Jadwiga Tarłówna[1], później Jadwiga Mniszchowa[2] (ur. ok. 1560, zm. po 1629[3]), herbu Topór – starosta szczyrzecki w 1593 roku[4].

Jadwiga Tarłówna
ilustracja
Herb
Topór
Rodzina

Tarłowie herbu Topór

Data urodzenia

ok. 1560

Data śmierci

po 1629

Ojciec

Mikołaj Tarło

Matka

Jadwiga Stadnicka

Mąż

Jerzy Mniszech

Dzieci

Mikołaj,
Maryna,
Urszula,
Eufrozyna,
Stanisław Bonifacy,
Stefan Jan,
Franciszek Bernard,
Anna

Córka Mikołaja Tarły, sekretarza królewskiego, i Jadwigi Stadnickiej, żona Jerzego Mniszecha (zm. 1613), krajczego koronnego w 1574, kasztelana radomskiego (1583), wojewody sandomierskiego w (1590), żupnika ruskiego, starosty lwowskiego (1593), samborskiego, sokalskiego, sanockiego, rohatyńskiego.

Życiorys

edytuj

Dobra laszeckie (Laszki Murowane) wraz z Chyrowem i Bąkowicami stanowiły wiano Jadwigi Tarłówny.

Wojciech, Bartłomiej i Maciej Jędrzejowscy w 1602 skarżyli matkę Mniszchowej - Jadwigę ze Stadnickich Tarłową, chorążynę sandomierska, o zwrot wsi Potok, którą ona gwałtem zajęła. Tarłowa utrzymała się jednak w posiadaniu Potoka i przekazała go w spadku swej córce Jadwidze, żonie Jerzego Mniszcha; Potok, Dębowiec, Sambor, Laszki Murowane, Chyrów i Bąkowice, które stanowiły potem jej wiano.

W zamian za rękę swojej córki Maryny, Jadwiga Tarło i Jerzy Mniszech zażądali od Dymitra Samozwańca dla niej Psków i Nowogród, a dla siebie Siewierszczyznę i Smoleńsk. Samozwaniec przyjął warunki i ojciec wyraził zgodę na ślub per procura córki Maryny z przebywającym w Moskwie panem młodym - carem Dymitrem Samozwańcem. Uroczystości ślubne odbyły się w Krakowie 22 września 1605 z błogosławieństwem powinowatego Mniszchówny - kardynała Bernarda Maciejowskiego i w obecności króla Zygmunt III Wazy i jego siostry oraz syna, a także nuncjusza papieskiego.

Dwór jej w Dębowcu odwiedził orszak weselny Maryny. W kwietniu 1606 Jadwiga z mężem i córką, wraz z całym orszakiem, przekroczyła granicę Rzeczypospolitej, udając się do Moskwy.

8 maja 1606 odbyła się uroczysta koronacja jej córki Maryny Mniszchówny na Carową Rosji, w soborze Zaśnięcia Matki Bożej na Kremlu i ponowny ślub z Dymitrem, 12 maja 1606 według obrządku prawosławnego z błogosławieństwem patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Hermogena (mimo że pan młody przeszedł na katolicyzm).

Dzieci Jadwigi Tarło-Mniszech:

Przypisy

edytuj
  1. Zbigniew Anusik. O książętach Wiśniowieckich i czasach, w których żyli. Suplement do monografii rodu. „Przegląd Nauk Historycznych”. 2, s. 196, 2009. 
  2. Portrety osobistości polskich: znajdujące się w pokojach i w Galerii Pałacu w Wilanowie. Muzeum Narodowe w Warszawie, 1967, s. 128.
  3. Genealogia dynastyczna. [dostęp 2014-07-25].
  4. w tym roku uzyskała dożywocie na starostwo szczyrzeckie wspólnie z Jerzym Mniszchem, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 235.

Bibliografia

edytuj
  • Andrzej Andrusiewicz, Dzieje Dymitriad 1602 - 1614, t. I, II, Warszawa 1990.
  • Andrzej Andrusiewicz, Dzieje Wielkiej Smuty, Katowice 1999.
  • Henryk Wisner, Król i car. Rzeczpospolita i Moskwa w XVI i XVII w., Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1995, ISBN 83-05-12776-1, OCLC 233510068.
  • Andrzej Grzegorz Przepiórka, Od Staroduba do Moskwy. Działania wojsk Dymitra II Samozwańca w latach 1607-1608. Zabrze 2007.
  • Stanisław Żółkiewski, Początek i progres wojny moskiewskiej, opr. J. Maciszewski, Warszawa 1966.
  • Zbigniew Wójcik, Historia powszechna XVI-XVII wieku, Warszawa 1968, s. 310.
  • Diariusz drogi spisanej i różnych przypadków pociesznych i żałosnych prowadząc córkę Jerzego Mniszka, Marynę, Dymitrowi Iwanowiczowi w roku 1606; Stanisław Niemojewski; Warszawa; 2006.