Isaak Kikoin

Isaak Kikoin
Państwo działania	ZSRR
Data i miejsce urodzenia	28 marca 1908 ; Żagory
Data i miejsce śmierci	28 grudnia 1964 ; Moskwa
	doktor nauk fizyczno-matematycznych
Alma Mater	Leningradzki Uniwersytet Politechniczny
	Odznaczenia
	;

Isaak Konstantinowicz Kikoin (ros. Исаак Константинович Кикоин, ur. 28 marca 1908 w Żagorach, zm. 28 grudnia 1964 w Moskwie) – radziecki fizyk, dwukrotny Bohater Pracy Socjalistycznej (1951 i 1978).

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie żydowskiego nauczyciela. Od 1916 uczył się w gimnazjum w Opoczce, w 1923 skończył szkołę średnią, a w 1925 technikum w Pskowie. W latach 1925–1930 studiował w Leningradzkim Instytucie Politechnicznym, pracował jako asystent na Wydziale Fizyczno-Technicznym tego instytutu. W 1930 odbywał staż w czołowych europejskich laboratoriach fizycznych w Niemczech i Holandii, po czym został pracownikiem naukowym, a wkrótce kierownikiem laboratorium Leningradzkiego Instytutu Fizyczno-Technicznego.

W latach 1930–1936 wykładał w Leningradzkim Instytucie Politycznym jako docent. W latach 1936–1943 pracował w Uralskim Instytucie Fizyczno-Technicznym. W 1943 podjął współpracę z Igorem Kurczatowem w pracach nad stworzeniem radzieckiej broni atomowej, później pracował w Instytucie Energii Atomowej Akademii Nauk ZSRR nad łańcuchowymi reakcjami jądrowymi oraz nad rozszczepianiem ciężkich jąder atomowych.

Od 1943 należał do WKP(b). 29 września 1943 został członkiem korespondentem Akademii Nauk ZSRR. W 1950 został szefem wydziału, a w 1960 zastępcą dyrektora Instytutu Energii Atomowej im. Kurczatowa Akademii Nauk ZSRR, którą funkcję pełnił aż do śmierci. Od 23 października 1953 był akademikiem Akademii Nauk ZSRR, a od 1955 profesorem Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego.

Prowadził prace o doniosłym znaczeniu z zakresu fizyki ciała stałego, właściwości elektrycznych i magnetycznych metali i półprzewodników, badał wpływ pola magnetycznego na zjawiska fotoelektryczne w półprzewodnikach. W 1964 odkrył zjawisko fotopiezoelektryczne, w 1966 zaobserwował oscylacje kwantowe zjawiska fotomagnetycznego w niskich temperaturach. Napisał wiele prac naukowych, m.in. Molekularnaja fizika (1963). Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym. Jego imieniem nazwano ulicę w Nowouralsku.

Odznaczenia i nagrody edytuj

Medal Sierp i Młot Bohatera Pracy Socjalistycznej (dwukrotnie – 8 grudnia 1951 i 27 marca 1978)
Order Lenina (siedmiokrotnie – 10 maja 1945, 8 grudnia 1951, 19 września 1953, 4 stycznia 1954, 27 marca 1958, 28 marca 1968 i 27 marca 1978)
Order Rewolucji Październikowej (17 września 1975)
Order Czerwonego Sztandaru Pracy (22 grudnia 1954)
Order Czerwonej Gwiazdy (4 listopada 1944)
Order „Znak Honoru” (31 marca 1945)
Nagroda Leninowska (1959)
Nagroda Stalinowska (czterokrotnie – 1942, 1949, 1951 i 1953)
Nagroda Państwowa ZSRR (dwukrotnie – 1967 i 1980)
Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (1946)
Złoty Medal im. Kurczatowa Akademii Nauk ZSRR (1971)
Złoty Medal im. Lebiediewa Akademii Nauk ZSRR (1978)
Medale jubileuszowe.

Bibliografia edytuj

Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa 1998.
http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=10389 (ros.)