Ilmor (od Illien Morgan) – brytyjska firma inżynierii wyścigowej, założona w listopadzie 1983 roku przez Mario Illiena i Paula Morgana. Firma ma fabrykę w Brixworth, a biuro obsługi w Plymouth (Michigan), i dostarczała silniki do takich serii wyścigowych jak IndyCar czy Formuła 1.

Mario Illien, współzałożyciel Ilmora

Początkowo firma rozwijała silniki dla serii IndyCar. W 1993 roku zawiązała partnerstwo z Mercedesem na dostarczanie silników dla zespołów Formuły 1 – wpierw Saubera, następnie McLarena. Po śmierci Morgana w wypadku lotniczym w 2001 roku, Mercedes przejął całą firmę. W ten sposób powstała firma Mercedes-Ilmor, przemianowana następnie na Mercedes-Benz High Performance Engines Ltd.

W 2005 roku Mario Illien wraz z Rogerem Penske zawarli ugodę, w myśl której zakupili część firmy, nazwaną Special Projects. Ilmor wybudował motocykl Ilmor X3, którego użył na krótko w serii MotoGP, a następnie wycofał się z powodu problemów finansowych.

IndyCar

edytuj

Zarówno Illien, jak i Morgan pracowali w firmie Cosworth nad turbodoładowanym silnikiem DFX, który był używany w serii IndyCar. Różnili się jednak z Cosworthem, jeśli chodzi o poglądy na to, w jakim kierunku rozwijać silnik. Opuścili oni zatem firmę, by realizować własne pomysły. Cosworth twierdził później, że pierwszy silnik Ilmor tylko trochę różnił się od planowanych modyfikacji modelu DFX.

Ilmor, założony w 1983 roku jako niezależny producent silników, za pieniądze właściciela zespołu i producenta samochodów wyścigowych Rogera Penske, zaczął budować silniki dla serii IndyCar. Ilmor-Chevrolet 265A zadebiutował w Indianapolis 500 w 1986 roku, a używał go kierowca Team Penske, Al Unser. W 1987 roku z silników Ilmora korzystali już wszyscy kierowcy Penske (Unser, Rick Mears i Danny Sullivan), a także zespoły Patrick Racing i Newman/Haas Racing. Kierowca Newman/Haas, Mario Andretti, odniósł w 1987 roku pierwsze zwycięstwo dla Ilmora w IndyCar – w Grand Prix Long Beach. Zdobył także pole position do Indianapolis 500 1987. Rok później silnik został przmeianowany na Chevy Indy V-8, a Mears wygrał nim Indianapolis 500. W latach 1987–1991 silnik wygrał 64 z 78 wyścigów.

W 1994 roku używano silnika 265C, oznaczonego jako Ilmor Indy V8. Dzięki nietypowej konstrukcji produkowanego przez Ilmora silnika Mercedes-Benz 500I, powodującej zwiększenie jego wydajności, Al Unser Jr. wygrał Indianapolis 500 1994. W 1995 roku silniki były również bardzo konkurencyjne, ale po rozłamie IRL–CART Mercedes wycofał się z wyścigów w Stanach Zjednoczonych.

Następnie Ilmor pracował nad silnikami IRL dla Oldsmobile'a i Hondy.

Formuła 1

edytuj
 
Silnik Mercedes-Benz FO110J 3.0 V10 konstrukcji Ilmora z 2000 roku, używany w McLarenie MP4-15

W Formule 1 Ilmor zadebiutował w 1991 roku, dostarczając silniki V10 zespołowi Leyton House. W sezonie 1992 Leyton House został przemianowany na March. Ilmor w tymże roku dostarczał silniki również Tyrrellowi. Zespoły stosujące silniki Ilmora zdobyły w roku 1992 łącznie 11 punktów (Andrea de Cesaris 8, Karl Wendlinger 3).

Gdy Ilmor uzyskał odpowiednią reputację w Formule 1, podpisał umowę z zespołem Sauber, a także z Mercedesem. Mercedes chciał wkroczyć do Formuły 1 jako dostawca silników, i wykupił od Chevroleta 25% udziałów w Ilmorze, umieścił także na pokrywie silnika bolidów Sauber C12 napis "Concept by Mercedes-Benz". Gdy Sauber spisał się nadspodziewanie dobrze (12 punktów w pierwszym sezonie), Mercedes wszedł do Formuły 1 w sezonie 1994 jako dostawca silników dla zespołu Sauber, zmieniając napis na pokrywie na "Powered by Mercedes-Benz".

W sezonie 1994 Ilmor dostarczał stare silniki debiutującemu zespołowi Pacific. Był to jednak najgorszy zespół tamtego sezonu, i kierowcy często nie kwalifikowali się do wyścigów.

Sezon 1994 był ostatnim, w którym pojawiła się nazwa Ilmor. Jednakże Ilmor nadał produkował silniki dla Mercedesa. W 1994 roku Sauber ponownie zdobył 12 punktów, a później stosował silniki Forda. Mercedes natomiast rozpoczął długoletnią współpracę z McLarenem. McLaren-Mercedes wygrał mistrzostwa kierowców w latach 19981999, a konstruktorów w roku 1998.

W 2001 roku Paul Morgan zginął w wypadku awionetki. W 2002 roku DaimlerChrysler zwiększył swoje udziały w firmie do 55%, i przemianował ją na Mercedes-Ilmor. W 2005 roku Daimler wykupił całą firmę, zmieniając nazwę na Mercedes-Benz High Performance Engines Ltd.

MotoGP

edytuj
 
Ilmor X3

W 2006 roku Ilmor ogłosił, że tworzy zespół w serii MotoGP i zadebiutuje w dwóch ostatnich wyścigach sezonu 2006. Kierowcą na 2006 rok miał być Garry McCoy, a na 2007 – Jeremy McWilliams i Andrew Pitt. 15 marca 2007 roku, po jednym wyścigu, zespół ogłosił, iż przerywa starty w Moto GP w związku z problemami finansowymi. 30 kwietnia ogłoszono, że firma Ilmor będzie koncentrować się na rozwoju silników, redukując zbędny personel, jakkolwiek nadal obowiązywać będą kontrakty z McWilliamsem i Pittem.

Siostrzane spółki

edytuj

Ilmor Engineering

edytuj

W 1990 roku utworzono siostrzaną spółkę, Ilmor Engineering, Inc. Jej głównym celem było wsparcie inżynieryjne dla rosnącej liczby klientów korzystających z silnika konstrukcji Ilmora w IndyCar, oznaczonego jako Chevrolet 265A. W 1998 roku zmieniono siedzibę firmy z Redford na Plymouth.

Obecnie firma wytwarza silniki dla samochodów wyścigowych, łodzi wyścigowych, samochodów drogowych i motocykli.

Ilmor High Performance Marine

edytuj

Ilmor High Performance Marine, LLC. to firma, która dostarcza silniki dla łodzi wyścigowych w serii SuperCat Offshore Racing Series, organizowanej przez American Power Boat Association (APBA). Została założona w 2002 roku.

Wyniki w Formule 1

edytuj
Sezon Zespół Samochód Silnik Opony Kierowcy Wyniki w poszczególnych eliminacjach Pkt. Msc.
1991 Leyton House Leyton House CG911 Ilmor 2175A 3.5 V10 G USA BRA SMR MCO CND MEX FRA GBR DEU HUN BEL ITA POR ESP JPN AUS 1 12
  Maurício Gugelmin NU NU 12 NU NU NU 7 NU NU 11 NU 15 7 7 8 14
  Ivan Capelli NU NU NU NU NU NU NU NU NU 6 NU 8 17 NU
  Karl Wendlinger NU 20
1992 Tyrrell Tyrrell 020B Ilmor 2175A 3.5 V10 G ZAF MEX BRA ESP SMR MCO CND FRA GBR DEU HUN BEL ITA POR JPN AUS 8 6
  Olivier Grouillard NU NU NU NU 8 NU 12 11 11 NU NU NU NU NU NU NU
  Andrea de Cesaris NU 5 NU NU 14 NU 5 NU NU NU 8 8 6 9 4 NU
March Leyton House CG911   Karl Wendlinger NU NU NU 8 12 NU 4 NU NU 16 NU 11 10 NU 3 9
  Jan Lammers NU 12
  Paul Belmondo NZ NZ NZ 12 13 NZ 14 NZ NZ 13 9
  Emanuele Naspetti 12 NU 11 13 NU
1993 Sauber Sauber C12 Sauber LH10 3.5 V10 G ZAF BRA EUR SMR ESP MCO CND FRA GBR DEU HUN BEL ITA POR JPN AUS 12 7
  Karl Wendlinger NU NU NU NU NU NU 6 NU NU 9 6 NU 4 5 NU 15
  JJ Lehto 5 NU NU 4 NU NU 7 NU 8 NU NU 9 NU 7 8 NU
1994 Pacific Pacific PR01 Ilmor 2175A 3.5 V10 G BRA PAC SMR MCO ESP CND FRA GBR DEU HUN BEL ITA POR EUR JPN AUS 0
  Paul Belmondo NZ NZ NZ NU NU NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ
  Bertrand Gachot NU NZ NU NU NU NU NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ NZ

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj