwegia (Östlandet), Grupa Zachodnia Norwegia (Vestlandet) i Grupa Środkowa Norwegia (Trøndelag). Żadna drużyna z północnej Norwegii (Nord-Norge) nie zgłosiła się jednak do rozgrywek. Zwycięzcy trzech grup spotkali się ze sobą w turnieju finałowym. W 1986 roku dodano grupę dla Północnej Norwegii. Pojedyncza ogólnokrajowa pierwsza liga została wprowadzona w 1987 roku, w której brały udział drużyny z całego kraju. W 1996 została utworzona Eliteserien, a 1. divisjon została zdegradowana do drugiego poziomu. Od sezonu 2000 mistrzem zostawał zwycięzca przemianowanej Toppserien[1].
System rozgrywek
edytujRozgrywki składają się z kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Drużyny spotykają się ze sobą trzykrotnie, dwa mecze - jeden w roli gospodarza, drugi jako goście, w trzecim meczu gospodarz jest losowany zgodnie z systemem zapewniającym wyrównanie liczby meczów u siebie/na wyjeździe. Od sezonu 2020 w lidze uczestniczą 10 zespołów. Zwycięzca po 27 kolejkach zostaje tegorocznym mistrzem ligi i Norwegii. Przedostatnia drużyna gra w barażach (u siebie/na wyjeździe) o utrzymanie z wicemistrzem drugiej ligi, a drużyna z ostatniego dziesiątego miejsca spada bezpośrednio do 1. divisjon.
Skład ligi w sezonie 2024
edytuj| Klub | Miasto |
|---|---|
| Arna-Bjørnar | Bergen |
| Brann | Bergen |
| Kolbotn | Nordre Follo |
| LSK Kvinner | Lillestrøm |
| Lyn | Oslo |
| Rosenborg | Trondheim |
| Røa | Oslo |
| Stabæk | Bærum |
| Vålerenga | Oslo |
| Åsane | Bergen |
Mistrzowie i pozostali medaliści
edytuj
Statystyka
edytujKlasyfikacja według klubów
edytujW dotychczasowej historii Mistrzostw Norwegii na podium oficjalnie stawało w sumie 16 drużyn. Liderem klasyfikacji są Rosenborg i LSK Kvinner, którzy zdobyły po 7 tytułów mistrzowskich.
Stan na 31.12.2023.
10 i więcej mistrzostw Norwegii| Lp. | Klub | Miejsca na podium | Zwycięskie sezony | ||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
| |||
| 1. | Rosenborg | 7 | 9 | 4 | 1994, 1995, 1996, 1997, 2000, 2001, 2003 |
| 2. | LSK Kvinner | 7 | 5 | 2 | 2012, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 |
| 3. | Asker | 6 | 6 | 6 | 1988, 1989, 1991, 1992, 1998, 1999 |
| 4. | Røa | 5 | 1 | 2 | 2004, 2007, 2008, 2009, 2011 |
| 5. | Sprint/Jeløy | 4 | 3 | 2 | 1984, 1986, 1990, 1993 |
| 6. | Kolbotn | 3 | 3 | 4 | 2002, 2005, 2006 |
| 7. | Stabæk | 2 | 4 | 2 | 2010, 2013 |
| 8. | Vålerenga | 2 | 2 | 0 | 2020, 2023 |
| 9. | Brann | 2 | 1 | 2 | 2021, 2022 |
| 10. | Klepp | 1 | 2 | 6 | 1987 |
| 11. | Nymark | 1 | 0 | 1 | 1985 |
| 12. | Avaldsnes | 0 | 3 | 1 | |
| 13. | Troll | 0 | 1 | 0 | |
| 14. | Arna-Bjørnar | 0 | 0 | 5 | |
| 15. | Fløya | 0 | 0 | 2 | |
| 16. | Grand Bodø | 0 | 0 | 1 | |
Klasyfikacja według miast
edytujSiedziby klubów: Stan na 31.12.2023.
| Miasto | Liczba tytułów | Drużyny |
|---|---|---|
| Oslo | Røa (5), Vålerenga (2) | |
| Lillestrøm | LSK Kvinner (7) | |
| Trondheim | Rosenborg (7) | |
| Asker | 6 | Asker (6) |
| Moss | 4 | Sprint/Jeløy (4) |
| Bergen | Brann (2), Nymark (1) | |
| Sofiemyr | Kolbotn (3) | |
| Bærum | 2 | Stabæk (2) |
| Kleppe | 1 | Klepp (1) |
Nagrody
edytujUczestnicy
edytujSą 75 zespołów, które wzięli udział w 41 ligowych sezonach Mistrzostw Norwegii, które były prowadzone od 1984 aż do sezonu 2024 łącznie. Jedynie LSK i Rosenborg były zawsze obecni w każdej edycji.
Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2023/24.
- 41 razy: LSK Kvinner (Setskog-Høland, Team Strømmen), Rosenborg (Trondheims-Ørn)
- 37 razy: Klepp
- 34 razy: Brann (Sandviken)
- 29 razy: Kolbotn
- 28 razy: Arna-Bjørnar (Ådnamarka)
- 24 razy: Asker
- 22 razy: Røa
- 15 razy: Stabæk
- 13 razy: Fløya, Sprint/Jeløy, Vålerenga
- 12 razy: Grand Bodø
- 11 razy: Avaldsnes, Bøler
- 10 razy: Amazon Grimstad (Jerv, Amazon)
- 8 razy: Jardar
- 7 razy: IL i BUL, Kattem, Lyn, Medkila
- 5 razy: Athene Moss, Haugar, Skedsmo
- 4 razy: Byåsen, Donn, Heimdal, Larvik (Halsen, Nanset), Liungen, Troll, Vard, Verdal
- 3 razy: Alvdal, Åsane, Fart, Moelven, Nymark, Sunndal, Viking
- 2 razy: Fyllingen, Kaupanger, Kvik, Linderud-Grei, Namsos, Nessegutten, Nybergsund, Skjold, Skudenes, Sund, Surnadal, Tolga
- 1 raz: Alta, Bossekop, Folldal, Fonna, Fortuna Ålesund (Guard), Frei, Gjelleråsen, Hakadal, Heimhug, Høland, Karnes, Mathopen, Molde, Radar, Samnanger, Sandnessjøen, Skarp, Skidar, Spjelkavik, TIL 2020, Trondenes, Ulfstind, Urædd (Bamble), Vindbjart.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Oficjalna nazwa kobiecych rozgrywek na najwyższym poziomie NFF brzmiała „Toppserien” już w 1996 r., ale minęło kilka lat, zanim wszystkie gazety i media przyjęły tę nazwę. Dlatego też w okresie przejściowym rozgrywki przez wielu błędnie nazywane były „Eliteserien for kvinner”.
Bibliografia
edytuj- Oficjalna strona ligi (norw.)
- Oficjalna strona NFF (norw.)
- Kvinne Toppserien, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2024-04-27].
- Toppserien w bazie FootballDatabase.eu (ang. • fr. • hiszp.)
- Toppserien w bazie PlayMakerStats (ang. • fr. • hiszp. • niem. • port. • wł.)
- Toppserien w bazie WorldFootball.net (ang.)
- Toppserien, [w:] baza Soccerdonna (rozgrywki) [dostęp 2024-04-27].
- Rozgrywki na stronie RSSSF (ang.)