Jan Biskupiec
Jan Biskupiec, Jan z Opatowca lub Jan z Zaborowa (Jan Zaborowski) (ur. 1376, zm. 22 kwietnia 1452 w Chełmie) – prowincjał zakonu dominikańskiego, biskup chełmski.
| ||
| Data urodzenia | 1376 | |
| Data śmierci | 1452 | |
| Biskup chełmski | ||
| Okres sprawowania | 1417-52 | |
| Prowincjał dominikanów w Polsce | ||
| Okres sprawowania | 1414-17 | |
| Wyznanie | katolicyzm | |
| Kościół | Kościół łaciński | |
| Sakra biskupia | 1417 | |
ŻyciorysEdytuj
Pochodził z mieszczańskiej (rzemieślniczej) rodziny krakowskiej. Śluby zakonne złożył w konwencie zakonu o.o. Dominikanów w Opatowcu, miasteczku należącym do kasztelami wiślickiej. W wieku 28 lat został wybrany w 1405 na przeora krakowskiego zgromadzenia dominikanów. W tym samym czasie prowadził zajęcia z teologii, a sam zapisał się na studia w Akademii Krakowskiej (1407 r.) celem uzupełnienia swojego wykształcenia.
W 1414 został prowincjałem polskiej prowincji zakonu. Był bliskim współpracownikiem, spowiednikiem i doradcą króla Władysława Jagiełły. W latach 1409-1410 brał udział w soborze w Pizie. Aby objąć biskupstwo chełmskie — z polecenia samego króla — zrzekł się w 1417 funkcji prowincjała Dominikanów. Wdał się w konflikt z biskupem krakowskim Zbigniewem Oleśnickim, którego przedmiotem była sprawa przyłączenia archidiakonatu lubelskiego (należącego do diecezji krakowskiej) do biskupstwa chełmskiego. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430[1]. 31 grudnia 1435 podpisał akt pokoju w Brześciu Kujawskim[2].
Zachowane w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu ustawy czterech synodów (1434-1440, 1440/41, 1445 i 1449), których autorem był biskup chełmski, stanowią wyjątkowy dokument dziejów diecezji chełmskiej. Dopiero na tle owych statutów synodalnych możemy w pełni docenić osobowość Jana Biskupca jako zakonnika, biskupa i męża stanu.
PrzypisyEdytuj
BibliografiaEdytuj
- Karol Piotrowicz: Biskupiec Jan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 110–111. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0