Jakaranda (Jacaranda) – rodzaj drzew z rodziny bignoniowatych. Obejmuje co najmniej 48 gatunków[5]. Rośliny te występują w Ameryce Południowej i Środkowej, ale niektóre gatunki rozprzestrzenione zostały jako rośliny ozdobne[6]. W szczególności dotyczy to jakarandy mimozolistnej uznawanej za jedno z najpiękniejszych drzew strefy tropikalnej i subtropikalnej. Roślina ma dekoracyjne, drobno podzielone liście, ale najbardziej efektowna jest w czasie kwitnienia z powodu masowego rozwoju dużych, fioletowych kwiatostanów. Duże znaczenie gospodarcze ma także Jacaranda copaia dostarczająca wysokiej jakości drewna[7].

Jakaranda
Ilustracja
Jakaranda mimozolistna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

bignoniowate

Rodzaj

jakaranda

Nazwa systematyczna
Jacaranda A. L. Jussieu
Gen. 138. 4 Aug 1789[3]
Typ nomenklatoryczny

J. caerulea (Linnaeus) Jaume Saint-Hilaire[3]

Synonimy
  • Etorloba Rafinesque
  • Iacranda Pers.
  • Kordelestris Arruda
  • Pteropodium DC. ex Meisn.
  • Rafinesquia Rafinesque[3][4]
Aleja z jakarandą mimozolistną w Pretorii

Morfologia

edytuj
Pokrój
Drzewa zrzucające liście[6].
Liście
Dwukrotnie pierzasto podzielone, z bardzo licznymi, drobnymi listkami[6].
Kwiaty
Okazałe, zebrane w szczytowe oraz wyrastające z kątów liści wiechy. Kielich 5-ząbkowy. Korona kwiatu zrosłopłatkowa, dwuwargowa, z 5 nierównych płatków. Pręciki 4, poza tym obecny jest prątniczek[6].
Owoce
Spłaszczone, okrągło-owalne torebki otwierające się dwiema klapami i zawierające oskrzydlone nasiona[6].

Systematyka

edytuj

Rodzaj należy do plemienia Jacarandeae w rodzinie bignoniowatych Bignoniaceae[4].

Wykaz gatunków[5]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-01] (ang.).
  3. a b c Jackaranda. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-03-01].
  4. a b Genus: Jacaranda Juss.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. [dostęp 2017-03-01].
  5. a b Jacaranda. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-03-01].
  6. a b c d e Jacaranda Juss.. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-03-01].
  7. Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 2. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 257. ISBN 83-7079-779-2.