Wikipedia

Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga

Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga lub Schronisko na Tomaszówkach Dolnych II – jaskinia znajdująca się w górnej części Doliny Będkowskiej[1] na terenie wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Bębło, Dolina Będkowska

Właściciel

prywatny

Długość

18 m

Deniwelacja

2

Wysokość otworów

420 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

10 m

Ekspozycja otworów

ku zachodowi

Kod

J.Olk.I-07.54

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga”
Ziemia50°11′32″N 19°46′41″E/50,192222 19,778056
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Opis jaskini edytuj

Jaskinia znajduje się w lesie, w pierwszej od dołu skale Tomaszówek Dolnych. Ma duży otwór o ekspozycji zachodniej (a dokładniej WNW) na pęknięciu skały. Trójkątny otwór ma wysokość 9 m i średnicę przy ziemi 5 m. Znajduje się za nim lejkowato zwężający się przedsionek, za którym ciągnie się w poprzek szczelinowaty, wysoki korytarz. Jego prawa odnoga po 5 m kończy się zawaliskiem, lewa po 2 m przegrodzona jest progiem o wysokości 1,8 m. Powyżej progu ciągnie się jeszcze dwumetrowy korytarz, dalej przechodzący w niedostępną szczelinę[1].

Jaskinia powstała na pionowym pęknięciu skały w wapieniach skalistych z jury późnej. Wytworzona została w strefie saturacji – świadczą o tym widoczne na jej ścianach kotły wirowe, niewielkie kanały krasowe i liczne wżery. Nie ma szaty naciekowej. Namulisko obfite, składające się z iłu i gruzu wapiennego. Jest nienaruszone. Jest wilgotna i ma stały klimat. Rozproszone światło słoneczne dociera do poprzecznego korytarza. W jego zasięgu rozwijają się glony. Ze zwierząt obserwowano głównie pająki sieciarze jaskiniowe[1].

Historia poznania edytuj

Jaskini była miejscowej ludności znana od dawna. Po raz pierwszy opisał ją Kazimierz Kowalski w 1951 r.[4] W 1981 r. Sanocka-Wołoszynowa badała florę pajęczaków. Stwierdziła występowanie 6 gatunków pająków i 2 gatunków kosarzy[5]. Plan jaskini sporządził M. Napierała w 1978 r., aktualną dokumentację A. Górny w listopadzie 2009 r.[1].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Andrzej Górny: Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych II. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2019-05-27].
  2. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-05-27].
  3. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  4. ↑ K. Kowalski, Jaskinie Polski, Warszawa, Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951, tom 1: 1-466
  5. ↑ E.Sanocka-Wołoszynowa, Badania pajęczaków jaskiń Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wrocław: Acta Univ. Wratislav. 1981, 548, Prace Zoologiczne 11: 1-92
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jaskinia_na_Tomaszówkach_Dolnych_Druga&oldid=69808875”