Jemiołuszka cedrowa
Jemiołuszka cedrowa[3] (Bombycilla cedrorum) – gatunek małego ptaka z rodziny jemiołuszek (Bombycillidae).
| Bombycilla cedrorum[1] | |||
| Vieillot, 1808 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
jemiołuszka cedrowa | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym siedliska całoroczne zimowiska | |||
Systematyka edytuj
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) uznaje jemiołuszkę cedrową za gatunek monotypowy[4]. Autorzy Handbook of the Birds of the World wyróżnili dwa podgatunki: nominatywny i B. c. larifuga[5]. Inny proponowany podgatunek – aquilonia, do którego miałyby należeć ptaki z północnej części zasięgu, nie został zaakceptowany[5].
Morfologia edytuj
Długość ciała 14–17 cm, rozpiętość skrzydeł 22–30 cm[6]. Masa ciała około 32 g[6].
Krępa sylwetka. Na głowie czubek. Pióra cynamonowe do szarobrązowych. Czarna maska, biało obrzeżona; podbródek czarny u samca i matowoczarny u samicy z metalicznym połyskiem. Dziób czarny, stożkowy. Boki oraz brzuch żółte. Pokrywy podogonowe białe. Ogon szary z przepaską koloru żółtego na końcu. Lotki II rzędu mają szkarłatne zakończenia. Młode są bardziej szare niż dorosłe, kreskowane, szczególnie na spodzie ciała. Czerń na masce i gardle jest niekompletna lub jej w ogóle brakuje.
Zasięg, środowisko edytuj
Luźne zadrzewienia i sady w północno-zachodniej oraz środkowej części Ameryki Północnej. Zimuje w środkowej i południowej części Ameryki Północnej, po północno-zachodnią część Ameryki Południowej i Karaiby.
Zachowanie edytuj
Żywi się głównie jagodami. Latem w skład diety wchodzą również bogate w białko owady, w tym jętki, ważki czy widelnice, często chwytane w locie; ale zjada też owady żerujące na roślinach, takie jak czerwce czy stonkowate[7].
Gniazdo zwykle w rozwidleniu poziomej gałęzi drzewa na wysokości 1–15 m nad ziemią; czasami w rozwidleniu pionowym, wśród winorośli lub na poziomej gałęzi. W zniesieniu 2–6 jaj. Ich inkubacja trwa 11–13 dni. Młode są w pełni opierzone po 14–18 dniach od wyklucia[7].
Status edytuj
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje jemiołuszkę cedrową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[2]. Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji lęgowej na 52 miliony osobników[7]. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Bombycilla cedrorum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Bombycilla cedrorum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Bombycillidae Swainson, 1831 – jemiołuszki – Waxwings (wersja: 2019-05-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-02].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
- ↑ a b Cedar Waxwing (Bombycilla cedrorum). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
- ↑ a b N. Bouglouan: Cedar Waxwing. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
- ↑ a b c Cedar Waxwing Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Multico Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).