Józef Kulesza (rzeźbiarz)

Józef Kulesza ( ur. 1859, zm. 13 stycznia 1923 w Krakowie) – polski rzeźbiarz, właściciel zakładu kamieniarsko rzeźbiarskiego w Krakowie.

Józef Kulesza
Data urodzenia

1859

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1923
Kraków

Zawód, zajęcie

rzeźbiarz

Życiorys edytuj

Prowadził zakład kamieniarski przy ulicy Rakowickiej. Był członkiem Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa[1] oraz Towarzystwa Strzeleckiego. W 1908 roku został królem kurkowym. W jego pracowni wykonano między innymi epitafia: A. Pollera w kościele Świętego Krzyża, T. Chromeckiego w kościele Przemienienie Pańskiego (1902), M. Jawornickiego w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie, nagrobki na cmentarzu Rakowickim: A. Hoffmanowej[2], Mikołaja Zyblikiewicza (1891)[3], Edmunda Różyckiego[4] oraz roboty kamieniarskie podczas odbudowy Wawelu[5]

Na jego zlecenie rozpoczęto w latach 1893 roku budowę kamienicy na rogu ulicy Retoryka i Smoleńsk tzw. domu egipskiego. W 1894 roku (być może z powodu kłopotów finansowych) sprzedał ją Joelowi Baumingerowi[6][7].

W 1904 roku był fundatorem marmurowej tablicy z napisem „Na pamiątkę dnia 12. września 1683 r., w którym za łaską Bożą król polski Jan Sobieski postawił ołtarz w zniszczonym przez zaciekłą dzicz turecką kościele Kamedułów na Kahlenbergu, na którego sto­pniach wysłuchawszy mszy św. i przyjąwszy komunię św., wyruszył na nieprzyjaciół, których na czele swe­go dzielnego wojska pobił i zmusił do ucieczki i tem nie tylko 'Wiedeń uwolnił od oblężenia, lecz także ca­łej ciężko uciśnionej Europie opiekę i bezpieczeństwo zapewnił[8], którą wmurowano w ściany kościoła św. Józefa na Kahlenbergu[9]. Zmarł w Krakowie. Pochowany na cmentarzu Rakowickim. Pogrzeb odbył się 15 stycznia 1923 roku[10].

Przypisy edytuj

  1. Sakralne Dziedzictwo Małopolski [online], sdm.upjp2.edu.pl [dostęp 2024-04-01].
  2. Józef Kulesza, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 1, Kraków 2023, s. 840, ISBN 978-83-66334-91-5.
  3. Pomnik...., „Kurier Lwowski”, anno.onb.ac.at, 28 października 1891, s. 4 [dostęp 2024-04-01].
  4. Pomnik sp. Edmunda Różyckiego, „Kurier Lwowski” (3), anno.onb.ac.at, 1 listopada 1993, s. 3 [dostęp 2024-04-01].
  5. Restauracja zamku na Wawelu, „Kurier Lwowski” (220), anno.onb.ac.at, 13 maja 1910, s. 2 [dostęp 2024-04-01].
  6. Iwona Fischer, Leszek Zinkow, Dom Egipski" w Krakowie. Przykład egiptomanii w architekturze polskiej, „Modus. Prace z Historii Sztuki” (V), 2004, s. 33-55.
  7. Dom Egipski, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 1, Kraków 2023, s. 269-270, ISBN 978-83-66334-91-5.
  8. ANNO, Kuryer Lwowski (Lemberger Courier), 1904-10-02, Seite 13 [online], anno.onb.ac.at [dostęp 2024-04-01].
  9. Tablica pamiątkowa z 1904 roku w kościele św. Józefa na Kahlenbergu [online], Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie [dostęp 2024-04-01] (pol.).
  10. Michał Red Konopiński, Rada Zawiadowcza tow. Strzeleckiego..., „Wiadomości Krakowskie : wspólny organ dzienników krakowskich : „Czas”, „Głos Narodu”, „Goniec Krak.”, „Ilustr. Kuryer Codz.”, „N. Reforma”, „N. Dziennik” na czas strajku drukarzy krak” (11), 15 stycznia 1923, s. 10 [dostęp 2024-04-01].