Józef Rączka
Józef Rączka (ur. 17 stycznia 1897 w Porąbce, zm. 14 lutego 1932 w Krakowie) – starszy sierżant pilot Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 starszy sierżant pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 sierpnia 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
Syn Wojciecha i Anny z domu Dumatówny. Po wybuchu I wojny światowej został powołany do austro-węgierskiej marynarki, gdzie służył jako pilot hydroplanu[1].
Wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, 10 sierpnia 1920 roku otrzymał przydział do 6 eskadry wywiadowczej[2]. Podczas swej służby odznaczył się wielokrotnie odwagą, szczególnie w okresie 16-20 sierpnia[3]. Atakował z niskiego pułapu oddziały Armii Czerwonej, umożliwiał też obserwatorowi wykonanie skutecznych ataków z użyciem bomb i karabinów maszynowych. W ciągu pierwszych dziesięciu dni sierpnia, w załodze z por. Stefanem Tarasiewiczem, wykonał sześć lotów bojowych[4], w sierpniu wykonał łącznie 20 lotów bojowych[5]. 16 sierpnia, w załodze z ppor. obs. Bronisławem Fabianem, przeprowadził rozpoznanie podczas którego ustalił kierunki natarcia 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego[6].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wojsku Polskim. Służył w 6. ew, a po jej przeformowaniu, w 21. eskadrze liniowej w Krakowie. Zmarł tam 14 lutego 1932 roku[1].
Ordery i odznaczenia edytuj
Za swą służbę w polskim lotnictwie otrzymał odznaczenia[7][1]:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 516,
- Krzyż Walecznych,
- Brązowy Krzyż Zasługi,
- Polowa Odznaka Pilota nr 70.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Zieliński, Wójcik 2005 ↓, s. 163.
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 156.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 176.
- ↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 75.
- ↑ Januszewski 2019 ↓, s. 372.
- ↑ Mordawski 2009 ↓, s. 317.
- ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 245,257.
Bibliografia edytuj
- Stanisław Januszewski: Polacy w siłach powietrznych Wielkiej Wojny. Polscy pionierzy lotnictwa. T. 2. Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2019. ISBN 978-83-64688-21-8.
- Hubert Mordawski: Polskie lotnictwo wojskowe 1918-1920 : narodziny i walka. Poznań ; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Oddział Publicat, 2009. ISBN 978-83-245-8844-2. OCLC 750811729.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. I: Początki, organizacja, personel i sprzęt. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. II: Walka i demobilizacja. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Marian Romeyko (red.), Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa, Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933, OCLC 830230270 [dostęp 2020-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03].
- Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
- Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari: 1919–1920. T. 1: Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7. OCLC 749442378.