Jan Ludwik Popławski

Jan Ludwik Popławski
Data i miejsce urodzenia	17 stycznia 1854 ; Bystrzejowice Pierwsze
Data i miejsce śmierci	12 marca 1908 ; Warszawa
Partia	Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne
	Teksty w Wikiźródłach
	Cytaty w Wikicytatach

Jan Ludwik Popławski ps. Wiatr (ur. 17 stycznia 1854 w Bystrzejowicach Pierwszych, zm. 12 marca 1908 w Warszawie) – polski publicysta, polityk i jeden z głównych twórców ideologii narodowo-demokratycznej, członek korespondent Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1897 roku^[1].

Życiorys

Grób Jana Ludwika Popławskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

W 1874 wstąpił na Uniwersytet Warszawski. Jako student należał do patriotycznej organizacji politycznej – Konfederacja Narodu Polskiego. Za udział w spisku Adama Szymańskiego został w 1878 aresztowany przez władze carskie. Zwolniony w 1882 powrócił do Warszawy, gdzie zaczął pisać do Prawdy pod pseudonimem "Wiatr". Od 1886 publicysta Głosu.

Za udział w manifestacji zorganizowanej w setną rocznicę powstania kościuszkowskiego (17 kwietnia 1794) w Warszawie został aresztowany. W 1895 za kaucją, zwolniono go z cytadeli. Następnie zamieszkał we Lwowie, gdzie wraz z Romanem Dmowskim poświęcił się wydawaniu czasopisma politycznego – Przegląd Wszechpolski. Później był publicystą jeszcze dwóch gazet: dziennika Wiek XX oraz Słowa Polskiego.

Był jednym z organizatorów struktur Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego w zaborze austriackim. Od 1896 prowadził także miesięcznik Polak, wydawany w Krakowie i przeznaczony dla czytelników (głównie warstw ludowych i chłopskich) w zaborze rosyjskim. Później został jednym z założycieli tygodnika Ojczyzna dla Galicji.

Jedną z głównych idei jego twórczości była poruszana kwestia powrotu do Polski ziem zachodnich, a w szczególności Pomorza z jak najszerszym dostępem do Morza Bałtyckiego. Był również jednym z najbardziej zasłużonych działaczy społecznych zajmujących się sprawą chłopską. Poprzez swoją pracę organiczną oraz pisarstwo uświadamiał masy wiejskie co do ich roli w kształtowaniu się nowożytnego narodu polskiego.

Po rewolucji z lat 1905-1907 na ziemiach Królestwa Polskiego, wrócił do Warszawy i wziął udział w kierowaniu ruchem narodowo-demokratycznym. Wszedł także do redakcji dziennika Gazeta Polska.

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 176-2-19/20)^[2].

Publikacje

J. L. Popławski, Wybór Pism, Wyd. Nortom, Wrocław 1998.
J. L. Popławski, Szkice literackie i naukowe, Warszawa 1910.
J. L. Popławski, Pisma polityczne. T. 1, Kraków–Warszawa 1910.

Przypisy

↑ Sprawozdanie z Zarządu Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswylu za Rok ...., 1899, s. 9.
↑ Cmentarz Stare Powązki: JAN LUDWIK POPŁAWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-24] .

Bibliografia

Teresa Kulak, Jan Ludwik Popławski. Biografia polityczna, Wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1994.
Ewa Maj, Jan Ludwik Popławski 1854-1908. Poglądy i działalność polityczna, Wyd. UMCS, Lublin 1991.

Linki zewnętrzne

[1] Sprawozdanie z Zarządu Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswylu za Rok ...., 1899, s. 9.

[2] Cmentarz Stare Powązki: JAN LUDWIK POPŁAWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-24] .

[1]

[2]