Jaskinia Krzywa
Jaskinia Krzywa – jaskinia w Dolinie Bolechowickiej na Wyżynie Olkuskiej (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)[1]. Administracyjnie należy do wsi Karniowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów[2]. Od 1968 r. obszar jaskini znajduje się na terenie częściowego Rezerwatu przyrody Wąwóz Bolechowicki[3].
Plan jaskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel | |
Długość |
13 m |
Głębokość |
1 m |
Deniwelacja |
6 m |
Wysokość otworów |
315 m n.p.m. |
Wysokość otworów nad dnem doliny |
15 m |
Ekspozycja otworów |
ku północy |
Data odkrycia |
znana od dawna |
Kod |
J.Olk.I-05.02 |
Położenie na mapie gminy Zabierzów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°09′10″N 19°47′03″E/50,152778 19,784167 |
Opis jaskini
edytujOtwór jaskini znajduje się na północnej ścianie Muru Pokutników – potężnej skały tworzącej lewy (zachodni) filar Bramy Bolechowickiej. Jest w nim skośne pęknięcie ciągnące się od podstawy Filaru Pokutników przez Mur Pokutników w górę, wzdłuż stromego zbocza doliny. Wejście do jaskini znajduje się pod dużym okapem i ma postać płaskodennej wnęki. Ciągnie się za nią dwumetrowy skośny korytarz kończący się kominkiem o wysokości 2,5 m[1].
Tworzące jaskinię wapienie pochodzą z późnej jury. Jaskinia powstała dużo później na pęknięciu ciosowym pogłębionym w wyniku zjawisk krasowych. Świadczą o tym znajdujące się w niej zagłębienia kotłów wirowych. Ściany są skorodowane, brak na nich nacieków. Dno pokryte jest kilkunastocentymetrową warstwą lessowych osadów. W całości uzależniona jest od zewnętrznych warunków atmosferycznych. Jest niemal w całości oświetlona, ciemna jest jedynie górna część kominka. Na ścianach rosną glony i zanokcica skalna, ze zwierząt występują pajęczaki[1].
Historia poznania i dokumentacji
edytujJaskinia znana była od dawna, jej otwór jest bowiem dobrze widoczny z dna doliny. Archeologicznie badał ją Gotfryd Ossowski w 1880 r. W sprawozdaniu pisze, że znalazł w niej tylko odłupki krzemienne i kawałek ceramiki. Później była kilkukrotnie wzmiankowana w opracowaniach naukowych. Pomiary jaskini wykonali A. Górny i T. Ostrowski w 2009 r., dokumentację opracował A. Górny w grudniu 2009 r.[1]
Przez pęknięcie jaskini prowadzi droga wspinaczkowa Niemiecka drabina (trudność IV+ w skali Kurtyki, długość 30 m). Pierwsze przejście; W. Marcinkowski w 1930 r.[4]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Andrzej Górny , Jaskinia Krzywa, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-29] .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-04-07] .
- ↑ Utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Nr 178 z dnia 4 listopada 1968 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M. P. Nr 50, poz. 345)
- ↑ Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2019-04-29] .